Kiều Phương là một cô bé hay nghịch ngợm nhưng lại có năng khiếu vẽ đặc biệt. Một lần tình cờ, chú Tiến Lê - người bạn thân của bố phát hiện ra tài năng của cô bé. Còn người anh thì mặc cảm khi thấy mình không có tài năng gì. Nhờ có sự giúp đỡ của chú Tiến Lê, Kiều Phương được đi dự trại thi vẽ tranh quốc tế khiến người anh vô cùng ghen tị. Nhưng thật bất ngờ, bức tranh đoạt giải của cô bé lại là bức tranh vẽ về người anh thân yêu của mình. Bức tranh vẽ về người anh trai đẹp đẽ và hoàn hảo. Khi nhìn thấy bức tranh, người anh nhận ra tấm lòng nhân hậu của em gái và hối hận vì đã có lúc mình đã đối xử không đúng với em.

Dế Mèn là một chú dế cường tráng bởi biết ăn uống điều độ. Tuy nhiên, cậu chàng lại có tính kiêu căng, luôn nghĩ mình “có thể sắp đứng đầu thiên hạ”. Dế Mèn luôn coi thường những người xung quanh, đặc biệt là Dế Choắt - người bạn hàng xóm gầy gò và yếu ớt. Một lần, Dế Mèn bày trò trêu chị Cốc khiến cho Dế Choắt phải chịu oan. Choắt bị chị Cốc mổ đến kiệt sức. Trước khi chết, Choắt khuyên Dế Mèn bỏ thói kiêu căng của mình. Dế Mèn vô cùng ân hận và nhận ra bài học đường đời đầu tiên của mình.

Buổi sáng hôm ấy, Sơn thức dậy và cảm nhận rõ cái rét của mùa đông đã đến. Chị và mẹ của Sơn đều đã dậy, ngồi quạt hỏa lò để pha nước chè uống. Mọi người đều đã mặc áo ấm cả. Sơn được mẹ cho mặc một cái áo vệ sinh màu nâu sẫm với một cái áo dạ khâu chỉ đỏ. Sau khi mặc áo xong, hai chị em chạy ra chợ chơi cùng với lũ trẻ con trong làng. Chúng đều là những đứa trẻ nhà nghèo không có áo ấm để mặc. Khi nhìn thấy chị em Sơn với những chiếc áo ấm thì liền đến gần xuýt xoa khen ngợi. Hiên là một cô bé nhà nghèo, không có áo ấm để mặc. Sơn nhìn thấy động lòng thường, bàn với chị về nhà lấy chiếc áo bông cũ đem cho Hiên. Về đến nhà, hai chị em lo sợ mẹ biết được, định sang nhà Hiên đòi áo nhưng không thấy đâu. Khi về nhà thì liền thấy mẹ Hiên đang ngồi nói chuyện với mẹ mình. Mẹ Sơn thấy nhà Hiên nghèo khổ bèn cho mẹ Hiên mượn năm hào may áo ấm cho con.

Trong trận bóng giao hữu, nhân vật tôi ghi một bàn thắng tuyệt đẹp nhưng bị Nghi bắt lỗi việt vị. Sau trận bóng, tôi quyết định đi tìm vũ khí để trả thù Nghi. Tôi còn rủ thêm Phước đi cùng. Khi thấy bóng Nghi từ xa xuất hiện, tôi tưởng Nghi cũng chuẩn bị sẵn để đánh mình. Nhưng vũ khí của Nghi lại là một cuốn sách nhỏ về luật đá bóng. Nghi đến tìm tôi để cho mượn cuốn sách về luật đá bóng. Phước núp trong bụi cây không nghe được câu chuyện của tôi và Nghi mà tiếp tục thực hiện kế hoạch. Nhưng tôi đã chữa cháy bằng cách nói rằng Phước đang bắn chim. Sau đó, Nghi đã rủ tôi và Phước đi xem phim. Ba người vui vẻ đi xem phim cùng nhau dưới ánh nắng chiều.

“Bài tập làm văn” trích trong Nhóc Ni-cô-la: những chuyện chưa kể. Ni-cô-la có một bài tập làm văn. Khi bố đi làm về, cậu đã nhờ bố giúp đỡ. Đề bài là miêu tả về người bạn thân nhất. Người bố đã hỏi xem ai là người bạn thân nhất của Ni-cô-la. Cậu đã kể ra hàng loại cái tên như An-xe-xtơ, Giơ- phroa, Ơt-đơ, Ruy-phut, Me-xăng, Gioa-chim. Điều đó khiến cho người bố cảm thấy khó xử. Lúc đó, người hàng xóm thích gây sự với bố là ông Blê-đúc sang chơi, và cũng muốn giúp Ni-cô-la làm văn. Nhưng người bố, vốn không thích tỏ ra không hài lòng. Họ bắt đầu cãi nhau và người bố vô tình vẩy mực vào ca-vát củ ông Blê-đúc. Cuối cùng, Ni-cô-la nhận ra bài tập làm văn của mình thì nên tự làm. Đến khi trả bài, cậu đã được điểm rất cao. Nhưng từ bài tập làm văn tình bạn, ông Blê-đúc và bố không nói chuyện với nhau nữa.

Đoạn trích “Lắc-ki thật sự may mắn” trích trong “Chuyện con mèo dạy hải âu bay” của nhà văn Lu-i Xe-pun-ve-da. Lắc-ki lớn nhanh như thổi khi được bầy mèo bao bọc và yêu thương. Gióc-ba đã nhờ đến sự giúp đỡ của bầy mèo để dạy Lắc-ki bay. Nhưng cậu không thích bay, cũng không thích làm hải âu. Một buổi chiều, Lắc-ki đi tới của tiệm tạp hóa và đụng độ với con đười ươi Mát-thiu. Nó chê Lăc-ki bẩn thỉu, còn gieo vào đầu cậu ý nghĩ bầy mèo muốn nuôi lớn cậu để ăn thịt. Lắc-ki trở về nhà, cảm thấy buồn rầu và không thiết tha ăn uống. Cả bầy mèo lo lắng hết sức. Gióc-ba phải đến bên hỏi han Lắc-ki. Sau khi biết được lí do, Gióc-ba đã giải thích cho Lắc-ki hiểu được sự khác biệt của hải âu và mèo, cùng với tình yêu thương mà họ nhà mèo dành cho Lắc-ki.

Trong những truyện ngắn đã được học, tôi thích nhất là truyện ngắn Bức tranh của em gái tôi của nhà văn Tạ Duy Anh. Nội dung truyện kể về cô bé Kiều Phương có năng khiếu vẽ. Ban đầu, chưa ai để ý đến khả năng vẽ của Kiều Phương. Sau khi được họa sĩ Tiến Lê phát hiện tài năng, bố mẹ quan tâm đến cô bé nhiều hơn. Chỉ có người anh là cảm thấy mình bất tài, kém cỏi so với em và bắt đầu cáu kỉnh, có chút ghen ghét với em mình. Nhưng bằng tấm lòng Kiều Phương dành cho anh trai được thể hiện qua bức tranh, người anh đã ân hận và yêu thương em mình nhiều hơn. Đây là một truyện ngắn khai thác sự phát triển trong tâm lý của người anh, từ việc coi cô em gái là trẻ con đến khi cảm thấy đố kị và cuối cùng là nhận ra lỗi lầm và yêu thương em mình. Truyện ngắn đã cho tôi bài học về cách suy nghĩ và ứng xử với mọi người trong cuộc sống.

Truyện ngắn Điều không tính trước của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh kể về câu chuyện giữa ba cậu bé: nhân vật “tôi”, Nghi và Phước. Chỉ từ một trận bóng đá mà hai bên không ai công nhận bàn thắng của ai đã dẫn tới những ý định đánh nhau, trả đũa. Buổi chiều, ở ngã tư, nhân vật “tôi” và Phước đợi Nghi đi qua để báo thù. Nhưng sự ngây ngô, không để bụng của Nghi, thậm chí là làm hòa trước đã khiến nhân vật “tôi” và Phước bỏ ý định và cùng nhau đi xem phim. Thông qua truyện ngắn này, Nguyễn Nhật Ánh đã gửi thông điệp về một tình bạn chân thành và tuyệt đẹp.

Truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa của nhà văn Thạch Lam là một truyện ngắn tôi yêu thích vì đã nói đến và nêu cao tình thương giữa người với người. Mùa đông, trời lạnh giá, nhưng bé Hiên chỉ phong phanh có chiếc áo rách. Hai chị em Sơn và Lan đã quyết định cho Hiên cái áo bông cũ. Về sau, mẹ Hiên đem trả áo. Dẫu vậy, mẹ Sơn vẫn cho mẹ Hiên mượn ít tiền để may áo cho con. Sơn và Lan tưởng như sẽ bị mẹ mắng, nhưng người mẹ chỉ nhắc nhở nhẹ nhàng và vẫn vô cùng yêu thương các con mình vì chúng đã có lòng nhân hậu.

Trong "Bài học đường đời đầu tiên", Dế Mèn xuất hiện là một kẻ tự cao, kiêu ngạo và vô cùng hống hách. Anh ta tưởng mình tài ba, suốt ngày đi chọc ghẹo, chê bai mọi người. Trong một lần qua nhà Dế Choắt, trông thấy khung cảnh luộm thuộm, bề bộn, Mèn ta khinh thường ra mặt. Hắn chê Choắt có lớn mà không có khôn, chỉ trích hết cái này đến cái khác. Nhưng khổ nỗi Dế Choắt vốn yếu ớt, không có sức mà đào bới. Cậu ta cũng tự ý thức được nguy hiểm mà việc đào tổ nông mang lại nhưng cũng chẳng biết làm cách nào để khắc phục. Thấy Dế Mèn khỏe mạnh, Choắt ngại ngùng hỏi hắn đào giúp cho một cái ngách, phòng khi có chuyện thì dễ chạy sang nhờ vả. Chưa kịp nói hết câu, Mèn ta đã cắt ngang, thẳng thừng từ chối yêu cầu của người hàng xóm và bỏ về với không chút bận tâm. Ngay hôm sau, vì trêu chọc chị Cốc mà Dế Mèn đã khiến Dế Choắt phải chịu oan uổng. Choắt bị cái mỏ của chị Cốc giáng trúng người, chỉ biết nằm thoi thóp. Trước khi chết, Choắt dặn dò chàng Dế Mèn kiêu căng phải biết nghĩ, không nên có thói hung hăng bậy bạ. Dế Mèn chôn cất người hàng xóm, lặng người nghĩ về bài học đường đời đầu tiên của mình.

Truyện kể rằng, ngày xưa có hai vợ chồng đánh cá sống trong một túp lều nát bên bờ biển. Một hôm, khi đang kéo lưới, ông chồng bắt được một con cá vàng. Dưới sự van xin của con cá, ông lão tốt bụng thả nó đi mà không đòi hỏi bất cứ thứ gì. Nhưng khi về nhà kể lại cho vợ, mụ ta bắt đầu nổi lòng tham. Mụ ta bắt ông lão đi xin cá vàng bằng được những thứ có lợi cho bản thân. Ban đầu nó chỉ là cái máng lành lặn hay ngôi nhà đẹp hơn. Càng về sau, đòi hỏi của mụ vợ càng quá đáng. Mụ hết muốn làm một bà nhất phẩm phu nhân đến một nữ hoàng. Nhưng sau khi có được, mụ vẫn không hề thấy thỏa mãn. Với mỗi đòi hỏi quá đáng như vậy, ông lão chỉ có thể bất lực làm theo, đi xin xỏ cá vàng. Ban đầu, con cá vẫn đồng ý, thực hiện mọi mong ước mà ông lão nhờ vả. Tuy vậy, càng ngày biển lớn càng giận dữ trước ham muốn không điểm dừng của mụ vợ tham lam. Cuối cùng, cá vàng chẳng nói chẳng rằng, lặn sâu xuống đáy biển. Mọi thứ lại trở về như ban đầu với túp lều rách và cái máng lợn sứt mẻ.

"Cô bé bán diêm" là câu chuyện kể về một bé gái bất hạnh trong đêm giao thừa. Trong không khí đoàn viên ấm cúng của mọi nhà, em lại phải đầu trần, chân đất dò dẫm trên nền tuyết lạnh. Mong ước của em chỉ là bán được ít bao diêm hoặc có ai tốt bụng bố thí một chút để về không bị bố đánh. Nhưng hiện thực thì tàn nhẫn hơn rất nhiều. Em đã đi suốt cả ngày mà không bán được gì. Vì quá đói và rét, em phải nép tạm vào một góc tường, nghĩ về sự tủi thân mà mình phải chịu ở nhà. Lúc này, em đánh liều quẹt những que diêm lên để sưởi ấm. Lần đầu, trước mắt em hiện ra lò sưởi ấm áp. Lần thứ hai, em lại được thấy bàn ăn thịnh soạn với con ngỗng quay ngon lành. Lần thứ ba, cây thông Nô-en lộng lẫy đã xuất hiện, rực rỡ với hàng ngàn ngọn nến. Và đến lần thứ tư, em được gặp lại bà của mình. Cô bé reo lên mừng rỡ, lấy sức quẹt hết số diêm còn lại để níu giữ bà. Cuối cùng, em trở về vòng tay ấm áp của bà và về bên Thượng đế. Sáng hôm sau, mọi người thấy cô bé đã chết, trên môi vẫn nở một nụ cười hạnh phúc.

Vài hôm trước, đội bóng của hai lớp có một trận giao hữu nhỏ nhân dịp kết thúc năm học. Nhân vật "tôi" tuy đã sút vào lưới nhưng lại mắc lỗi việt vị nên bàn thắng không được công nhận. Cậu ta uất ức ra mặt, tính đến cả chuyện trả thù. Cậu và Phước lên kế hoạch đánh nhau với Nghi rất cẩn thận, thậm chí còn chuẩn bị cả "vũ khí" là ná thun và một cái kềm. Chiều ngày hôm đó, hai cậu bé nấp sẵn trong bụi cỏ để chờ Nghi đi qua, sẵn tiện bàn lại chiến thuật cho đúng "kỉ luật chiến trường". Nhưng một điều không ngờ tới đã xảy ra. Khi chạm mặt nhân vật "tôi", Nghi reo lên vui mừng, tặng cậu cuốn nhật kí bóng đá của anh mình để tránh cãi nhau trong những trận đấu sau. Không chỉ vậy, Nghi còn rủ nhân vật "tôi" đi xem phim cùng, làm cậu bối rối hết sức. Phước nấp trong bụi cây cũng suýt bị lộ tẩy, phải giả vờ đang rình bắn chim. Ba cậu bé cứ vậy mà hóa giải mâu thuẫn, trở thành những người bạn thân thiết.