Nguyễn Huệ — người anh hùng áo vải ở đất Tây Sơn là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam. Người anh hùng áo vải ấy với thiên tài quân sự của mình đã đánh tan hai mươi chín vạn quân Thanh xâm lược, khiến cho bọn bán nước cầu vinh ê chề nhục nhã. Có thể nói Hồi thứ mười bốn trong tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chí của nhóm Ngô gia văn phái đã phản ánh khá đầy đủ chân dung người anh hùng Nguyễn Huệ. Càng đọc chúng ta càng khâm phục tài năng xuất chúng của người anh hùng áo vải đất Tây Sơn ấy. Qua đó người đọc có thể hình dung được chân dung của người anh hùng áo vải Quang Trung không chỉ là nhà quân sự thiên tài “xuất quỷ, nhập thần" mà còn là một tướng quân giàu lòng yêu nước, có ý thức dân tộc hết sức sâu sắc. Ông là hình ảnh đối lập với những tên vua bán nước, hèn nhát. Quang Trung mãi mãi được nhân dân kính phục, yêu mến.

Trong lịch sử dân tộc có rất nhiều người anh hùng đã đi vào thơ ca nhạc họa. Đặc biệt hơn đó là người anh hùng anh vải Quang Trung - Nguyễn Huệ đã được khắc họa rất chân thực trong tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chí của Ngô gia văn phái. Ông là người có công trong trận chiến đại phá quân Thanh. Qua trận chiến ông thể hiện được sự dũng mãnh, tài trí, tầm nhìn xa trông rộng. Để giành được chiến công vang đội đến ngày hôm nay thì ông phải là người hành động mạnh mẽ và quyết đoán, khi nghe tin giặc đã chiếm thành Thăng Long, mất cả một vùng đất đai rộng lớn mà ông không hề nao núng, “ định thân chinh cầm quân đi ngay”. Rồi trong vòng chỉ một tháng, Nguyễn Huệ đã làm bao nhiêu việc lớn: “ tế cáo trời đất”, “lên ngôi hoàng đế”, “ đốc suất đại binh’’ ra Bắc gặp gỡ “người cống sĩ ở huyện La Sơn”, tuyển mộ quân lính và mở các cuộc duyệt binh lớn ở Nghệ An, phủ dụ tướng sĩ, định kế hoạch hành quân, đánh giặc và kế hoạch đối phó với nhà Thanh sau chiến thắng. Và không chỉ vậy hình ảnh Nguyễn Huệ trong chiến trận cũng để lại cho chúng ta ấn tượng về một vị hoàng đế thân chinh cầm quân đánh giặc không phải chỉ trên danh nghĩa. Ông đã hoạch định phương lược tiến đánh, tổ chức quân sĩ, tự mình thống lĩnh mũi tên tiến công, cưỡi voi đi đốc thúc, xông pha trước hòn tên mũi đạn, bày mưu tính kế… Dưới sự lãnh đạo tài tình của vị chỉ huy này đã đánh những trận thật đẹp, thắng áp đảo kẻ thù ( bắt sống hết quân do thám của địch ở phú Xuyên, giữ được bí mật để tạo thế bất ngờ, vây kín làng Hạ Hồi…).Vậy nên cho đến ngày nay người ta vẫn còn ca ngợi và thán phục mưu trí, tài dùng binh của ông, là một tấm gương sáng để mọi người noi theo và học tập.

Trong tác phẩm “Hoàng Lê nhất thống chí” hồi thứ 14, hình tượng Nguyễn Huệ nổi lên sáng ngời phẩm chất của một người anh hùng. Điều đó được thể hiện rõ nét qua hành động mạnh mẽ, quyết đoán, trí tuệ sáng suốt, sâu sắc, nhạy bén, ý chí quyết thắng, tầm nhìn xa trông rộng và tài dụng binh như thần, oai phong lẫm liệt trong trận đấu. Trong mọi tình huống, Nguyễn Huệ luôn thể hiện là một con người hành động xông xáo, nhanh gọn, có chủ đích và quả quyết vô cùng. Nghe tin giặc đánh chiếm đến tận Thăng Long mà ông không hề nao núng “định thân chinh cầm quân đi ngay”. Rồi sau đó, chỉ trong vòng một tháng, Nguyễn Huệ làm được nhiều việc lớn. Ông còn là một người có trí tuệ sáng suốt hơn người, trí tuệ ấy được biểu hiện trong việc xét đoán, dùng người, biết phân tích tình hình thời cuộc và tương quan ta-địch. Qua lời phủ dụ quân lính ở Nghệ An, ông đã đánh thức, khơi dậy ý thức độc lập cũng như tinh thần tự hào dân tộc, tinh thần quật khởi để kích thích mọi người. Khi mới khởi binh đánh giặc, chưa giành được tấc đất nào vậy mà Quang Trung tuyên bố như đinh đóng cột “phương lược tiến đánh đã có tính sẵn”, còn tính sẵn cả kế hoạch ngoại giao sau khi thắng một nước lớn gấp mười lần nước mình. Điều đó đã thể hiện ý chí quyết thắng, tầm nhìn xa trông rộng của một vị vua sáng suốt, một người anh hùngkhông chỉ chiến đấu trên danh nghĩa, chỉ huy một chiến dịch thực sự. Khí thế của nghĩa quân Tây Sơn khiến kẻ thù khiếp vía thốt nên rằng “tướng ở trên trời xuống, quân ở dưới đất lên”. Nổi bật trong trận đánh là hình ảnh Quang Trung “cưỡi voi đốc thúc, mặc áo bào đỏ, mặt sạm đen khói súng.” Thật oai phong, lẫm liệt biết nhường nào! Quang Trung - Nguyễn Huệ thật sự là một người anh hùng trí dũng song toàn, sáng ngời hào khí dân tộc.

Đọc “Hồi thứ 14” trong “Hoàng Lê nhất thống chí” của Ngô gia văn phái, ta thấy người anh hùng áo vải Quang Trung – Nguyễn Huệ là một bậc kì tài quân sự. Khi nghe được tin cấp báo quân Thanh sang xâm lược nước ta, ông đã tự mình vạch ra phương lược tiến đánh. Ông trực tiếp chỉ huy đại binh thần tốc, bí mật tiến ra Bắc, một cuộc tiến công chưa từng có trong lịch sử trước đó. Ông là người có tài điều binh khiển tướng, tài đó được thể hiện rõ nhất trong lời phủ dụ quân lính ở Nghệ An và trong cách xử trí tướng sĩ. Lời hịch của ông là lời của non sông đất nước, kích thích lòng yêu nước, khơi gợi chí căm thù và khích lệ tinh thần xả thân cứu nước. Cách đánh giặc của Quang Trung đa dạng, linh hoạt, phong phú và luôn ở thế chủ động khiến quân giặc trở tay không kịp. Khi thì bí mật bao vây giặc ở đồn Hà Hồi; lúc thì áp sát đánh giặc dũng cảm, táo bạo ở đồn Ngọc Hồi; lúc đánh nghi binh ở đê Yên Duyên; khi mai phục ở Đầm Mực… Quân Tây Sơn dưới sự chỉ huy của Quang Trung tiến quân như vũ bão khiến giặc đại bại “thây chất đầy đồng, máu trôi đỏ nước”, tướng Sầm Nghi Đống “thắt cổ tự vẫn”, Tôn Sĩ Nghị bỏ chạy về nước “ngựa không kịp đóng yên”… Quả thật, Quang Trung là bậc anh hùng lão luyện, là nhà quân sự đại tài mà lịch sử đời đời ghi nhớ, nhân dân ta đời đời biết ơn. Xây dựng và khắc họa hình tượng người anh hùng Nguyễn Huệ là một thành công đặc sắc của các văn sĩ trong Ngô gia văn phái. Nó làm cho trang văn “Hoàng Lê nhất thống chí” thấm đẫm chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa anh hùng Đại Việt.

Có thể nói Hồi thứ mười bốn trong tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chí của nhóm Ngô gia văn phái đã phản ánh khá đầy đủ chân dung người anh hùng Nguyễn Huệ. Đặc biệt, người đọc đã ấn tượng rất sâu sắc với sự sáng suốt trong việc nhận định tình hình địch và ta của vua Quang Trung qua lời phủ dụ lúc lên đường ở Nghệ An. Quang Trung đã chỉ rõ “đất nào sao ấy” người phương Bắc không phải nòi giống nước ta, bụng dạ ắt khác”. Ông còn vạch rõ tội ác của chúng đối với nhân dân ta: “Từ đời nhà hán đến nay, chúng đã mấy phen cướp bóc nước ta, giết hại dân ta, vơ vét của cải, người mình không thể chịu nổi, ai cũng muốn đuổi chúng đi”. Quang Trung đã khích lệ tướng sĩ dưới quyền bằng những tấm gương chiến đấu dũng cảm chống giặc ngoại xâm giành lại độc lập của cha ông ta từ ngàn xưa như: Trưng nữ Vương, Đinh Tiên Hoàng, Lê Đại Hành…Quang Trung đã dự kiến được việc Lê Chiêu Thống về nước có thể làm cho một số người Phù Lê “thay lòng đổi dạ” với mình nên ông đã có lời dụ với quân lính chí tình, vừa nghiêm khắc: “các người đều là những người có lương tri, hãy nên cùng ta đồng tâm hiệp lực để dựng lên công lớn. Chớ có quen thói cũ, ăn ở hai lòng, nếu như việc phát giác ra sẽ bị giết chết ngay tức khắc, không tha một ai”. Tóm lại vua Quang Trung là một nhân vật xuất chúng: lẫm liệt oai phong, văn võ song toàn đã ghi vào trang lịch sử vẻ vang của dân tộc, làm sáng ngời truyền thống dân tộc, ngàn đời sau vẫn nhắc tên người anh hùng áo vải Quang Trung.

Mờ sáng ngày mồng 5 Tết, quân ta đánh đồn Ngọc Hồi - Thanh Trì - Hà Nội. Đây là đồn quan trọng nhất của địch với hàng vạn quân tinh nhuệ đóng giữ. Đồn luỹ được xây đắp kiên cố, xung quanh đều cắm chông sắt và chôn địa lôi dày đặc. Vua Quang Trung thấy thế, truyền lấy sáu chục tấm ván, cứ ghép liền ba tấm làm thành một bức, bên ngoài lấy rơm dấp nước phủ kín, tất cả là hai mươi bức. Đoạn kén hạng lính khoẻ mạnh, cứ mười người khênh một bức, lưng giắt đao ngắn, hai mươi người khác đều cầm binh khí theo sau, dàn thành trận chữ "nhất". Quân Thanh nổ súng bắn ra, chẳng trúng người nào cả. Nhân có gió bắc, quân Thanh liền dùng ống phun khói lửa, toả khói mù trời, cách gang tấc không thấy gì hòng làm quân Nam rối loạn. Không ngờ trong chốc lát sau đó, trời chuyến gió, kẻ địch thành ra tự đốt mình. Vua Quang Trung liền gấp rút sai dội khiêng ván vừa che vừa xông thẳng lên trước. Khi gươm giáo hai bên đã chạm nhau thì quăng ván xuống đất, ai nấy cầm dao ngắn chém bừa, những người cầm binh khí theo sau cũng nhất tề xông tới mà đánh. Quân Thanh không chống đỡ nổi, bỏ chạy tán loạn, giày xéo lên nhau mà chết, thây ngổn ngang đầy đồng, máu chảy thành suối. Trước đó nhà vua Tây Sơn đã sai một toán quân theo bờ đê Yên Duyên kéo lên, mở cờ dóng trống để làm nghi binh ớ phía đông. Đến lúc đó, quân Thanh lại càng sợ tìm lối tắt đế trốn. Chợt lại thấy voi từ Đại Áng tới, quân Thanh đều hết hồn hết vía, vội trốn xuống Đầm Mực, làng Quỳnh Đô. Quân Tây Sơn lùa voi cho giày đạp chết hàng vạn người.

Hồi thứ 14 với tựa là Quang Trung đại phá quân Thanh tập trung miêu tả cuộc chiến đấu thần tốc của Quang Trung để đánh đuổi giặc Thanh ra khỏi bờ cõi nước ta. Đoạn trích có nhiều chi tiết đặc sắc trong đó chi tiết Quang Trung ra hiệu lệnh dụ binh lính làm em ấn tượng nhất. Trong lời dụ quân lính của vua Quang Trung đã thể hiện tài năng kiệt xuất, trí thông minh hơn người của vị vua áo vải này. Vì vừa mới lên ngôi vua, biết lòng quân chưa vững nên Quang Trung đã đưa ra những lời lẽ mềm mỏng để trấn an lòng quân. Trong lời dụ ấy nhà vua vừa kể tội ác của quân giặc, bản chất phi lý của cuộc chiến tranh xâm lược nước ta; vừa răn đe binh lính phải đứng lên chiến đấu; vừa đưa ra những dẫn chứng hùng hồn trong lịch sử để củng cố, trấn áp lòng quân. Những lời dụ thấu tình, đạt lý, có sức lay động sâu xa trái tim của con người. Chính nhờ những lời dụ này quân lính đều nhất trí, đồng lòng và trung thành tuyệt đối với vua và chính quyền mới. Làm cơ sở cho những chiến thắng dồn dập sau này. Chi tiết đã chứng tỏ tài năng, trí thông minh và tài cầm quân của anh hùng áo vải Quang Trung - Nguyễn Huệ.

Quang Trung đại phá quân Thanh trích chương thứ 14 của tiểu thuyết Hoàng Lê nhất thống chí. Hồi thứ 14 này đã xây dựng thành công chân dung vị vua áo vải thông minh kiệt xuất với tài xuất quỷ, nhập thần khiến bè lũ vua quan bán nước và quân địch khiếp sợ. Quang Trung hiện lên với vẻ đẹp của một vị tướng tài và nhờ nhiều chi tiết nghệ thuật đặc sắc. Trong số đó chi tiết sau khi nghe tin giặc đến, Quang Trung tức giận, liền họp các tướng sĩ, định thân chinh cầm quân đi ngay để lại cho em ấn tượng sâu đậm hơn cả. Tuy chỉ là một chi tiết rất nhỏ trong văn bản nhưng đã chứng minh cho phẩm chất và tinh thần yêu nước nồng nàn của vị chủ tướng. Sự căm giận quân giặc luôn sục sôi trong huyết quản của người anh hùng áo vải. Vì thế chỉ nghe tin giặc đến, ý chí ấy lại thành ngọn sóng cuồn cuộn dâng khiến Quang Trung quyết ra trận để đuổi tan bè lũ xâm lăng. Điều đó càng khắc hoạ vẻ đẹp của tinh thần yêu nước, quyết tâm xả thân vì chủ quyền dân tộc của vị anh hùng áo vải.

Hồi thứ 14 Quang Trung đại phá quân Thanh có nhiều chi tiết nghệ thuật đặc sắc trong đó chi tiết ở cuối tác phẩm đã để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất. Đó là chi tiết khi vua quan Lê Chiêu Thống hội ngộ với nhau “cùng nhìn nhau than thở, oán giận chảy nước mắt”. Chi tiết đã cho thấy sự thê thảm đến cùng cực, sự đớn hèn đến tột độ của bè lũ tay sai bán nước. Thua trận lại bị nghĩa quân Quang Trung truy sát vua quan Lê Chiêu Thống đã phải dắt díu nhau bỏ trốn. Chúng không còn con đường nào để chối tội, may thay nhờ sự giúp đỡ của người thổ hào nên đã thoát chết. Nhưng khi hội ngộ gặp lại nhau và gặp lại tướng Tôn Sỹ Nghị bọn chúng mới thấy xấu hổ và nhục nhã về sự thất bại thảm hại của mình. Cho nên nhìn nhau oán giận, than thở, chảy nước mắt. Chi tiết vừa cho thấy cái nhìn thương cảm của Ngô gia văn phái với chế độ chính quyền mà mình đã tôn thờ. Vừa cho thấy tình cảnh bi đát và tội nghiệp của bè lũ bán nước.

(1) Đọc tác phẩm “Quang Trung đại phá quân Thanh”, em đặc biệt ấn tượng về chi tiết nhà vua có buổi diễn thuyết, khích lệ các tướng sĩ của mình trước khi hành quân ra Bắc đánh đuổi quân Thanh. (2) Ông đã đưa ra các lập luận sắc bén, dễ hiểu và đi vào lòng người nghe. (3) Đầu tiên, Quang Trung vạch trần tội ác của bọn giặc phương Bắc - những kẻ không phải nòi giống nước ta, qua những điều độc ác, tàn bạo chúng đã làm với nhân dân ta. (4) Từ đó, ông đã khơi dậy được trong lòng binh sĩ tình yêu nước, thương nòi và lòng căm thù giặc, quyết tâm đánh đuổi kẻ thù. (5) Lấy đó làm điểm tựa, vua Quang Trung lại đem ra những tấm gương vĩ đại của dân tộc ta trong quá khứ, đã nhiều lần lãnh đạo nhân dân đánh bại giặc phương Bắc, khiến chúng thất bại thảm hại. (6) Điều đó đánh thức niềm tự hào và lòng kiêu hãnh trong từng tướng sĩ, đó là sức mạnh tinh thần to lớn trong mỗi con Rồng cháu Tiên nước Việt. (7) Cùng với đó, là trách nhiệm của chính bản thân họ, phải gắng hết sức mình để tiếp nối truyền thống cha ông, để giữ gìn lãnh thổ mà biết bao tổ tiên đã bảo vệ. (8) Có thể nói, những lập luận của vua Quang Trung đã góp sức mạnh to lớn trong việc nâng cao sức mạnh của quân đội. (9) Từ đó giúp người đọc hiểu rõ hơn về vị vua tài giỏi, thông minh và sắc bén của dân tộc Việt Nam ta.