Đầu năm học lớp 8, gia đình của Lan chuyển về sống ở gần khu nhà tôi. Bạn cũng vào học lớp của tôi và có lẽ vì cô biết chúng tôi là hàng xóm của nhau nên cô đã xếp Lan ngồi cạnh tôi để tôi có thể giúp bạn làm quen với các bạn khác trong lớp. Lớp chúng tôi ai cũng vui vẻ đón nhận người bạn mới này.

Lan là một bạn gái có thân hình nhỏ nhắn, dễ thương và rất thông minh. Gia đình Lan tuy mới đến nhưng hàng xóm ai cũng yêu quý bởi bố mẹ bạn thân thiện và dễ mến. Tuy nhiên, gia đình Lan còn khá khó khăn. Mẹ bạn là công nhân vệ sinh hàng ngày phải vất vả đi thu gom rác. Bố của bạn thì chạy xe ôm nên cũng khá vất vả. Thỉnh thoảng tôi vẫn thấy bố bạn đứng ở cổng trường để đón bạn tan học về. Có lần tôi cũng đã được bố của Lan cho đi nhờ về. Bố Lan nói tiện chở khách về gần trường, thấy sắp đến giờ tan học nên ở lại để đón Lan. Qua những lần như vậy, tôi cảm nhận được tình cảm ấm áp mà gia đình Lan dành cho nhau. Càng chơi với Lan, tôi càng thấy quý mến con người của bạn và tôi cũng học được nhiều điều bổ ích từ Lan.

Tôi nhớ mãi ngày hôm ấy khi tôi và Lan vừa mới tan học thì đã thấy bố Lan đợi sẵn ở cổng. Hai chúng tôi cùng lên xe của bố bạn nhưng hôm ấy bố Lan không đưa chúng tôi về nhà mà đưa chúng tôi đến một ngôi nhà ở cách trường khoảng 5km. Trên đường đi tôi và Lan cùng có thắc mắc vì không hiểu bố Lan đi đâu. Bố của Lan đã nói với chúng tôi rằng có một vị khách lúc sáng nhờ bố Lan chở về nhà. Tiền công chuyến xe đó chỉ là 50 nghìn đồng nhưng vì tiền bị kẹp díp nên thành ra họ trả cho bố của Lan thừa ra 1 tờ 50 nghìn. Khi đó, bố Lan không để ý nên không biết mà trả lại cho khách. Lúc đợi tôi và Lan, bố Lan bỏ tiền ra định mua chai nước uống mới biết. Tôi nghe xong chuyện bố Lan kể liền thắc mắc “dù sao người ta cũng không biết, bác đi tận 5km để trả làm gì?”. Bố Lan bình thản trả lời tôi “Số tiền 50 nghìn không quá lớn nhưng nó cũng là tiền làm ra bằng mồ hôi, công sức. Cháu cứ nghĩ bây giờ mình đánh rơi 50 nghìn thì có tiếc không? Họ cũng vậy, khi về nhà kiểm lại tiền họ có thể không biết đã đánh rơi số tiền này lúc nào nhưng họ chắc chắn sẽ tiếc. Mình không biết thì không sao chứ đã biết rồi thì nên trả lại. Lòng tự trọng không cho phép bác thoải mái tiêu số tiền này”.

Nghe xong, tôi cảm thấy có chút xấu hổ. Tôi và Lan ngoan ngoan ngồi sau xe của bố bạn đến nhà vị khách kia. Người khách sau khi nhận được số tiền thừa đã cảm ơn bố Lan rất nhiều. Chúng tôi còn được bác khách cho hai cái bánh rất ngon vì biết rằng chúng tôi vừa đi học về chưa được ăn gì mà trời thì đã quá trưa. Chúng tôi cảm ơn bác khách và chào tạm biệt ra về. Sau lần ấy, tôi học được một bài học lớn về lòng tự trọng.

Người ta thường nói, đối với mỗi người bản thân mình là quan trọng nhất. Nhưng để hiểu về bản thân một cách rõ ràng, cụ thể và đặc biệt biết cách khẳng định giá trị bản thân trong cuộc sống thì đó lại là vấn đề khiến chúng ta phải suy nghĩ. Những người làm được điều đó là những người nhận thức rất rõ “lòng tự trọng”.

Theo từ điển Tiếng Việt, “tự trọng” là coi trọng và giữ gìn phẩm cách, danh dự của mình, là ý thức coi trọng giá trị bản thân. Người có lòng “tự trọng” là người luôn biết bản thân mình là ai, mình sinh ra trên cuộc đời này để làm gì?. Điều đó được biểu hiện ở chỗ, bạn biết bản thân mình có những điểm mạnh, điểm yếu nào từ đó bạn biết cách phát huy điểm mạnh và luôn cố gắng tìm cách khắc phục điểm yếu. Đối với lứa tuổi học sinh ở lứa tuổi từ 16 – 18, tâm lý luôn muốn được làm người lớn, muốn khẳng định bản thân mình thì việc tu dưỡng lòng “tự trọng” là vô cùng quan trọng. Để làm được điều đó, trước hết bạn cần cố gắng giữ gìn các phẩm chất đạo đức, luôn tôn trọng thầy cô và giữ mối quan hệ hòa nhã với bạn bè. Đặc biệt, bạn luôn phải trung thực với chính bản thân mình và những người xung quanh. Tuyệt đối không được quay cóp, gian lận trong khi làm bài kiểm tra, bởi nếu bị thầy cô phát hiện bạn đã tự mình đánh mất đi lòng tự trọng của chính mình.

Trong học tập, bạn cần nỗ lực cố gắng tìm tòi, học hỏi để bổ sung và hoàn thiện kiến thức, hơn nữa bạn cần đặt ra cho mình mục tiêu phấn đấu và lập kế hoạch để đạt được mục tiêu đó, dù khó khăn cũng không được nản chí. Đó chính là cách bạn khẳng định bản thân. Trong giao tiếp với thầy cô, bạn bè, bạn cần giữ thái độ lễ phép và từ tốn. Dù người khác có nói sai thì bạn cũng không được cắt ngang lời hoặc có những lời lẽ xúc phạm, nếu bạn nghĩ mình làm điều đó để thể hiện cái tôi của mình thì bạn đã sai rồi, ngược lại những người xung quanh bạn sẽ nghĩ bạn thiếu tôn trọng họ và bạn sẽ làm mất hình ảnh của chính mình.

Người có lòng tự trọng luôn biết cách nhận lỗi và tìm cách sửa chữa sai lầm. Nếu bạn làm điều gì đó có lỗi với bố mẹ, bạn bè hoặc những người xung quanh, hãy nói lời xin lỗi họ và hứa lần sau sẽ không tái phạm. Đó cũng là cách bạn khẳng định giá trị bản thân. Nếu bạn né tránh hoặc đổ lỗi cho người khác, mọi người sẽ không coi trọng bạn bởi vì bạn dám làm nhưng không dám nhận, đó là hành vi hèn nhát. Bên cạnh việc cố gắng trong học tập, bạn cần biết cách hài hòa các mối quan hệ xung quanh bằng việc nói được, làm được và giúp đỡ người khác trong khả năng có thể bằng những hành động đơn giản như chào hỏi lễ phép, nói lời cảm ơn khi nhận được sự giúp đỡ, nói lời xin lỗi khi làm người khác phải suy nghĩ. Bởi nếu bạn làm được điều đó, mọi người sẽ luôn nhìn nhận bạn là một người tốt, họ sẽ tôn trọng và quý mến bạn. Điều đó có nghĩa là bạn đã xây dựng được hình ảnh bản thân trong mắt của những người xung quanh.

Lòng tự trọng là một nhân tố quan trọng góp phần tạo nên giá trị bản thân của một người đồng thời nó là nền tảng điều chỉnh suy nghĩ, hành động giúp bạn giao tiếp một cách hiệu quả. Người có lòng tự trọng sẽ biết cách hoàn thiện bản thân mình để trở thành một người được nhiều người yêu mến. Để làm được điều đó, bản thân mỗi người phải luôn nỗ lực, phấn đấu trong học tập cũng như trong cuộc sống.

Lòng tự trọng là một phẩm chất tốt đẹp của dân tộc Việt Nam có từ xa xưa, phẩm chất này được thể hiện qua một số câu tục ngữ như: “Giấy rách phải giữ lấy lề” hay “Đói cho sạch, rách cho thơm”. Mỗi người cần phải có lòng tự trọng để tự làm đẹp cho nhân cách của mình. Và câu chuyện em kể dưới đây là một ví dụ tiêu biểu thể hiện tinh thần tự trọng.

Lòng tự trọng được thể hiện qua rất nhiều hành động cụ thể như không làm ăn buôn bán gian lận, không ăn hối lộ đút lót hay đơn giản như các bạn học sinh không quay cóp trong giờ kiểm tra. Bác của em là một cán bộ ở huyện, chức của bác cũng khá cao và được nhiều kính nể tuy vậy nhưng bác vẫn rất sống một cuộc sống rất bình dị, quan tâm đến mọi người chứ không bao giờ tỏ thái độ hách dịch hay tự cao trước bất cứ ai. Chính vì vậy bác luôn được mọi người ở cả cơ quan và xóm làng kính trọng. Đặc biệt ở bác luôn có sự thanh liêm của một vị quan như ông cha ta thường nói, bác không bao giờ nhận bất cứ của ai cái gì mỗi khi giúp họ làm một số việc từ những món quà lớn như tiền hay những thứ quý giá đến những thứ nhỏ nhất như quà bánh.

Nhà bác và nhà em ở gần nhau nên em hay sang nhà bác chơi vì chị con nhà bác cũng chạc tuổi em. Em vừa đến chơi một lúc thì có một bác gái và một chị đến, họ đến nhờ bác xin cho chị ấy vào làm ở huyện hay ở xã gì đó kèm theo một giỏ hoa quả và một cái phong bì trong đó không biết có bao nhiêu tiền. Sau khi nghe hai mẹ con bác gái trình bày vấn đề của mình và đẩy giỏ hoa quả trong đó có một cái phong bì về phía bắc nhưng bác đã trả lời luôn, bác bảo bác không hứa là sẽ chắc chắn giúp được chị ấy nhưng bác sẽ cố gắng hết sức và bảo bác gái cầm số tiền đấy về để lo cho việc khác, bác còn bảo không chỉ vì họ có anh em với gia đình đằng nhà vợ bác nên mới nhận lời giúp như vậy mà đối với ai bác cũng sẽ như vậy chỉ cần họ có năng lực thật sự và có thể đảm nhiệm được công việc. Hai mẹ con bác kia rối rít cảm ơn bác và nhất quyết đòi bác nhận giỏ hoa quả, bác vui vẻ đồng ý và bảo bác gái – vợ bác đi gọt hoa quả để mọi người cùng ăn.

Khi hai người họ về rồi bác còn dặn bác gái là khi bác không có nhà thì cũng không được nhận bất cứ cái gì vì mình không chắc chắn là có giúp được họ không để đỡ áy náy về sau. Khi về em còn được bác cho một túi hoa quả mang về nhà, em kể chuyện cho bố mẹ nghe, bố mẹ rất vui và hài lòng vì có một người bác như bác, bố mẹ em bảo những người cán bộ ai mà cũng được như bác thì nhân dân được nhờ và không bao giờ có tình trạng tham nhũng, ăn hối lộ nữa.

Sự thanh liêm trong công việc của bác là một biểu hiện của lòng tự trọng mà nhiều người cần phải học hỏi, và đây chính là một phẩm chất quý báu mà chúng ta cần phải gìn giữ và phát huy.

Lịch sử Việt Nam ghi nhận những vua quan, danh tướng, chiến sĩ kiệt xuất đã đổ bao công sức, hy sinh để giữ gìn non sông gấm vóc nước ta. Bên cạnh các vị quốc tướng, công thần khác, danh tướng Trần Bình Trọng cũng đã lưu danh sử sách bằng khí phách khẳng khái ngoan cường và lòng tự trọng cao cả của mình.

Năm 1285, quân Nguyên Mông ồ ạt sang xâm lược nước ta. Thế giặc mạnh như thác lũ khiến triều đình và quân dân phải cân nhắc khi tham gia trận chiến. Để bảo toàn và đảm bảo chiến thắng, Quốc công Tiết chế Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn đã thực hiện chiến dịch “vườn không nhà trống”. Triều đình sơ tán về Nam Định. Toàn bộ lực lượng quân đội và nhân dân rút vào rừng sâu trấn thủ nơi hiểm yếu, bỏ mặc thành trì vắng lặng, làng xóm không người. Hưng Đạo Vương chờ thế giặc suy giảm vì phong thổ, hao mòn lương thực, đạn dược sẽ phản công. Trên đường rút lui của vua, bãi sông Thiên Mạc là điểm mấu chốt để chặn giặc, lừa giặc. Tướng Trần Bình Trọng được giao chỉ huy trấn giữ bãi sông này đè chặn đường tiến quân của giặc.

Trần Bình Trọng sinh năm 1259, người xã Bảo Thái, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam. Ông kết hôn với công chúa, tước Bảo Nghĩa Hầu. Thế giặc rất mạnh, Trần Bình Trọng cho quân đóng trại ở bờ sông Thiên Mạc, kiên quyết ngăn giặc vượt qua sông xuôi thuyền về Nam. Sau nhiều ngày chiến đấu, lực lượng quân lính hao mòn. Lúc này, hai vua Trần đã đến Nam Định. Cánh quân của Trần Bình Trọng chỉ còn là một đội quân nhỏ. Quân giặc đông hàng vạn tên vây đánh đội quân cảm tử, Trần Bình Trọng bị giặc bắt. Biết Trần Bình Trọng là danh tướng, giỏi võ nghệ, thông thạo binh thư, giặc ra sức thu phục ông hàng, hòng biến ông thành kẻ bán nước, dẫn đường cho chúng cướp nước ta. Trần Bình Trọng im lặng không đáp. Tướng giặc ngọt ngào phủ dụ:

- Có muốn làm Vương đất Bắc không?

Trần Bình Trọng quát:

- Ta thà làm quỷ nước Nam, còn hơn làm Vương đất Bắc!

Biết không thể thu phục được ông, giặc trói chặt ông ở bãi sông, chờ nước triều dâng cao dìm ông chết. Tuy bị giặc giết hại nhưng khí phách trung liệt của Trần Bình Trọng đã làm rung động đã lòng quân thù. Tướng chỉ huy giặc lúc ấy ngửa mặt than: “Danh tướng nước Nam trung liệt như thể, ta e thôn tính nước Nam còn nhiều việc khó.”. Trần Bình Trọng mất, vua Trần Nhân Tông phong ông là Bảo Nghĩa Vương. Trần Bình Trọng bị quân giặc giết hại nhưng khí phách và lòng tự trọng của ông sống mãi nghìn thu.

Tấm gương trung liệt của Trần Bình Trọng làm xúc động hàng triệu trái tim con người và là tấm gương sáng chói cho chúng em noi theo. Em hứa rèn luyện phẩm chất cách mạng, lòng tự trọng của mình, không vì bất kì mối tham lợi nào mà quên đi danh dự người Đội viên Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh.

Chắc hẳn các bạn ai cũng đều đọc chuyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao. Đặc biệt nhân vật Binh Tư trong chuyện ngắn chính là tôi. Là một người được chứng kiến câu chuyện của lão Hạc tôi vô cùng xúc động về lòng tự trọng của người nông dân ấy. Sau đây tôi xin kể câu chuyện ấy cho các bạn cùng nghe.

Tôi sinh ra và lớn lên trong một vùng quê nghèo. Bây giờ tôi đã là chủ gia đình nhỏ nhưng vẫn có cái tính thích tiền, thích ăn ngon và động đến việc là không muốn làm. Hễ nhà nào sơ ý là tôi mượn đồ của họ về dùng tạm nên bà con hàng xóm luôn tránh xa tôi. Gần nhà tôi là nhà của lão Hạc, hoàn cảnh nhà lão cũng rất khó khăn: vợ mất sớm, có một thằng con trai bỏ đi làm đồn điền cao su bây giờ vẫn chưa thấy về. Lão sống một mình cùng con chó Vàng bầu bạn trong một túp lều tranh với ba sào vườn mà hoa màu không thu được bao nhiêu bởi thiên tai bão lũ. Tôi chẳng ưa gì lão vì lão là một người lương thiện nên dân làng ai cũng yêu quý lão.

Rồi một hôm, tôi đang ở nhà bỗng nhiên tôi nhìn thấy lão Hạc xuất hiện trước cửa nhà mình. Thấy vậy tôi liền mời lão vào nhà uống nước. Tôi thầm nghĩ: “Quái lạ, sao hôm nay lại sang nhà mình chơi vậy”. Lão Hạc cầm chén nước trên tay mà nhìn lão như có điều muốn nói. Tôi liền hỏi:

- Hôm nay lão sang đây chơi hay có việc gì vậy?

- Tôi…muốn xin anh một ít bả chó. Lão Hạc trả lời.

Tôi nhanh nhanh đáp lại:

- Được, tưởng gì chứ thứ đó tôi chẳng thiếu.

Vừa nói tôi liền chạy vào nhà lấy đưa cho lão. Lão Hạc đón vội lấy gói bả chó và rảo bước về luôn mà chẳng kịp nói lời cảm ơn. Tôi nhìn theo lão bụng cười thầm “Tưởng gì chứ lão cũng ra phết chẳng vừa đâu”. Bẵng đi một thời gian rồi một hôm tôi đang làm việc ở ngoài đồng thì thấy mọi người chạy xô về nhà lão Hạc mà chẳng hiểu có chuyện gì đang xảy ra. Tôi liền chạy lại xem. Vừa đến cổng, tôi thấy mọi người đứng đông đúc chen nhau. Không biết có chuyện gì, tôi bèn lẻn vào xem. Sững người tôi nhìn thấy lão Hạc đang nằm quằn quại trên sàn nhà, đầu tóc rũ rượi, quần áo xô xệch, hai mắt long song sọc, miệng xùi bọt chân tay quay cóp, thỉnh thoảng lão lại lên cơn co giật trông thật đau đớn và dữ dội. Trông thấy thế tôi hoảng sợ chạy một mạch về nhà. Về đến nhà tôi còn chưa hết sợ. Nằm trên giường tôi lẩm bẩm:

- Lão Hạc chết là do tôi vì tôi đã đưa bả chó cho lão, nếu biết thế thì tôi sẽ không đưa và lão Hạc sẽ không chết một cách đau đớn như vậy. Mà lúc đầu tôi cứ tưởng lão giống mình.

Sau cái chết của lão Hạc tôi cảm thấy rất buồn cứ nghĩ mãi không thôi về một con người giàu lòng tự trọng cho dù sống trong đói nghèo thà chết chứ không làm việc xấu. Thật là một con người đáng ngợi ca. Nghĩ đến lão Hạc là tôi lại nghĩ đến bản thân mình mà cảm thấy vô cùng xấu hổ vì những hành động sai trái từ trước đến nay. Tôi tự nhủ:

- Lão Hạc ơi! Tôi xin hứa từ nay sẽ không làm việc xấu nữa, sẽ chăm chỉ làm ăn thay đổi tính cách trong con người mình để không phải cảm thấy xấu hổ về chính bản thân mình nữa. Cảm ơn lão đã dạy cho tôi bài học về lòng tự trọng bài học quý giá trong cuộc sống mà tôi sẽ không bao giờ quên được.

Tôi đã kể cho các bạn nghe câu chuyện về lòng tự trọng của lão Hạc người mà tôi luôn coi như một tấm gương sáng để mình học tập và noi theo. Qua câu chuyện tôi mong các bạn sống có lòng tự trọng đừng làm những việc xấu. Hãy sống như câu tục ngữ “Đói cho sạch, rách cho thơm”

Trời đã chớm vào thu. Từng làn gió mơn man trên từng làn da, đùa nghịch trên từng kẽ lá, hòa vào cái nắng vàng ươm trong trẻo của một mùa thu đã chợt ùa về. Hôm nay là chủ nhật, cả lũ bạn của Tâm đã kéo đến nhà Tâm từ sớm, rủ nó cùng nhau đi dã ngoại ngoài công viên kia. Tâm chần chừ, mẹ Tâm đang ốm, nếu Tâm đi chơi lúc này sẽ cảm thấy có lỗi với mẹ lắm chứ. Với lại hoàn cảnh nhà Tâm bây giờ không cho phép cô có thể được thoải mái vui vẻ, chơi đùa như trước. Bố Tâm mất từ khi cô còn nhỏ, một mình mẹ nuôi nấng hai chị em nên người, bây giờ mẹ đang ốm, gia cảnh sa sút. Nhận thấy sự ngần ngại trong ánh mắt Tâm, mẹ cầm tay cô và nói: Hôm nay mẹ thấy khỏe hơn trước rồi. Con cứ đi chơi cùng các bạn đi, hiếm lắm mới thấy có một buổi trời đẹp như này. Ở nhà có em với mẹ rồi, con đừng lo.

Tâm dắt xe đạp ra ngoài sân mà lòng cảm thấy lo lắng. “Nhưng mình chỉ đi một buổi hôm nay thôi để đi làm bài tập nhóm với các bạn. Mình sẽ làm xong sớm để về với mẹ thôi mà” – Tâm tự an ủi bản thân. Đến công viên, cả lũ Tâm chọn một khoảng trống rộng rãi dưới tán cây xà cừ to của công viên rồi cùng nhau mở bài tập ra làm. Tâm nhanh chóng bị cuốn vào những câu chuyện rôm rả, những ý tưởng sáng tạo cùng chúng bạn, tiếng nói tiếng cười vang cả một vùng trời. Chẳng mấy chốc mà nhóm Tâm đã bàn bac xong ý tưởng cho bài tập nhóm. Mấy đứa bạn bắt đầu nô đùa nghịch ngợm trên thảm cỏ biếc xanh dưới ánh nắng của buổi sang thu. Mấy đứa con gái cũng nhanh chóng nhập vào không khí náo nức ấy, đứa chạy nô đùa, đứa chơi trốn tìm, đứa đi nhặt những chiếc lá vàng rơi đầu tiên của những cành cây khô.

Còn lại một mình trên tấm thảm, Tâm định bụng dọn dẹp mọi thứ rồi sẽ trở về nhà để còn nấu cháo cho mẹ. Chợt Tâm thấy có gì đó lấp ló dưới tấm thảm cô đang ngồi. Cô tò mò dùng tay lật tấm thảm lên và thấy một chiếc ví màu vàng kem còn rất mới, bên hông ví còn móc một chiếc móc khóa hình chú chuột mickey trông rất dễ thương. Của ai thế nhỉ? Tâm tò mò mở ví ra. Ồ, hóa ra đó là ví của cái Giang – cô bạn vốn nổi tiếng nhà khá giả, sinh ra đã ngậm chiếc thìa bạc. Nhiều lúc Tâm chỉ ước mình được sinh ra trong một gia đình giàu có như Giang, Tâm sẽ chẳng phải lo tháng này hết nhiều tiền học, cô có thể thoải mái vui đùa và làm những gì mình thích.

Mở từng ngăn ví, Tâm choáng váng khi nhìn thấy số tiền lớn trong ví của cô bạn. 1 tờ, 2 tờ, 3 tờ,… không, số tiền trong đấy lớn quá, có lẽ Tâm chưa bao giờ được cầm trên tay một số tiền lớn như thế. Tâm chợt nghĩ đến hoàn cảnh của gia đình mình. Nếu như Tâm có được số tiền này, hôm nay Tâm sẽ nấu cho cả nhà một bữa thật ngon. Chiếc cặp sách của Tâm đã cũ lắm rồi, cô nhớ đến ánh mắt đầy say mê của em Tâm khi nhìn vào tủ kính của một hiệu búp bê… Cuộc sống khó khăn khiến cả Tâm và em chưa từng có được một tuổi thơ đủ đầy trọn vẹn. Số tiền này sẽ giúp cô phần nào có được điều đấy chăng?

Tâm chợt nghĩ đến Giang. Cô bạn nhà giàu ấy mất bằng này tiền cũng tiếc lắm chứ nhỉ. Nhưng nhà Giang giàu như thế, có mất bằng này cũng đâu có đáng là bao. Mà đó là lỗi của Giang chứ: không bảo quản được đồ đạc của mình, rơi trên đường đi thì có gì lạ đâu chứ! Giang mất tiền đâu phải lỗi tại Tâm?

Siết chặt chiếc ví trong tay, Tâm định bụng sẽ mang chiếc ví ấy về nhà. Nhưng chợt tiếng mẹ cô ở đâu đấy vang lên trong tâm trí cô. Từ nhỏ, mẹ Tâm đã dạy cho chị em Tâm rằng dù nghèo đói đến mức nào cũng phải giữ cho lòng mình thanh sạch, đừng vì khó khăn mà làm hoen ố lòng tự trọng của bản thân. Mẹ cô muốn chị em cô luôn phải giữ cho tâm hồn mình thanh sạch, đó cũng là lí do mẹ đã đặt cho cô tên là Tâm. Vậy mà bây giờ Tâm lại đang làm gì vậy? Nhưng… số tiền này nhiều như thế… Sau một hồi phân vân, Tâm quyết định đứng dậy và chạy đi tìm Giang. Tiền bạc có thể kiếm, ngày hôm nay hết ngày mai có thể có lại, còn cái tâm một khi đã bị vấy bẩn sẽ chẳng bao giờ thanh sạch được nữa…

Nhận được chiếc ví trong tay, Giang rối rít cảm ơn Tâm. Đó là số tiền Giang đã tiết kiệm trong suốt 1 năm qua, định sẽ dùng nó để mua cho mình một chiếc xe đạp mới. Tâm thầm vui cho bạn và lòng chợt cảm thấy nhẹ nhõm vì bản thân đã không vì tiền mà đánh mất bản thân. Cô cũng nhận ra cho mình một bài học quý giá rằng hãy tỉnh táo trước mọi cám dỗ cuộc đời để trở thành một con người với tấm lòng thanh sạch và an nhiên.

Lòng tự trọng là một phẩm chất tốt đẹp của con người Việt Nam, người có lòng tự trọng vừa thể hiện được giá trị của bản thân mình, vừa nhận được sự yêu mến, kính trọng của những người xung quanh. Em có biết một tấm gương về lòng tự trọng, đó là bạn Thịnh, bạn là lớp trưởng gương mẫu, một học sinh ngoan, một người con giỏi. Và hơn hết em ngưỡng mộ bạn Thịnh vì bạn là một người giàu lòng tự trọng.

Trong lớp em Thịnh luôn là người đi đầu trong mọi phong trào, từ học tập, lao động, văn nghệ, hoạt động nào bạn cũng tích cực tham gia và thể hiện rất tốt. Buổi sáng hôm ấy lớp em phải trực nhật dọn dẹp sân trường, chúng em phải đến sớm làm sạch khuôn viên sân trường để lát sau các bạn và các thầy cô có thể tiến hành lễ chào cờ. Như mọi lần, Thịnh là người đến sớm nhất lớp, bạn ấy chủ động quét dọn, đợi các bạn trong lớp đến thì phân công cụ thể nhiệm vụ cho từng bạn.

Nhưng vì hôm ấy lớp em có rất nhiều bạn đến muộn nên tiến độ của buổi lao động bị chậm chễ, lúc ấy chúng em ai cũng rất lo lắng vì nếu không dọn dẹp sạch sẽ thì sẽ bị thầy cô trách phạt, kiểm điểm, ảnh hưởng đến thành tích vốn rất tốt của lớp. Lúc bấy giờ chúng em đã quét rọn xong nhưng vẫn còn những đống rác lớn chưa kịp đổ, các bạn học sinh đã ào ra sân trường. Lúc ấy bạn Huy là lớp phó lao động của lớp đã đưa ra ý kiến hất tạm rác xuống cống thoát nước, đợi giờ chào cờ kết thúc thì chúng em sẽ tiếp tục mang ra bãi rác của trường.

Ý kiến này rất hay nên nhiều bạn tán đồng, bản thân em cũng thấy như vậy cũng rất hợp lí, vừa tránh được trách phạt của thầy cô, vừa kịp giờ chào cờ của trường. Nhưng lúc ấy bạn Thịnh đã phản đối vô cùng quyết liệt, bạn nói làm như vậy là không đúng, là gian dối, mà học sinh chúng ta không thể làm như thế được. Dù có bị trách phạt nhưng đó không phải điều quan trọng nhất, xấu hổ nhất, đáng trách nhất là làm sai không chịu nhận, đùn đẩy trách nhiệm. Hơn hết đó chính là hành vi của những người không có tự trọng.

Ban đầu khi Thịnh phản đối thì nhiều bạn bất mãn lắm, vì mọi người cho rằng quan trọng nhất lúc này không phải là làm sao không bị trách phạt ư? Nhưng sau khi nghe bạn Thịnh giải thích thì ai cũng vỡ lẽ và quyết định nhận lỗi trước thầy cô, xin trực nhật bù vào một buổi khác. Bạn Thịnh quả là một tấm gương sáng về lòng tự trọng mà em và các bạn cùng lớp sẽ noi theo.

Vào một buổi chiều mùa xuân lạnh lẽo, trước cửa quán xuất hiện hai vị khách lạ, có thể đoán là một người cha và một người con. Người cha bị mù, người con trai đi bên cạnh ân cần dìu cha. Cậu con trai trạc mười tám, mười chín tuổi, quần áo đơn giản, lộ rõ vẻ nghèo túng, nhưng từ cậu lại toát lên nét trầm tĩnh của người có học, dường như cậu vẫn đang là một học sinh.

Cậu con trai tiến đến trước mặt tôi. Cậu nói to: “Cho hai bát mì bò!”. Tôi đang định viết hoá đơn, thì cậu ta hướng về phía tôi và xua xua tay. Tôi ngạc nhiên nhìn cậu ta, cậu ta chỉ tay vào bảng giá treo ở trên tường, phía sau lưng tôi, khẽ bảo với tôi rằng chỉ làm một bát mì cho thịt bò, bát kia chỉ cần rắc chút hành là được. Lúc đầu, tôi hơi thắc mắc, nhưng sau đó chợt hiểu ra ngay. Hoá ra, cậu ta gọi to hai bát mì thịt bò như vậy là cố tình để cho người cha nghe thấy, tôi đoán cậu không đủ tiền, nhưng lại không muốn cho cha biết. Tôi cười thông cảm với cậu.

Nhà bếp nhanh nhẹn bê lên ngay hai bát mì nóng hổi. Cậu con trai chuyển bát mì bò đến trước mặt cha, thương yêu chăm sóc: “Cha, có mì rồi, cha ăn đi thôi, cha cẩn thận kẻo nóng đấy ạ!”. Rồi cậu ta tự bưng bát mì nước về phía mình. Người cha không vội ăn ngay, ông cầm đũa dò dẫm đưa qua đưa lại trong bát. Mãi lâu sau, ông mới gắp trúng một miếng thịt, vội vàng bỏ miếng thịt vào bát của người con. “Ăn đi con, con ăn nhiều thêm một chút, ăn no rồi học hành chăm chỉ, sắp thi tốt nghiệp rồi, nếu mà thi đỗ đại học, sau này làm người có ích cho xã hội”. Người cha nói với giọng hiền từ, đôi mắt tuy mờ vô hồn, nhưng trên khuôn mặt sạm nắng, nhăn nheo lại sáng lên nụ cười ấm áp và mãn nguyện. Điều khiến cho tôi ngạc nhiên là người con trai không hề cản trở việc cha gắp thịt cho mình, anh điềm nhiên nhận miếng thịt, rồi anh lặng lẽ gắp miếng thịt đó trả về bát mì của cha.

Cứ lặp đi lặp lại như vậy, dường như thịt trong bát của người cha cứ gắp lại đầy, gắp mãi không hết. “Cái quán này thật tử tế quá, một bát mì mà biết bao nhiêu là thịt”. Ông lão cảm động nói. Đứng bên cạnh họ, tôi chợt thấy tim mình thắt lại, trong bát chỉ có vài mẩu thịt tội nghiệp, quắt queo bằng móng tay, lại mỏng chẳng khác gì xác ve. Người con trai nghe vậy vội vàng tiếp lời cha: “Cha à, cha ăn mau ăn đi, bát của con đầy ắp không biết để vào đâu rồi đây này”. “Ừ, ừ, con ăn nhanh lên, ăn mì bò là bổ dưỡng lắm đấy con ạ”.

Hành động và lời nói của hai cha con đã làm chúng tôi rất xúc động. Chẳng biết từ khi nào, bà chủ cũng đã ra đứng cạnh tôi, lặng lẽ nhìn hai thực khách đặc biệt. Vừa lúc đó, cậu Trương đầu bếp bê lên một bát thịt bò thơm phức, bà chủ đưa mắt ra hiệu bảo cậu đặt lên bàn của hai cha con nọ. Cậu con trai ngẩng đầu tròn mắt nhìn một lúc, bàn này chỉ có mỗi hai cha con cậu ngồi, cậu ta vội vàng hỏi lại: “Anh để nhầm bàn rồi thì phải?, chúng tôi không gọi thêm thịt bò.” Bà chủ dịu dàng bước lại chỗ họ: “Không nhầm đâu, hôm nay chúng tôi kỉ niệm ngày mở quán, *a thịt này là quà biếu khách hàng”. Cậu con trai không hỏi gì thêm. Cậu lại gắp thêm vài miếng thịt vào bát người cha, sau đó, bỏ phần còn thừa vào trong một cái túi nhựa.

Chúng tôi âm thầm quan sát hai cha con ăn xong, tính tiền, rồi dõi mắt tiễn họ ra khỏi quán. Mãi khi cậu Trương đi thu dọn bát , chúng tôi bỗng nghe cậu kêu lên khe khẽ. Hoá ra, bát của cậu con trai đè lên mấy tờ tiền giấy xếp gọn, vừa đúng giá tiền của một bát thịt bò được viết trên bảng giá của cửa hàng.

Ta vẫn gặp trong cuộc đời nhiều người rất nghèo về vật chất nhưng lại giàu lòng tự trọng. Lòng tự trọng giúp ta có thêm nghị lực để ngẩng cao đầu, vượt qua khó khăn, nghịch cảnh, sống hạnh phúc vì luôn vững tin vào chính mình. Lòng tự trọng với ánh hào quang chói lọi của nó sẽ trở thành lương tri con người.

Trong cuộc sống của chúng ta có biết bao nhiêu người khởi nghiệp thất bại, có biết bao nhiêu người thất nghiệp không tìm được việc làm và có biết bao nhiêu người tốt nghiệp xong không tìm được công việc đúng chuyên môn mà mình đã học. Điều này là do đâu? Đó chủ yếu đều là do họ không định vị được vị trí của bản thân mình.

Một vị doanh nhân New York giàu có nhìn thấy một người đàn ông quần áo cũ rách bán bút chì ven đường, thấy vậy vị doanh nhân thương tình bèn bỏ lại cho người đàn ông 1 USD rồi vội vã rời đi.Đi được vài bước, vị doanh nhân chợt nhận thấy mình làm như vậy là không ổn, liền quay lại chỗ người đàn ông bán bút chì nhặt vài cái bút, đồng thời xin lỗi và giải thích rằng ông ta vừa nãy quên không lấy bút, mong người đàn ông bán hàng đừng để bụng.

Cuối cùng trước khi rời đi, vị doanh nhân này còn nói rằng: “Anh và tôi đều là doanh nhân, anh có hàng để bán, hơn nữa đều có giá trên mỗi sản phẩm.”Một thời gian sau, trong một bữa tiệc tối với các người bạn, một nhà doanh nhân ăn mặc lịch sự đã tới bắt tay vị doanh nhân New York nọ và tự giới thiệu: ” Có thể ngài đã quên tôi, và tôi cũng không hề biết tên của ngài, nhưng tôi mãi mãi không bao giờ quên ngài, bởi ngài chính là người đã khiến tôi lấy lại sự tự trọng và sự tự tin.

Tôi luôn nghĩ rằng, mình chỉ là một tên ăn mày bán bút chì ven đường cho đến khi gặp ngài và chính ngài đã bảo cho tôi biết rằng: Tôi cũng là một doanh nhân”.Vị doanh nhân New York cũng không hề ngờ rằng chỉ một câu nói đơn giản của mình đã khiến người đàn ông khốn khổ đó tái lập sự tự tin, đồng thời nỗ lực hết mình để đạt được thành quả như hiện giờ.Câu chuyện trên cho ta thấy, làm người ai cũng mong muốn mình có được sự tôn trọng, và khi người bán bút chì nghèo khổ đó thiếu thốn tiền bạc, thiếu thốn sự tôn trọng thì vị doanh nhân New York kia lại tôn trọng anh ta, giúp anh ta tái lập lại lòng tự trọng, lấy lại được sự tự tin, không còn tự hạ thấp bản thân mình nữa và từ đó đi đến được thành công.

Không làm được trụ cột của xã hội thì chúng ta hãy làm một con ốc vít chắc chắn. Đừng mù quáng hùa theo đám đông để chôn vùi cá tính của mình, đừng để những thế tục bao phủ trái tim, đừng để sương mù che mắt, và đừng để bóng tối đưa bạn xuống vực thẳm, hãy nhận ra chính mình, tự định vị cho bản thân, và vì mơ ước mà vươn xa.

Một buổi sáng chủ nhật mùa thu, bầu trời cao trong xanh. Trên đường đi học về tôi bắt gặp một cậu bé ăn xin thân hình gầy guộc bên vệ đường. Tôi tiến lại hỏi:

– Cậu có vẻ đói lắm phải không?
Cậu bé trả lời:
Ừ mình đang rất đói. Từ qua đến giờ mình không có gì cho vào bụng.
Nhìn cậu bé gương mặt hốc hác, thân hình ốm yêu xanh xao tôi thấy thật tội nghiệp. Tôi bảo:
– Tớ có nửa cái bánh mì trong cặp nè. Cậu ăn tạm vậy nhé.

Nói rồi tôi mở cặp lấy cho cậu nửa chiếc bánh. Cậu cảm ơn rối rit và ăn ngấu nghiến. Tôi dẫn cậu về nhà và mời cậu cốc nước. Cậu đồng ý tới nhà uống nước. Uống nước xong cậu rời đi luôn.Trong lúc gia đình tôi đang ăn trưa thì bỗng có tiếng gõ ngoài cửa lớn. Bố bảo tôi ra mở cửa. Tôi ngạc nhiên khi nhìn thấy cậu bé nghèo lúc sáng. Cậu nói:
– Mình nhặt được bọc tiền lớn ở gần cửa hàng tạp hóa, mình muốn đến đồn công an trả lại nhưng xa quá, giúp mình với.

Tôi nghe vậy liền bảo bạn chờ chút và vào gọi bố. Bố đưa chũng tôi đến đồn công an để giúp trả tiền. Thật may là tới nơi lại gặp người mất tiền đến bao công an tìm giúp. Đó là một đôi thanh niên xăm trổ đầy mình, vẻ mặt hầm hố. Họ thấy chúng tôi mang tiền đến liền chạy lại. Người đàn ông nói:
– A đây rồi, đúng tiền của chúng tôi. Cảm ơn cháu.Người phụ nữ bên cạnh liền ôm lấy tiền không một lời cảm ơn. Rồi cô ấy rút ra trong ví tờ năm trăm ngàn đưa cho cậu bé nghèo:
– Ê nhóc, cô cho nhóc đấy.Bạn ăn xin nghèo lắc đầu không nhận. Cô lại tiếp tục nói:
– Chẳng phải trên đời ai làm việc tốt cũng mong được hậu tạ hay sao. Nhóc cầm lấy đi. Không phải ngại.Ban nhỏ liền lắc đầu nói:
– Không phải ai làm việc tốt cũng mong được báo đáp đâu cô ạ. Cô nhầm rồi. Cháu nghèo nhưng cũng có lòng tự trọng của riêng mình.Nói rồi cậu bé chào tạm biệt tôi và bố rồi lặng lẽ rời đi. Mọi người xung quanh nhìn theo cậu bé, suy nghĩ.

Tôi cũng nhìn theo cậu với một ảnh mắt đầy ngưỡng mộ. Tôi nhớ đến câu tục ngữ bố dạy mình. “Đói cho sạch, rách cho thơm”.