I. Tác giả văn bản Hồi trống Cổ Thành

- Tên: La Bản, hiệu: Hồ Hải tản nhân.

- Quê quán: Thái Nguyên (Sơn Tây- Trung Quốc).

- Phong cách nghệ thuật: Viết nhiều tiểu thuyết dã sử.

- Tác phẩm chính: “Hồi trống cổ thành”

II. Tìm hiểu tác phẩm Hồi trống Cổ Thành

• Thể loại: tiểu thuyết.
• Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: 

- Nguồn gốc và quá trình hình thành tác phẩm:

+ La Quán Trung căn cứ vào lịch sử, các truyện kể dân gian (thoại bản), kịch dân gian đế sáng tạo.

+ Đến đời Thanh (1644-1911), Mao Tôn Cương nhuận sắc, chỉnh  lí, viết các lời bình thành 120 hồi lưu truyền đến ngày nay.

- Đoạn trích thuộc hồi 28 của tác phẩm

• Phương thức biểu đạt: tự sự
• Bố cục: 

- P1: Mâu thuẫn giữa Trương phi và Quan Công.

- P2: Chém Sái Dương, mâu thuẫn, hiểu lầm được hóa giải, anh em đoàn tụ.

• Tóm tắt:

Quan Công dẫn hai chị chạy đến Cổ Thành thì nghe nói Trương Phi đang ở đó. Ông mừng rỡ sai Tôn Càn vào thành báo tin cho Trương Phi ra đón. Nghe tin báo, Trương Phi lập tức mặc áo giáp, vác mâu lên ngựa, dẫn nghìn quân, đi tắt ra cửa Bắc. Gặp Trương Phi, Quan Công vô cùng mừng rỡ. Nhưng Trương Phi nghi ngờ Quan Công đã hàng Tào, bội nghĩa vườn đào nên vác mâu xông tới đâm Quan Công mặc cho Quan Công và hai vị phu nhân hết lời thanh minh. Giữa lúc đang bối rối thì đột nhiên ở đằng xa, Sái Dương mang quân Tào đuổi tới khiến Trương Phi càng thêm tức giận, buộc Quan Công phải lấy đầu ngay tên tướng đó để chứng thực lòng trung. Chưa dứt một hồi trống giục, đầu Sái Dương đã lăn dưới đất. Lúc này, Trương Phi mới tin lời Quan Công. Trương Phi mời hai chị vào thành rồi cúi đầu sụp lạy xin lỗi Quan Công.

• Giá trị nội dung: 

- Phơi bày cục diện chính trị xã hội Trung Hoa cổ đại- một giai đoạn cát cứ phân tranh, chiến tranh loạn lạc, đất nước chia cắt, nhân dân cực kì khốn khổ

- Nguyện vọng hòa bình, thống nhất, ổn định của nhân dân.

- Tư tưởng ủng Lưu phản Tào.

• Giá trị nghệ thuật: 

- Nghệ thuật kể truyện theo trình tự thời gian (đặc trưng của tiểu thuyết lịch sử).

- Xây dựng các nhân vật đặc sắc.

- Chọn lọc được nhiều sự việc li kì, hấp dẫn (hồi trống Cổ Thành, tam cố thảo lư,...)

- Nghệ thuật tả các trận chiến đấu rất đa dạng, phong phú

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Hồi trống Cổ Thành

• Nhân vật Trương Phi:

Ca ngợi một Trương Phi cương trực đến nóng nảy ; trung thành và căm ghét sự phản bội, không tin lời nói, chỉ tin việc làm nhưng biết cầu thị, khoan dung

 Tính cách này được thể hiện:

+ Cứ một mực đòi giết Quan Công (phụ nghĩa)

+ Không nghe lời phân trần của mọi người

+ Mắng Quan Công , đưa ra điều kiện thử thách

+ Thẳng tay đánh trống.

Việc Sái Dương xuất hiện: chi tiết sắp đặt    mâu thuẩn lên đến đỉnh điểm, được giải quyết.

- Chi tiết cuối đoạn trích: hỏi tên lính, khóc, lạy Quan Công : thận trọng, khôn ngoan, biết phục thiện, chân thành nhận lỗi.

• Nhân vật Quan Công:

- Đề cao một Quan Vân Trường trí dũng song toàn, biết tiến biết thoái, khiêm nhường, nhũn nhặn khi ở thế "tình ngay lí gian" ; biết dùng hành động chém tướng để minh oan, thể hiện lòng trung nghĩa. 

- Biểu hiện cụ thể:

 + Hốt hoảng trước cách xử xự của Trương Phi .

 + Nhún mình thanh minh

 + Cầu cứu hai chị dâu

 + Chấp nhận điều kiện minh oan.

     - Chi tiết chém đầu Sái Dương: cách minh oan anh hùng, minh oan bằng tài nghệ và khí phách.

  Cửa quan thứ sáu “của quan tình cảm” mà Quan Công phải vượt qua.

• Âm vang hồi trống Cổ Thành:

- Hồi trống giải nghi với Trương Phi 

- Hồi trống minh oan cho Quan Công .

=> Hồi trống thử thách, đoàn tụ, ca ngợi tình nghĩa anh em.

  Hồi trống ca ngợi đoàn tụ giữa các anh hùng.

  Tạo nên không khí chiến trận hào hùng, ý vị hấp dẫn đặc biệt.

Chuẩn bị

- Đọc trước đoạn trích Hồi trống cổ thành, tìm hiểu kĩ những thông tin nổi bật về tác giả Lê Quán Trung và tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa.

- Đọc kĩ đoạn tóm tắt giới thiệu về bối cảnh đoạn trích trong trang 20 để hiểu rõ hơn về đoạn trích.

Trong khi đọc

Câu 1

Đề bài: Thái độ của Trương Phi và Quan Công như thế nào?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ đoạn văn trong phần này.

- Chú ý những chi tiết miêu tả tâm trạng, thái độ của Trương Phi và Quan Công.

Lời giải chi tiết:

     Thái độ của Trương Phi và Quan Công có sự đối lập:

- Trương Phi: Sau khi được báo tin, chẳng nói năng gì, lập tức mặc áo giáp, vác mâu lên ngựa, dẫn một nghìn quân đi tắt ra cửa bắc.

- Quan Công: trông thấy Trương Phi, mừng rõ vô cùng, giao long đao cho Châu Thương cầm, tế ngựa lại đón.

Câu 2

Đề bài: Vì sao Quan Công nhắc đến “nghĩa vườn đào”?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ đoạn văn và toàn bộ văn bản.

- Đọc kĩ chú thích “nghĩa vườn đào”.

Lời giải chi tiết:

- “Nghĩa vườn đào” ở đây có nghĩa là lời thề kết giữa Lưu Bị, Quan Công, Trương Phi ở vườn đào.

- Quan Công nhắc đến “nghĩa vườn đào” vì chàng ngạc nhiên trước thái độ của Trương Phi khi thấy chàng (hò thét như sấm, múa xà mâu chạy lại đâm Quan Công), tưởng rằng Trương Phi đã quên lời thề kết nghĩa ngày xưa sau một quãng thời gian xa cách.

Câu 3

Đề bài: Vì sao cách xưng hô giữa Trương Phi và Quan Công đối lập nhau?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ đoạn đối thoại của hai nhân vật Trương Phi và Quan Công.

- Đọc kĩ văn bản để hiểu rõ lí do vì sao có sự đối lập trong cách xưng hô của hai nhân vật này.

Lời giải chi tiết:

- Quan Công gọi Trương Phi bằng từ ngữ xưng hô: “hiền đệ” à cách xưng hô thân mật.

- Trương Phi gọi Quan Công bằng từ ngữ xưng hô: “nó”, “thằng phụ nghĩa”.

- Cách xưng hô giữa Trương Phi và Quan Công đối lập nhau bởi Quan Công vẫn luôn coi trọng Trương Phi. Ngược lại, vì Trương Phi đang có sự hiểu nhầm rằng Quan Công bỏ anh em, hàng Tào Tháo nên giữ thái độ căm phẫn, bực tức.

Câu 4

Đề bài: Em có bất ngờ với tình huống này không? Vì sao?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ tình huống đã diễn ra trong phần này.

- Nêu ý kiến cá nhân.

Lời giải chi tiết:

- Tình huống: Đúng lúc cuộc đối thoại giữa Quan Công và Trương Phi căng thẳng nhất thì một toán quân mã của Sái Dương kéo đến.

- Em vừa bất ngờ, vừa thích thú với tình huống này bởi tình huống ấy càng làm mối nghi ngờ về Quan Công trong lòng Trương Phi rõ nét hơn. Từ đó, tình huống truyện được đẩy lên cao trào, gây sự hấp dẫn và khiến người đọc căng thẳng theo từng câu chữ.

Câu 5

Đề bài: Khí phách và tài nghệ của Quan Công được thể hiện ra sao?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ đoạn văn trong phần 4.

- Chú ý những chi tiết miêu tả khí phách và tài nghệ của Quan Công.

Lời giải chi tiết:

Khí phách và tài nghệ của Quang Công:

- Khi cuộc chiến diễn ra, Quan Công không nói một lời, múa long đao xô lại, chưa dứt một hồi trống, đầu Sái Dương đã lăn xuống đất.

=> Khí phách ngang tàn, anh dũng, tài nghệ giỏi, xuất chúng.

Trả lời câu hỏi

Câu 1

Đề bài: Nêu các sự kiện chính của văn bản Hồi trống Cổ Thành. Lí do gì dẫn đến sự hiểu lầm của Trương Phi đối với Quan Công?

Phương pháp giải:

- Đọc và tìm hiểu kĩ tác phẩm

- Xác định các sự kiện chính bằng cách đọc kĩ diễn biến, phân tích nhân vật

Lời giải chi tiết:

- Trương Phi và những hiểu lầm đối với Quan Công

- Sự xuất hiện của Sái Dương, giải hiềm nghi và hai anh em đoàn tụ.

- Đoạn trích kể về việc Quan Công cùng chị dâu đi tìm anh là Lưu Bị. Trên đường đi gặp lại Trương Phi, Trương Phi cho rằng Quan Công là người phản bội bỏ anh, hàng Tào Tháo, điều đó làm Trương Phi vô cùng giận dữ. Quan Công phải trải qua thử thách để minh chứng sự trong sạch của mình.

Câu 2

Đề bài: Người kể chuyện đã nhắc lại tính cách của Trương Phi và Quan Công thông qua những chi tiết, sự việc, tình huống nào?

Phương pháp giải:

- Đọc và tìm hiểu kĩ tác phẩm

- Chú ý vào cách miêu tả dựa trên hoàn cảnh, cách giao tiếp, tình huống giao tiếp của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

- Trương Phi là một dũng tướng, tính cách ngay thẳng, cương trực và đơn giản, nóng nảy.

- Khi nghe Quan Công thanh minh: Trương Phi giận dữ, khinh miệt ("mày đã bội nghĩa còn mặt nào đến gặp tao nữa?"). Tính cách cương trực, rõ ràng thể hiện ở: Hai chị và Tôn Càn thanh minh: như đổ thêm dầu vào lửa, cho Quan Công là thằng phụ nghĩa lừa cả hai chị.

- Trương Phi còn là con người nghĩa khí, bộc trực nóng nảy: Trương Phi đánh ba hồi trống buộc Quan Công phải lấy được đầu Sái Dương để chứng minh mình không bội nghĩa. Khi Quan Công chém đầu Sái Dương, Trương Phi vẫn còn nghi ngờ, hỏi kĩ tên lính bị bắt, bắt hắn thuật lại chuyện ở Hứa Đô. Trương Phi chưa tỏ ngay thái độ, đưa hai chị dâu vào thành, nghe kể hết mọi chuyện. Bấy giờ Trương Phi mới tin hoàn toàn => Trương Phi thận trọng, tinh tế.

- Trương Phi biết nhân lỗi, sống tình cảm: Hiểu rõ sự tình, thụp lạy Quan Công

=> Hình ảnh Trương Phi hiện lên tuyệt đẹp, dũng cảm, cương trực, nóng nảy, vội vàng mà tinh tế và hết lòng phục thiện - một "hổ tướng" của nước Thục sau này.

Quan Công là người hiểu thời thế, tinh tế và khéo léo.

=> Thể hiện được lòng trung: bảo vệ được mình và 2 chị dâu.

- Khi gặp Trương Phi: Quan Công vô cùng mừng rỡ “giao long đao, tế ngựa lại đón”.

* Khi bị Trương Phi hiểu lầm:

- Luôn có thái độ điềm đạm, bình tĩnh để gỡ bỏ những hiểu lầm.

+ Gọi Trương Phi là “hiền đệ”, “em”.

+ Lời lẽ mềm mỏng “em không biết, ta cũng khó nói”.

+ Nhờ hai chị dâu giải thích hộ.

- Để minh oan: Chấp nhận thử thách, sẵn sàng hành động và dùng hành động để:

=> Chứng tỏ lòng trung.

- Chém Sái Dương khi chưa dứt một hồi trống của Trương Phi.

=> Quan Công là một dũng tướng, trung tín, khéo léo, hiểu thời thế, ông còn là một người độ lượng, tuyệt nghĩa, một người có bản lĩnh, thể hiện việc chưa dứt 1 hồi trống đã lấy đầu Sái Dương, người bản lĩnh, dũng cảm, khí phách oai phong.

Câu 3

Đề bài: Phân tích và đánh giá ý nghĩa của câu chuyện được kể trong văn bản Hồi trống Cổ Thành.

Phương pháp giải:

- Đọc và tìm hiểu kĩ tác phẩm

- Đánh giá một cách khách quan

Lời giải chi tiết:

     Tác giả tả bằng ba câu ngắn gọn, hàm súc: “Quan Công chẳng nói một lời, múa long đao xô lại. Trương Phi thẳng tay đánh trống. Chưa dứt một hồi, đầu Sái Dương đã lăn dưới đất.”

- Tạo không khí chiến trận cho hồi kể.

- “Hồi trống” là chi tiết nghệ thuật mang nhiều ý nghĩa:

+ Hồi trống thách thức: Đây là hồi trống để thử thách lòng trung thành của Quan Công, thử thách tài năng của Quan Công. Hồi trống vang lên cũng có nghĩa là Quan Công phải lao vào một cuộc chiến đối mặt với kẻ thù, đối mặt với hiểm nguy và cái chết. Tiếng trống giục giã như hối thúc nhân vật hành động.

+ Hồi trống giải oan: Quan Công đã không ngần ngại chấp nhận lời thách thức của Trương Phi để khẳng định lòng trung thành của mình. Bản thân sự dũng cảm đó đã thể hiện được tấm lòng Quan Công. Hơn thế nữa, ngay khi chưa dứt một hồi trống, đầu Sái Dương đã rơi xuống đất, và những tiếng trống tiếp theo đó chính là để minh oan cho Quan Công.

+ Hồi trống đoàn tụ: Kết thúc ba hồi trống, Quan Công giết tướng giặc, mọi nghi ngờ được hóa giải, và đó là lúc mà các anh hùng đoàn tụ. Hồi trống còn có ý nghĩa như là sự ngợi ca tình nghĩa huynh đệ, ngợi ca tấm lòng trung nghĩa của các anh hùng. Tiếng trống lúc này không còn thúc giục, căng thẳng, vội vã mà tiếng trống như reo vui chúc mừng cuộc hội ngộ của ba anh em.

+ Biểu dương tinh thần cương trực của Trương Phi, lòng trung nghĩa của Quan Công.

+ Ca ngợi tình nghĩa vườn đào của ba anh em Lưu – Quan – Trương.

=> Hồi trống Cổ Thành chính là linh hồn, kết tinh mọi yếu tố nội dung và nghệ thuật của văn bản.

Câu 4

Đề bài: Em hãy viết một đoạn văn (khoảng 6-8 dòng) so sánh tính cách của hai nhân vật Trương Phi và Quan Công được thể hiện qua đoạn trích Hồi trống Cổ Thành.

Phương pháp giải:

- Đọc và tìm hiểu kĩ tác phẩm

- Xác định đúng yêu cầu của bài.

Lời giải chi tiết:

 Ở Hồi trống Cổ Thành, tác giả đặt Quan Công trong quan hệ đối sánh với Trương Phi. Quan Công tỏ ra là người độ lượng, khiêm nhường, từ tốn trong khi đó Trương Phi lại hết sức nóng nảy). Trương Phi là con người cương trực, thẳng như làn tên bắn, sáng như tấm gương soi, không chấp nhận sự quanh co, lắt léo, đen trắng rõ rặng, với kẻ thù chỉ có thể nỏi chuyện bằng gươm giáo. Đó chính là lí do tại sao nhân vật này nghi ngờ tấm lòng người anh - của mình, tức giận múa bát xà mâu chạy lại đâm Quan Công, xưng mày - tao với anh, gọi Quan Công là thằng phụ nghĩa rồi ra điều kiện Trương - Phi đánh ba hồi trống thì Quan Công pnải chém được tướng Tào. Tất cả những hành động ấy có phần bộc phát, nóng nảy, thiếu điềm tĩnh nhưng thể hiện rõ nét tính cách vốn có của Trương Phi. Hồi trống Cổ Thành đã khắc hoạ được tính cách tưởng chừng đối lập của hai nhân vật của Tam quốc. Trương Phi ngay thẳng, Quan Công trung nghĩa.

Câu 5

Đề bài: Với em bài học gì sâu sắc nhất sau khi đọc văn bản Hồi trống Cổ Thành.

Phương pháp giải:

- Đọc và tìm hiểu tác phẩm

- Xác định đúng nội dung và liên hệ thực tiễn.

Lời giải chi tiết:

- Giữ gìn và học hỏi theo vẻ đẹp trong tính cách của Trương Phi và Quan Công: giàu lòng trung nghĩa, tận trung với vua.

- Trân trọng tình cảm keo sơn gắn bó giữa ba anh em kết nghĩa vườn đào.

1. Chuẩn bị

• Tác giả

- La Quán Trung (1330 - 1400?) tên là La Bản, hiệu Hồ Hải tản nhân, người vùng Thái Nguyên thuộc tỉnh Sơn Tây cũ.

- Ông lớn lên vào cuối thời Nguyên, đầu thời Minh, tính tình cô độc, lẻ loi, thích một mình ngao du đây đó.

- Khi Minh Thái Tổ đánh đuổi được quân Mông Cổ, thống nhất đất nước, ông chuyên sưu tầm và biên soạn dã sử.

- La Quán Trung là người đầu tiên có đóng góp xuất sắc cho trường phái tiểu thuyết lịch sử thời Minh - Thanh ở Trung Quốc.

- Một số tác phẩm như: Tam quốc diễn nghĩa, ông còn viết Tùy đường lưỡng triều chí truyện, Tấn Đường ngũ đại sử diễn nghĩa, Bình yêu truyện…

• Tác phẩm

- Tam quốc diễn nghĩa ra đời vào đâu thời Minh (1368 - 1644).

- Tác phẩm gồm 120 hồi, kể chuyện một nước chia ba gọi là “cát cứ phân tranh” trong gần 100 năm của nước Trung Quốc thời cổ (thế kỉ II, III). Đó là cuộc phân tranh giữa ba tập đoàn phong kiến quân phiệt: Ngụy - do Tào Tháo cầm đầu chiếm giữ phía bắc từ Trường Giang trở lên gọi là Bắc Ngụy; Thục - do Lưu Bị cầm đầu, chiếm giữ phía tây nam nên gọi là Tây Thục; Ngô - do Tôn Quyền cầm đầu, chiếm giữ phía đông nam gọi là Đông Ngô.

- Đoạn trích thuộc hồi 28 của Tam quốc diễn nghĩa.

2. Đọc hiểu

Câu 1. Thái độ của Trương Phi và Quan Công như thế nào?

- Trương Phi: Chẳng nói năng gì, lập tức mặc áo giáp, vác mâu lên ngựa, dẫn một nghìn quân, đi tắt ra cửa Bắc; mắt tròn xoe, râu vểnh ngược, hò thét như sấm, múa xà mâu chạy lại đâm Quan Công:

- Thái độ của Quan Công: trông thấy Trương Phi mừng rỡ vô vùng, giao long đao cho Châu Thương cầm, tế ngựa lại đón.

Câu 2. Vì sao Quan Công nhắc đến “nghĩa vườn đào”?

Quan Công ngạc nhiên trước thái độ của Trương Phi, cho rằng Phi đã quên lời thề kết nghĩa năm xưa.

Câu 3. Vì sao cách xưng hô của Trương Phi và Quan Công đối lập nhau?

Trương Phi đang tức giận, cho rằng Quan Công phản bội huynh đệ.

Câu 4. Em có bất ngờ với tình huống này không? Vì sao?

Tình huống không bất ngờ, bởi Trương Phi vẫn một mực cho rằng Quan Công là kẻ phản bội.

Câu 5. Khí phách và tài nghệ của Quan Công được thể hiện ra sao?

Hiên ngang, khẳng khái: Chấp nhận thử thách của Trương Phi, chưa hết một hồi trống đã giết chết được Sái Dương.

3. Trả lời câu hỏi

Câu 1. Nêu các sự kiện chính của văn bản Hồi trống Cổ thành. Lí do dẫn đến sự hiểu lầm của Trương Phi đối với Quan Công?

- Sự kiện chính: Trương Phi hiểu lầm, cho rằng Quan Công hàng tào là bội nghĩa, liền đòi giết Quan Công. Để xua tan mối nghi ngờ, Quan Công đã nhận ngay điều kiện Trương Phi đưa ra: Phải lấy đầu Sái Dương (viên tướng của Tào Tháo) trong ba hồi trống. Chưa dứt một hồi, đầu Sái Dương đã lăn dưới đất. Bấy giờ, Phi mới hiểu được lòng dạ trung thực của Quan Công.

- Lí do: Quan Công vì phải hộ tống hai chị dâu (vợ Lưu Bị) nên tạm hàng Tào Tháo với điều hiện hàng Hán chứ không hàng Tào (vua Hán đang bị Tào khống chế). Tào Tháo tìm cách thu phục Quan Công: ba ngày một tiệc nhỏ, năm ngày một tiệc lớn, lại ban thưởng chức tước, vàng bạc, mỹ nữ…

Câu 2. Người kể chuyện đã khắc họa tính cách của Trương Phi và Quan Công thông qua những chi tiết, sự việc, tình huống nào?

- Trương Phi:

• Khi nghe xong lời của Tôn Càn: chẳng nói chẳng rằng lập tức mặc áo giáp, vác mâu lên ngựa, dẫn một nghìn quân, đi tắt ra cửa Bắc.
• Hành động: hò hét như sấm, múa xà mâu chạy lại đâm Quan Công, xưng hô “mày - tao”, buộc tội Quan Công mặc lời giải thích.
• Khi nghe hai chị và Tôn Càn thanh minh: như đổ thêm dầu vào lửa, cho Quan Công là thằng phụ nghĩa lừa cả hai chị.
• Yêu cầu Quan Công chém chết tướng giặc thể hiện lòng thành, thẳng tay đánh trống để thách thức Quan Công.
• Khi hiểu rõ sự tình, thụp lạy Quan Công.

=> Trương Phi là người nóng nảy, cương trực và đơn giản.

- Quan Công:

• Gọi Trương Phi là “hiền đệ”, “em” và dùng lời lẽ mềm mỏng và nhờ hai chị dâu giải thích hộ.
• Chấp nhận thử thách, giết chết Sái Dương khi chưa hết một hồi trống.

=> Quan Công là người điềm tĩnh, trung nghĩa và tài trí.

Câu 3. Phân tích và đánh giá ý nghĩa câu chuyện được kể trong văn bản Hồi trống Cổ Thành.

Câu chuyện được kể trong Hồi trống Cổ Thành:

• Hồi trống thách thức, minh oan, đoàn tụ của các anh hùng.
• Biểu dương tính cương trực của Trương Phi.
• Ca ngợi lòng trung nghĩa của Quan Công.

Câu 4. Em hãy viết một đoạn văn (khoảng 6 - 8 dòng) so sánh tính cách của hai nhân vật Trương Phi và Quan Công được thể hiện qua đoạn trích Hồi trống Cổ Thành.

Trong đoạn trích Hồi trống Cổ Thành, nhân vật Quan Công và Trước Phi có tính cách hoàn toàn đối lập nhau. Trước hết, Trương Phi là một người có tính cách ngay thẳng, trọng tình cảm nhưng nóng nảy, đơn giản. Khi nghe Tôn Càn báo tin, Phi chẳng nói chẳng rằng lập tức mặc áo giáp, vác mâu lên ngựa; dẫn một nghìn quân, đi tắt ra cửa Bắc. Không tin lời thanh minh của Quan Công, Trương Phi đưa ra thử thách trong ba hồi trống buộc Quan Công phải lấy được đầu Sái Dương để chứng minh mình không bội nghĩa. Nhưng đến khi hiểu rõ sự tình, thụp lạy Quan Công, cho thấy Trương Phi biết nhận lỗi, rất tình cảm. Còn Quan Công lại là một người điềm tĩnh, tài trí và trung nghĩa. Quan Công bị Trương Phi hiểu lầm nhưng không tức giận, mà dùng lời lẽ mềm mỏng để giải thích, chấp nhận thử thách để chứng minh lòng trong sạch và giết chết Sái Dương khi chưa hết một hồi trống.

Câu 5. Với em, bài học sâu sắc nhất sau khi học văn bản Hồi trống Cổ Thành là gì?

Bài học sâu sắc nhất đó là về tình nghĩa huynh đệ đáng trân trọng, ngưỡng mộ.

I. Tác giả

• Tiểu sử

- La Quán Trung sinh năm 1330, mất năm 1400 (?), tên là La Bản, hiệu Hồ Hải tản nhân

- Quê quán: vùng Thái Nguyên, thuộc tỉnh Sơn Tây cũ

- Thời đại: ông lớn lên vào cuối thời Nguyên đầu thời Minh

- Con người: tính tình đơn độc, lẻ loi, thích một mình ngao du đây đó.

- Ông là người chuyên sưu tầm và biên soạn dã sử

• Sự nghiệp sáng tác

- Các sáng tác chính: Tam quốc diễn nghĩa, Tùy Đường lưỡng triều chí truyện, Tấn Đường ngũ đại sử diễn nghĩa, Bình yêu truyện…

- La Quán Trung là người đầu tiên có đóng góp xuất sắc cho trường phái tiểu thuyết lịch sử thời Minh – Thanh ở Trung Quốc

II. Tác phẩm

• Tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa

    a) Nguồn gốc tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa

- La Quán Trung căn cứ vào lịch sử, truyện kịch dân gian để viết Tam quốc diễn nghĩa.

- Tam quốc diễn nghãi ra đời vào đầu thời Minh (1368 – 1644), gồm 120 hồi

    b) Nội dung

- Kể lại quá trình hình thành và diệt vong của ba triều đại phong kiến là Ngụy, Thục và Ngô

- Thể hiện khát vọng hòa bình, thống nhất của nhân dân

    c) Nghệ thuật

- Giá trị lịch sử, nghệ thuật

- Tài kể chuyện đặc sắc, nghệ thuật miêu tả các trận chiến độc đáo

• Vị trí đoạn trích

    Đoạn trích thuộc hồi thứ 28

• Tóm tắt

    Đoạn trích Hồi trống Cổ Thành thuộc hồi 28. Quan Công đưa hai chị dâu sang Nhữ Nam, kéo quân đến Cổ Thành gặp được Trương Phi. Nào ngờ, việc Quan Công hàng Tào Tháo bị Trương Phi hiểu lầm là bội nghĩa, đòi giết Quan Công. Để xua tan mối nghi ngờ, Quan Công đã nhận ngay điều kiện Trương Phi đưa ra : Phải lấy đầu Sái Dương (viên tướng của Tào Tháo) trong ba hồi trống. Chưa đứt một hồi, đầu Sái Dương đã lăn dưới đất. Bấy giờ, Phi mới hiểu được lòng dạ trung thực của Quan Công, rỏ nước mắt khóc, thụp lạy Quan Công.

• Bố cục (2 phần)

- Phần 1 (từ đầu…đem theo quân mã chứ!) : Trương Phi hiểu lầm Quan Công.

- Phần 2 (còn lại) : Quan Công chém Sái Dương, giải hiềm nghi, anh em đoàn tụ.

• Giá trị nội dung

- Hồi trống cổ thành chứa đầy linh hồn của đoạn trích. Đó là hồi trống thách thức, minh oan, đoàn tụ

- Biếu dương lòng anh hùng, trung nghãi của Trương Phi và Quan Công

•  Đặc sắc nghệ thuật

- Ngôn ngữ sinh động, sử dụng nhiều lối cổ, lối văn biền ngẫu

- Lời kể giản dị

- Xây dựng nhân vật đặc sắc

ĐỌC HIỂU

Câu 1: Thái độ của Trương Phi và Quan Công như thế nào?

Trả lời:

Thái độ của Trương Phi: chẳng nói năng gì, lập tức mặc áo giác, vác mâu lên ngựa, dẫn một nghìn quân, đi tắt ra cửa bắc; mắt tròn xoe, râu vểnh ngược, hò thét như sấm, múa xà mâu chạy lại đâm Quan Công:

Thái độ của Quan Công: trông thấy Trương Phi mừng rỡ vô vùng, giao long đao cho Châu Thương cầm, tế ngựa lại đón.

Câu 2: Vì sao Quan Công nhắc đến "nghĩa vườn đào"?

Trả lời:

Quan Công nhắc đến "nghĩa vườn đào" vì đó là lời thề kết nghĩa của ba người Lưu Bị, Quan Công và Trương Phi ở vườn đào, ý muốn nói là ông không phản bội, lắt léo, rất coi trọng lời thề sắt son năm xưa.

Câu 3: Chú ý tác dụng của biện pháp điệp từ trong đoạn này.

Trả lời:

 Cách xưng hô giữa Trương Phi và Quan Công đối lập nhau là vì Trương Phi đang nổi giận, có suy nghĩ rằng Quan Công theo Tào phản bội lại anh em, còn Quan Công thì xưng hô khéo léo, tôn trọng Trương Phi.

Câu 4: Em có bất ngờ với tình huống này không? Vì sao?

Trả lời:

 Em có bất ngờ với tình huống này vì đẩy mâu thuẫn của hai anh em lên đến cao trào

Câu 5: Khí phách và tài nghệ của Quan Công được thể hiện ra sao?

Trả lời:

Khí phách và tài nghệ của Quan Công được thể hiện: chấp nhận lời thử thách của Trương Phi, giết Sái Dương khi chưa hết một hồi trống "chẳng nói một lời, múa long đao xô lại, Trương Phi thẳng cánh đánh trống, chưa dứt một hồi, đầu Sái Dương đã lăn xuống đất"

B. Bài tập và hướng dẫn giải

TRẢ LỜI CÂU HỎI

Câu 1: Nêu các sự kiện chính của văn bản Hồi trống Cổ thành. Lí do dẫn đến sự hiểu lầm của Trương Phi đối với Quan Công?

=> Xem hướng dẫn giải

 Các sự kiện chính của văn bản Hồi trống Cổ thành:

• Hành động bột phát, trong tâm thế chiến đấu với kẻ thù của Trương Phi  khi nghe xong lời của Tôn Càn.
• Khi Trương Phi gặp Quan Công.
• Sự xuất hiện của Sái Dương, giải hiềm nghi và hai anh em đoàn tụ.

Lí do dẫn đến sự hiểu lầm của Trương Phi đối với Quan Công: Trương Phi hiểu lầm Quan Công đã phản bội lại mình. 

Câu 2: Người kể chuyện đã khắc họa tính cách của Trương Phi và Quan Công thông qua những chi tiết, sự việc, tình huống nào?

=> Xem hướng dẫn giải

- Trương Phi: 

• Phản ứng của Trương Phi khi nghe xong lời của Tôn Càn: chẳng nói chẳng rằng lập tức mặc áo giáp, vác mâu lên ngựa, dẫn một nghìn quân, đi tắt ra cửa Bắc.
• Hành động: hò hét như sấm, múa xà mâu chạy lại đâm Quan Công, xưng hô mày - tao, lập luận buộc tội Quan Công.
• Nghĩ Quan Công đem quân đến bắt mình nên đã múa bát xà mâu hăm hở xông lại đâm Quan Công. 
• Yêu cầu: Đánh ba hồi trống để Quan Công chém chết tướng giặc thể hiện lòng thành, thẳng tay đánh trống để thách thức Quan Công.

=> Trương phi là người ngay thẳng, cứng cơi, không dung thứ cho kẻ hai lòng.

• Quan Công giết Sái Dương khi chưa hết một hồi trống: Trương Phi rỏ nước mắt, thụp lạy Quan Công.

=> Trương Phi là con người giàu tình cảm, nóng nảy, thô lỗ nhưng khôn ngoan và biết trọng lẽ phải.

- Quan Công:

• Gọi Trương Phi là “hiền đệ”, “em”, ông dùng lời lẽ mềm mỏng và nhờ hai chị dâu giải thích hộ.
• Quan Công giết Sái Dương khi chưa hết một hồi trống: ca ngợi lòng trung nghĩa của Quan Công.

=> Quan Công là người bình tĩnh, chững minh sự trong sạch của mình bằng hành động

Câu 3: Phân tích và đánh giá ý nghĩa câu chuyện được kể trong văn bản Hồi trống Cổ Thàn

=> Xem hướng dẫn giải

Hồi trống cổ thành mang ý nghĩa như sự giải oan cho Quan Công:

• Sau khi dốc toàn bộ sức lực để bảo vệ hai chị dâu bỏ trốn khỏi tầm kiểm soát của Tào Tháo, khi đến chân thành Quan Công ngỡ rằng mình sẽ nhận được sự đón tiếp của Trương Phi thì mọi việc lại không như Quan Công mong muốn. Không hề có cái ôm hội ngộ nào mà lễ đón tiếp lại là cuộc giao chiến đầy căng thẳng.
• Quan Công đã cố gắng giải thích nhưng không nhận được sự đồng cảm, thấu hiểu của Trương Phi. Cuối cùng để chứng minh tấm lòng trong sạch, Quan Công đã chấp nhận thử thách của Trương Phi chém đầu Sái Dương trong ba hồi trống.
• Sau khi đã hoàn thành thử thách, Trương Phi đã hối hận và cầu xin sự tha thứ của Quan Công, huynh đệ đoàn tụ. Do đó hồi trống cổ thành đối với Quan Công lại là sự giải oan cho tấm lòng trung thành, trong sạch.

=> Hồi trống cổ thành là âm thanh đoàn tụ của Trương Phi và Quan Công. Sau mọi biến cố, hiểu lầm thì cuối cùng cũng hiểu rõ tấm lòng tín nghĩa của nhau,. Hồi trống mang đến sự cảm động của tình cảm huynh đệ cảm động, họ là những người sẵn sàng hi sinh mạng sống vì nhau nhưng không chấp nhận sự bội tín, phản bội.

Câu 4: Em hãy viết một đoạn văn (khoảng 6 - 8 dòng) so sánh tính cách của hai nhân vật Trương Phi và Quan Công được thể hiện qua đoạn trích Hồi trống Cổ Thành.

=> Xem hướng dẫn giải

Thông qua Hồi trống Cổ Thành, đoạn trích đã thể hiện nổi bật tính cách, phẩm chất trong sáng, đẹp đẽ của Trương Phi, lòng trung nghĩa của Quan Công. Tuy nhiên tính cách của hai anh hùng thời tam quốc này lại đối ngược nhau. Trương Phi là người nóng nảy, trung trực còn Quan Công lại là người trung nghĩa khiêm nhường. Sự nóng này, mù quáng của Trương Phi đối lập với cái tỉnh táo, sáng suốt biết nhận biết tình hình của Quan Công.  Tuy nhiên, sau những hiềm khích xảy ra, ta lại thấy được một Trương Phi giàu tình cảm, biết nhận lỗi sai khi biết mọi chuyện chỉ là hiểu nhầm và Quan Công lại là người bình tĩnh, chững minh sự trong sạch của mình bằng hành động.

Câu 5: Với em, bài học sâu sắc nhất sau khi học văn bản Hồi trống Cổ Thành là gì?

=> Xem hướng dẫn giải

Với em, sau khi học văn bản Hồi trống Cổ Thành, nhờ hình tượng những anh hùng thời tam quốc với những nét đẹp của lòng trung nghĩa, trọng chữ tín, văn bản đã để lại cho em bài học về lối sống ngay thẳng, bộc trực, trung nghĩa. 

Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 50 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):

Tác giả La Quán Trung

• Tiểu sử

- La Quán Trung (1330 – 1400), tên La Bản, hiệu Hồ Hải tản nhân.

- Người vùng Thái Nguyên, thuộc tỉnh Sơn Tây cũ.

- La Quán Trung sinh ra trong một gia đình quý tộc, tuổi thanh niên ông nuôi chí phò vua giúp nước nhưng đúng khi nhà Nguyên đang suy tàn. Chí lớn không thành, ông bỏ đi phiêu lãng nên có biệt hiệu là Hồ Hải tản nhân.

- Tính tình: cô độc, lẻ loi, thích một mình ngao du đây đó.

- Người có chí lớn, ôm mộng “mưu đồ sự nghiệp bá vương” nhưng không thành.

• Sự nghiệp văn học
• Phong cách nghệ thuật

- La Quán Trung nổi tiếng có tài văn chương, giỏi từ khúc, câu đối và kịch nhưng thể hiện rõ nhất ở tiểu thuyết.

- Ông chuyên sưu tầm và biên soạn dã sử.

• Tác phẩm chính

- Những tác phẩm nổi bật : “Tam quốc diễn nghĩa”, “Tùy Đường lưỡng triều chí truyện”, “Tấn Đường ngũ đại sử diễn nghĩa”, “Bình yêu truyện”,…

à Là người đầu tiên có đóng góp xuất sắc cho trường phái tiểu thuyết lịch sử Minh – Thanh.

• Đọc hiểu

* Nội dung chính:

Đoạn trích “Hồi trống cổ thành” ca ngợi vẻ đẹp trung nghĩa của Quan Công và Trương Phi, tài năng khí phách của người anh hùng dưới trướng Lưu Bị, trân trọng tình cảm keo sơn gắn bó giữa ba anh em kết nghĩa vườn đào.

* Trả lời câu hỏi giữa bài:

Câu 1 (trang 51 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):

- Thái độ Trương Phi: nghe xong, chẳng nói năng gì, lập tức mặc áo giáp, vác mâu lên ngựa, dẫn một nghìn quân đi tắt ra cửa Bắc

- Thái độ Quan Công: trông thấy Trương Phi ra, mừng rỡ vô cùng, giao long đao cho Châu Thương cầm, tế ngựa lại đón

Câu 2 (trang 52 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):

- Quan công muốn nhắc lại lời thề xưa kia của ba người khi kết nghĩa anh em, khẳng định mình vẫn luôn trượng nghĩa, thuỷ chung.

Câu 3 (trang 52 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):

- Quan Công: hiển đệ - ta

- Trương Phi: mày – tao

Cách xưng hô đối lập nhau vì tính cách 2 người vốn khác nhau, Trương Phi vốn nóng tính lại đang nổi giận khi cho rằng Quan Công phản bội, còn Quan Công là người bình tĩnh, xưng hô khéo léo, tôn trọng Trương Phi.

Câu 4 (trang 53 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):

Có bất ngờ vì đây là tình huống nút thắt, đẩy câu chuyện lên cao trào

Câu 5 (trang 53 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):

Quan Công chẳng nói chẳng rằng, múa long đao xô lại. Trơng Phi thẳng cánh đánh trống, chưa dứt một hồi, đầu Sái Dương đã lăn xuống đất.

* Trả lời câu hỏi cuối bài:

Câu 1 (trang 54 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):

- Các sự kiện chính

+ Trương Phi đối thoại cùng Quan Công, cho rằng Quan Công đã phản bội

+ Sái Dương xuất hiện, giải hiềm nghi

- Lí do dẫn đến hiểu lầm của Trương Phi với Quan Công: vì Quan Công bỏ trốn khỏi dinh Tào Tháo khiến Trương Phi cho rằng Quan Công đầu hàng, tình cờ tướng Tào là Sái Dương dẫn quân đi qua lại càng khiến Trương Phi nghĩ Quan Công cho người đến bắt mình.

Câu 2 (trang 54 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):

- Tính cách Trương Phi

+ Phản ứng của Trương Phi khi nghe xong lời của Tôn Càn: chẳng nói chẳng rằng lập tức mặc áo giáp, vác mâu lên ngựa, dẫn một nghìn quân, đi tắt ra cửa Bắc.

+ Hành động: hò hét như sấm, múa xà mâu chạy lại đâm Quan Công, xưng hô mày - tao, lập luận buộc tội Quan Công.

+ Yêu cầu: Đánh ba hồi trống để Quan Công chém chết tướng giặc thể hiện lòng thành, thẳng tay đánh trống để thách thức Quan Công.

=> Trương phi là người ngay thẳng, cứng cỏi, không dung thứ cho kẻ hai lòng.

+ Quan Công giết Sái Dương khi chưa hết một hồi trống: Trương Phi rỏ nước mắt, thụp lạy Quan Công.

=> Trương Phi là con người giàu tình cảm, nóng nảy, thô lỗ nhưng khôn ngoan và biết trọng lẽ phải.

- Tính cách Quan Công:

+ Gọi Trương Phi là “hiền đệ”, “em”, ông dùng lời lẽ mềm mỏng và nhờ hai chị dâu giải thích hộ.

+ Quan Công giết Sái Dương khi chưa hết một hồi trống: ca ngợi lòng trung nghĩa của Quan Công.

=> Quan Công là người bình tĩnh, chững minh sự trong sạch của mình bằng hành động

Câu 3 (trang 54 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):

- Hồi trống Cổ Thành là hồi trống thách thức, minh oan và đoàn tụ. Qua đó, đoạn trích “Hồi trống cổ thành” ca ngợi vẻ đẹp trung nghĩa của Quan Công và Trương Phi, tài năng khí phách của người anh hùng dưới trướng Lưu Bị, trân trọng tình cảm keo sơn gắn bó giữa ba anh em kết nghĩa vườn đào.

Câu 4 (trang 54 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):

Trương Phi và Quan Công tuy có cách thể hiện thái độ khác nhau nhưng họ đều là những con người trung nghĩa, luôn coi trọng tình anh em. Nếu Trương Phi là một người dễ nổi nóng, lời lẽ thẳng thắn thì Quan Công là người bình tình, khéo léo trong giao tiếp. Thế nhưng, đằng sau sự nóng nảy của Trương Phi lại là một người trọng tình cảm, luôn đặt nghĩa huynh đệ lên hàng đầu. Vì vậy, khi Quan Công chém đầu Sái Dương, Trương Phi rỏ nước mắt khóc, thụp lạy Vân Trường.

Câu 5 (trang 54 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):

Bài học: chúng ta phải luôn có sự tin tưởng vào những người thân yêu của mình, sống thuỷ chung, nghĩa tình, giữ chữ tín với mọi người.

Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 50 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

- Đọc trước đoạn trích Hồi trống Cổ Thành; tìm hiểu thêm thông tin về tác giả La Quán Trung, tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa.

- Đọc nội dung giới thiệu sau đây để hiểu bối cảnh đoạn trích:

Tam quốc diễn nghĩa là bộ tiểu thuyết diễn nghĩa lịch sử dài 120 hồi. Tác phẩm chủ yếu kể lại quá trình hình thành, phát triển và diệt vong của ba tập đoàn phong kiến Tào Ngụy, Lưu Thục và Tôn Ngô trong gần 100 năm (184-280) của nước Trung Hoa thời cổ.

Ở phần đầu bộ tiểu thuyết, ba nhân vật Lưu Bị (Lưu Huyền Đức), Quan Công (Quan Vân Trường) và Trương Phi (Trương Dực Đức), những người lập nên nhà Lưu Thục sau này, gặp nhau, kết nghĩa anh em ở vườn đào, thề cùng nhau sống chết để khôi phục nhà Hán. Ở thời kì đầu loạn lạc, ba anh em gặp rất nhiều khó khăn, mỗi người một ngả. Lưu Bị phải theo Viên Thiệu, Quan Công bất đắc dĩ theo Tào Tháo, còn Trương Phi lưu lạc ở Cổ Thành. Đoạn trích sau đây kể lại chuyện quan công sau khi biết Lưu Bị đang ở bên phía Viên Thiệu đã đem hai chị dâu chạy khỏi doanh trại của Tào Tháo, trên đường đi biết tin Trương Phi đã lấy được Cổ Thành nên tìm về đoàn tụ.

Trả lời:

I. Đôi nét về tác giả La Quán Trung:

- La Quán Trung sinh năm 1330, mất năm 1400 (?), tên là La Bản, hiệu Hồ Hải tản nhân

- Quê quán: vùng Thái Nguyên, thuộc tỉnh Sơn Tây cũ

- Thời đại: ông lớn lên vào cuối thời Nguyên đầu thời Minh

- Con người: tính tình đơn độc, lẻ loi, thích một mình ngao du đây đó.

- Ông là người chuyên sưu tầm và biên soạn dã sử

- Các sáng tác chính: Tam quốc diễn nghĩa, Tùy Đường lưỡng triều chí truyện, Tấn Đường ngũ đại sử diễn nghĩa, Bình yêu truyện…

- La Quán Trung là người đầu tiên có đóng góp xuất sắc cho trường phái tiểu thuyết lịch sử thời Minh – Thanh ở Trung Quốc

II. Đôi nét về tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa và đoạn trích Hồi trống Cổ Thành

• Tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa

a) Nguồn gốc tác phẩm

- La Quán Trung căn cứ vào lịch sử, truyện kịch dân gian để viết Tam quốc diễn nghĩa.

- Ra đời vào đầu thời Minh (1368 – 1644), gồm 120 hồi

b) Nội dung

- Kể lại quá trình hình thành và diệt vong của ba triều đại phong kiến là Ngụy, Thục và Ngô

- Thể hiện khát vọng hòa bình, thống nhất của nhân dân.

c) Nghệ thuật

- Giá trị lịch sử, nghệ thuật

- Tài kể chuyện đặc sắc, nghệ thuật miêu tả các trận chiến độc đáo.

• Đoạn trích Hồi trống Cổ Thành

a) Vị trí đoạn trích:

- Đoạn trích thuộc hồi thứ 28

b) Tóm tắt

Đoạn trích Hồi trống Cổ Thành thuộc hồi 28. Quan Công đưa hai chị dâu sang Nhữ Nam, kéo quân đến Cổ Thành gặp được Trương Phi. Nào ngờ, việc Quan Công hàng Tào Tháo bị Trương Phi hiểu lầm là bội nghĩa, đòi giết Quan Công. Để xua tan mối nghi ngờ, Quan Công đã nhận ngay điều kiện Trương Phi đưa ra: Phải lấy đầu Sái Dương (viên tướng của Tào Tháo) trong ba hồi trống. Chưa dứt một hồi, đầu Sái Dương đã lăn dưới đất. Bấy giờ, Phi mới hiểu được lòng dạ trung thực của Quan Công, rỏ nước mắt khóc, thụp lạy Quan Công.

• Đọc hiểu

* Nội dung chính:

Đoạn trích “Hồi trống Cổ Thành” kể lại chuyện Quan Công sau khi biết Lưu Bị đang ở bên phía Viên Thiệu đã đem hai chị dâu chạy khỏi doanh trại của Tào Tháo, trên đường đi biết tin Trương Phi đã lấy được Cổ Thành nên tìm về đoàn tụ. Đoạn trích ca ngợi lòng trung nghĩa của ba anh em Lưu – Quan – Trương.

* Trả lời câu hỏi giữa bài

Câu 1 (trang 51 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Thái độ của Trương Phi và Quan Công như thế nào?

Trả lời:

- Thái độ của Trương Phi khi nghe tin Quan Công đến: “chẳng nói chẳng rằng, lập tức mặt áo giáp, vác mâu lên ngựa, dẫn một ngàn quân đi tắt ra cửa Bắc”.

→ Hành động diễn ra nhanh, quyết liệt.

- Quan Công: “nghe nói, mừng rỡ vô cùng”, “sai ngay Tôn Càn vào thành báo tin, bảo Trương Phi ra đón hai chị”.

→ Thái độ vui mừng.

Câu 2 (trang 52 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Vì sao Quan Công nhắc đến “nghĩa vườn đào”

Trả lời:

Quan Công nhắc đến “nghĩa vườn đào” vì muốn gợi cho Trương Phi nhớ về lời thề kết nghĩa anh em giữa ba người Lưu Bị, Quan Công, Trương Phi: “Tuy không sinh cùng ngày cùng tháng nhưng nguyện chết cùng tháng cùng ngày” – cả ba người cùng đồng tâm hiệp lực tạo nên Thục Quốc hùng mạnh. Quan Công nhắc lại lời thề đó cũng nhằm mong muốn Trương Phi bớt nóng giận.

Câu 3 (trang 52 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Vì sao cách xưng hô giữa Trương Phi và Quan Công đối lập nhau?

Trả lời:

- Cách xưng hô đối lập:

Trương Phi

Quan Công

Nó

Hiền đệ

- Cách xưng hô giữa Trương Phi và Quan Công đối lập nhau là vì:

+ Trương Phi tính tình nóng nảy, ngay thẳng, không chấp nhận sự phản bội, lắt léo, quanh co. → Tính cách Trương phi có sự cương trực, thẳng thắn nhưng cũng lỗ mãng, thô bạo

- Trong khi đó, Quan Công là người hiểu thời thế, tinh tế và khéo léo, điển hình cho người trượng phu trung nghĩa.

Câu 4 (trang 53 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Em có bất ngờ với tình huống này không? Vì sao?

Trả lời:

Tình huống này khá bất ngờ vì nó đối lập với cách Quan Công thanh minh với Trương Phi, nhưng cũng nhờ có nó mà Quan Công bày tỏ được lòng trung thành không phản bội anh em của mình.

Câu 5 (trang 53 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Khí phách và tài nghệ của Quan Công được thể hiện ra sao?

Trả lời:

- Quan Công không hề nao núng nhận lời Trương Phi chém đầu Sái Dương trong ba hồi trống.

- “Quan Công chẳng nói một lời, múa long đao xô lại…chưa dứt một hồi, đầu Sái Dương đã lăn xuống đất.”

- Quan Công bắt một tên lính cầm cờ hiệu, hỏi chuyện đầu đuôi và sai tên lính ấy kể lại cho Trương Phi nghe.

→ Tài nghệ, khí phách hơn người.

* Trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1 (trang 54 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Nêu các sự kiện chính của văn bản Hồi trống Cổ Thành. Lí do dẫn đến sự hiểu lầm của Trương Phi đối với Quan Công?

Trả lời:

- Các sự kiện chính của văn bản “Hồi trống Cổ Thành”

+ Biết tin Lưu Bị ở bên Viên Thiệu, Quan Công tìm cách đi gặp anh. Trên đường ngang qua Cổ Thành, bất ngờ biết Trương Phi đang ở thành này, vội sai ngay Tôn Càn vào báo tin. Nghi ngờ Quan Công tới bắt mình vì trước đó Trương Phi đã nghe tin Vân Trường chạy sang bên Tào Tháo và được Tào Tháo ưu đãi, nên khi hay tin, Trương Phi chẳng nói chẳng rằng, vác xà mâu lên ngựa xông ra định đâm chết Quan Công.

+ Quan Công vừa tránh, đỡ mũi xà mâu của Trương Phi, vừa khôn khéo tìm cách giải thích, minh oan nhưng Trương Phi không nghe, lớn tiếng kết tội Quan Công bội nghĩa. Đúng lúc đó, một đám quân Tào do Sái Dương cầm đầu kéo đến, Trương Phi càng bừng bừng lửa giận, thách thức Quan Công chém Sái Dương trong ba hồi trống để tỏ lòng thành thực, giải mối nghi ngờ.

+ Chưa dứt hồi trống, bằng dũng khí và tài nghệ của mình, Quan Công chém rơi đầu Sái Dương. Lúc này, lòng thành thực của Quan Công đã tỏ. Sau khi cẩn thận hỏi kĩ mọi người, Trương Phi “thụp xuống lạy” Vân Trường.

- Lí do dẫn đến sự hiểu lầm: Bại trận, ba anh em Lưu - Quan - Trương thất tán mỗi người một nơi. Lưu Bị chạy sang nương nhờ Viên Thiệu. Trương Phi trốn vào núi Mang Đãng. Quan Công về hàng Tào Tháo, được Tào Tháo đối đãi rất trọng thị. Việc này khiến Lưu - Trương nghi ngờ Quan Công phản bội lời thề kết nghĩa. Lập trường nhất quán của Trương Phi là: “Trung thần thà chịu chết không chịu nhục. Có lẽ đâu đại trượng phu lại thờ hai chủ!”. Đây là nguyên tắc đạo đức cao cả của bậc “trung thần”, “đại trượng phu”. Ấy vậy mà khi gặp lại, Quan Công còn nhắc lại “nghĩa vườn đào”, khác gì phỉ báng lời thề năm xưa! Trong con mắt của Trương Phi, Quan Công không chỉ đã vi phạm nguyên tắc tín nghĩa mà còn là kẻ rắp tâm bội nghĩa, bất nhân. Trương Phi đã không hiểu được tình thế khó khăn, nan giải của Quan Công, khi phải bảo vệ an toàn cho hai chị dâu, cũng như khả năng quyền biến của Quan Công trước tình thế ngặt nghèo.

Câu 2 (trang 54 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Người kể chuyện đã khắc họa tính cách của Trương Phi và Quan Công thông qua những chi tiết, sự việc, tình huống nào?

Trả lời:

- Người kể chuyện tập trung thể hiện tính cách bộc trực, ngay thẳng của Trương Phi thông qua miêu tả hình dáng, cử chỉ, thái độ, lời nói và hành động.

+ Hình dáng, cử chỉ: “mắt tròn xoe, râu vểnh ngược”; “hò thét như sấm”, “múa xà mâu chạy lại đâm”, “hăm hở lại đâm”; “thẳng cánh đánh trống”:....

+ Lời nói: xưng hô mày - tao, lớn tiếng kết tội Quan Công; gạt bỏ mọi lời khuyên can của hai phu nhân và Tôn Càn.

+ Thái độ: nóng nảy, giận dữ.

+ Hành động: chẳng nói năng gì, lập tức mặc áo giáp vác mâu lên ngựa, dẫn một nghìn quân, đi tắt ra cửa bắc, hai lần xông lại đâm Quan Công: ra điều kiện thách thức Quan Công chứng minh lòng trung nghĩa (phải chém đầu Sái Dương trong ba hồi trống).

→ Tính cách bộc trực, thẳng thắn của Trương Phi hiện ra rất sinh động, kịch tính, hấp dẫn, lôi cuốn.

- Đối lập với Trương Phi, Quan Công lại hiện ra khiêm nhường, nhũn nhặn thể hiện qua lời nói, thái độ và hành động:

+ Lời nói: ôn tồn giải thích với Trương Phi, khôn khéo cầu cứu hai chị dâu.

+ Thái độ: bình tĩnh, không cố chấp.

+ Hành động: né tránh, đỡ đòn xà mâu của Trương Phi.

→ Làm nổi bật tính cách nóng nảy, suy nghĩ có phần đơn giản, một chiều của Trương Phi. Nó cho thấy một Quan Công độ lượng, xứng đáng bậc đàn anh nghĩa hiệp. Sự độ lượng này là bằng chứng cho thấy Quan Công hiểu rất rõ tính cách của người anh em kết nghĩa Trương Phi.

+ Khí phách, tài nghệ của Quan Công được thể hiện qua tình huống: chấp nhận thách thức của Trương Phi và chỉ trong chớp mắt đã chém rơi đầu Sái Dương - một tướng giỏi của Tào Tháo. → Quan Công chứng tỏ sức mạnh của mình: trung tín, trung nghĩa và tài năng. Chém đầu Sái Dương chỉ trong một hồi trống là biểu hiện cho tài nghệ, bản lĩnh của Quan Công.

Câu 3 (trang 54 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Phân tích và đánh giá ý nghĩa của câu chuyện được kể trong văn bản Hồi trống Cổ Thành.

Trả lời:

- Phân tích:

+ Là câu chuyện về sự hiểu lầm và hóa giải sự hiểu lầm xảy ra giữa hai anh em kết nghĩa huynh đệ Quan Công – Trương Phi.

+ Ba anh em Lư – Quan – Trương kết nghĩa vườn đào, tình cảm huynh đệ sâu sắc.

+ Trương Phi thấy Quan Công hàng Tào cho là bội nghĩa, lại thấy quân mã của tào kéo đến khiến sự hiểu lầm, nghi ngờ thêm trầm trọng.

+ Quan Công chém đầu Sái Dương trong ba hồi trống hóa giải nghi ngờ nơi Trương Phi.

- Đánh giá: Câu chuyện ca ngợi tình nghĩa huynh đệ thủy chung sâu sắc, chân thành của ba anh em Lưu – Quan – Trương.

Câu 4 (trang 54 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Em hãy viết một đoạn văn (khoảng 6-8 dòng) so sánh tính cách của hai nhân vật Trương Phi và Quan Công được thể hiện qua đoạn trích Hồi trống Cổ Thành.

Trả lời:

Trương Phi có tính cách bộc trực, thẳng thắn, nóng nảy. Tính cách này của Trương Phi hiện ra rất sinh động, kịch tính. Quan công có tính khiêm nhường, từ tốn, độ lượng, nghĩa hiệp khi đối diện với sự nóng nảy của Trương Phi. Sự độ lượng của Quan Công là bằng chứng cho thấy Quan Công hiểu rất rõ tính cách của người anh em kết nghĩa. Quan Công vốn là người trung nghĩa hiếm có nhưng cũng là người cậy tài, tự cao, tự phụ. Trong đoạn trích này, Quan Công lại hiện ra khiêm nhường, nhũn nhặn cho thấy một Quan Công hiểu đời, độ lượng, xứng đáng bậc đàn anh nghĩa hiệp.

Câu 5 (trang 54 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Với em, bài học sâu sắc nhất sau khi học văn bản Hồi trống Cổ Thành là gì?

Trả lời:

Tình cảm ba anh em Lưu – Quan – Trương rất đáng quý. Họ vốn không phải ruột thịt nhưng gắn bó mật thiết, thủy chung trọn vẹn bằng cam kết tinh thần sâu sắc, bền chặt.

Ngày nay bối cảnh không giống như thời Tam quốc nhưng tình nghĩa anh em vẫn luôn là điều quý giá. Sự trung nghĩa trong tình cảm anh em là một liên kết về tình cảm, cam kết về trách nhiệm, giúp mỗi người có thêm sức mạnh trong cuộc sống chung.

Tuy nhiên tình cảm ấy khó tránh khỏi có những lúc sóng gió, hiểu lầm. Trong tình huống đó cần xử sự hết sức bình tĩnh, tránh nóng giận.

Nội dung chính

Đoạn trích đặt ra vấn đề “trung thành hay phản bội” qua việc giải quyết sự hiểu lầm của Trương Phi về Quan Vũ.

Tóm tắt

Châu Thương theo Quan Công sang Nhữ Nam. Khi nghe được thông tin từ thổ dân, Quan Công rất vui mừng, lập tức sai Tôn Càn vào thành báo tin, bảo Trương Phi ra đón hai chị. Nhận được tin báo, Phi chẳng nói năng gì, mặc ngay áo giáp, vác mâu lên ngựa, dẫn theo một nghìn quân đi tắt ra cửa bắc. Quan Công khi thấy Trương Phi vô cùng vui mừng nhưng Trương Phi thì nghi ngờ rằng chàng đã hàng Tào, bội nghĩa vườn đào nên đã múa xà nâu chạy lại đâm Quan Công mặc cho những lời thanh minh của hai vị phu nhân, nhưng may đã né được.

     Một lát sau, quân Tào kéo đến dưới sự chỉ huy của Sái Dương. Sự việc này càng khiến Trương Phi thêm tức giận và yêu cầu Quan Chung sau khi nghe xong ba hồi trống, phải chém được tên tướng ấy để thể hiện lòng chung. Cuộc chiến diễn ra, chỉ chưa đầy một hồi trống, đầu Sái Dương đã lăn xuống đất. Lúc này, Trương Phi mới hiểu rõ mọi chuyện Quan Công đã trải qua, rỏ nước mắt khóc, thụp xuống lạy Vân Trường.

Chuẩn bị

- Đọc trước đoạn trích Hồi trống cổ thành, tìm hiểu kĩ những thông tin nổi bật về tác giả Lê Quán Trung và tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa.

- Đọc kĩ đoạn tóm tắt giới thiệu về bối cảnh đoạn trích trong trang 20 để hiểu rõ hơn về đoạn trích.

Trong khi đọc

Câu 1

Đề bài: Thái độ của Trương Phi và Quan Công như thế nào?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ đoạn văn trong phần này.

- Chú ý những chi tiết miêu tả tâm trạng, thái độ của Trương Phi và Quan Công.

Lời giải chi tiết:

     Thái độ của Trương Phi và Quan Công có sự đối lập:

- Trương Phi: Sau khi được báo tin, chẳng nói năng gì, lập tức mặc áo giáp, vác mâu lên ngựa, dẫn một nghìn quân đi tắt ra cửa bắc.

- Quan Công: trông thấy Trương Phi, mừng rõ vô cùng, giao long đao cho Châu Thương cầm, tế ngựa lại đón.

Câu 2

Đề bài: Vì sao Quan Công nhắc đến “nghĩa vườn đào”?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ đoạn văn và toàn bộ văn bản.

- Đọc kĩ chú thích “nghĩa vườn đào”.

Lời giải chi tiết:

- “Nghĩa vườn đào” ở đây có nghĩa là lời thề kết giữa Lưu Bị, Quan Công, Trương Phi ở vườn đào.

- Quan Công nhắc đến “nghĩa vườn đào” vì chàng ngạc nhiên trước thái độ của Trương Phi khi thấy chàng (hò thét như sấm, múa xà mâu chạy lại đâm Quan Công), tưởng rằng Trương Phi đã quên lời thề kết nghĩa ngày xưa sau một quãng thời gian xa cách.

Câu 3

Đề bài: Vì sao cách xưng hô giữa Trương Phi và Quan Công đối lập nhau?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ đoạn đối thoại của hai nhân vật Trương Phi và Quan Công.

- Đọc kĩ văn bản để hiểu rõ lí do vì sao có sự đối lập trong cách xưng hô của hai nhân vật này.

Lời giải chi tiết:

- Quan Công gọi Trương Phi bằng từ ngữ xưng hô: “hiền đệ” à cách xưng hô thân mật.

- Trương Phi gọi Quan Công bằng từ ngữ xưng hô: “nó”, “thằng phụ nghĩa”.

- Cách xưng hô giữa Trương Phi và Quan Công đối lập nhau bởi Quan Công vẫn luôn coi trọng Trương Phi. Ngược lại, vì Trương Phi đang có sự hiểu nhầm rằng Quan Công bỏ anh em, hàng Tào Tháo nên giữ thái độ căm phẫn, bực tức.

Câu 4

Đề bài: Em có bất ngờ với tình huống này không? Vì sao?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ tình huống đã diễn ra trong phần này.

- Nêu ý kiến cá nhân.

Lời giải chi tiết:

- Tình huống: Đúng lúc cuộc đối thoại giữa Quan Công và Trương Phi căng thẳng nhất thì một toán quân mã của Sái Dương kéo đến.

- Em vừa bất ngờ, vừa thích thú với tình huống này bởi tình huống ấy càng làm mối nghi ngờ về Quan Công trong lòng Trương Phi rõ nét hơn. Từ đó, tình huống truyện được đẩy lên cao trào, gây sự hấp dẫn và khiến người đọc căng thẳng theo từng câu chữ.

Câu 5

Đề bài: Khí phách và tài nghệ của Quan Công được thể hiện ra sao?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ đoạn văn trong phần 4.

- Chú ý những chi tiết miêu tả khí phách và tài nghệ của Quan Công.

Lời giải chi tiết:

Khí phách và tài nghệ của Quang Công:

- Khi cuộc chiến diễn ra, Quan Công không nói một lời, múa long đao xô lại, chưa dứt một hồi trống, đầu Sái Dương đã lăn xuống đất.

=> Khí phách ngang tàn, anh dũng, tài nghệ giỏi, xuất chúng.

Trả lời câu hỏi

Câu 1

Đề bài: Nêu các sự kiện chính của văn bản Hồi trống Cổ Thành. Lí do gì dẫn đến sự hiểu lầm của Trương Phi đối với Quan Công?

Phương pháp giải:

- Đọc và tìm hiểu kĩ tác phẩm

- Xác định các sự kiện chính bằng cách đọc kĩ diễn biến, phân tích nhân vật

Lời giải chi tiết:

- Trương Phi và những hiểu lầm đối với Quan Công

- Sự xuất hiện của Sái Dương, giải hiềm nghi và hai anh em đoàn tụ.

- Đoạn trích kể về việc Quan Công cùng chị dâu đi tìm anh là Lưu Bị. Trên đường đi gặp lại Trương Phi, Trương Phi cho rằng Quan Công là người phản bội bỏ anh, hàng Tào Tháo, điều đó làm Trương Phi vô cùng giận dữ. Quan Công phải trải qua thử thách để minh chứng sự trong sạch của mình.

Câu 2

Đề bài: Người kể chuyện đã nhắc lại tính cách của Trương Phi và Quan Công thông qua những chi tiết, sự việc, tình huống nào?

Phương pháp giải:

- Đọc và tìm hiểu kĩ tác phẩm

- Chú ý vào cách miêu tả dựa trên hoàn cảnh, cách giao tiếp, tình huống giao tiếp của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

- Trương Phi là một dũng tướng, tính cách ngay thẳng, cương trực và đơn giản, nóng nảy.

- Khi nghe Quan Công thanh minh: Trương Phi giận dữ, khinh miệt ("mày đã bội nghĩa còn mặt nào đến gặp tao nữa?"). Tính cách cương trực, rõ ràng thể hiện ở: Hai chị và Tôn Càn thanh minh: như đổ thêm dầu vào lửa, cho Quan Công là thằng phụ nghĩa lừa cả hai chị.

- Trương Phi còn là con người nghĩa khí, bộc trực nóng nảy: Trương Phi đánh ba hồi trống buộc Quan Công phải lấy được đầu Sái Dương để chứng minh mình không bội nghĩa. Khi Quan Công chém đầu Sái Dương, Trương Phi vẫn còn nghi ngờ, hỏi kĩ tên lính bị bắt, bắt hắn thuật lại chuyện ở Hứa Đô. Trương Phi chưa tỏ ngay thái độ, đưa hai chị dâu vào thành, nghe kể hết mọi chuyện. Bấy giờ Trương Phi mới tin hoàn toàn => Trương Phi thận trọng, tinh tế.

- Trương Phi biết nhân lỗi, sống tình cảm: Hiểu rõ sự tình, thụp lạy Quan Công

=> Hình ảnh Trương Phi hiện lên tuyệt đẹp, dũng cảm, cương trực, nóng nảy, vội vàng mà tinh tế và hết lòng phục thiện - một "hổ tướng" của nước Thục sau này.

Quan Công là người hiểu thời thế, tinh tế và khéo léo.

=> Thể hiện được lòng trung: bảo vệ được mình và 2 chị dâu.

- Khi gặp Trương Phi: Quan Công vô cùng mừng rỡ “giao long đao, tế ngựa lại đón”.

* Khi bị Trương Phi hiểu lầm:

- Luôn có thái độ điềm đạm, bình tĩnh để gỡ bỏ những hiểu lầm.

+ Gọi Trương Phi là “hiền đệ”, “em”.

+ Lời lẽ mềm mỏng “em không biết, ta cũng khó nói”.

+ Nhờ hai chị dâu giải thích hộ.

- Để minh oan: Chấp nhận thử thách, sẵn sàng hành động và dùng hành động để:

=> Chứng tỏ lòng trung.

- Chém Sái Dương khi chưa dứt một hồi trống của Trương Phi.

=> Quan Công là một dũng tướng, trung tín, khéo léo, hiểu thời thế, ông còn là một người độ lượng, tuyệt nghĩa, một người có bản lĩnh, thể hiện việc chưa dứt 1 hồi trống đã lấy đầu Sái Dương, người bản lĩnh, dũng cảm, khí phách oai phong.

Câu 3

Đề bài: Phân tích và đánh giá ý nghĩa của câu chuyện được kể trong văn bản Hồi trống Cổ Thành.

Phương pháp giải:

- Đọc và tìm hiểu kĩ tác phẩm

- Đánh giá một cách khách quan

Lời giải chi tiết:

     Tác giả tả bằng ba câu ngắn gọn, hàm súc: “Quan Công chẳng nói một lời, múa long đao xô lại. Trương Phi thẳng tay đánh trống. Chưa dứt một hồi, đầu Sái Dương đã lăn dưới đất.”

- Tạo không khí chiến trận cho hồi kể.

- “Hồi trống” là chi tiết nghệ thuật mang nhiều ý nghĩa:

+ Hồi trống thách thức: Đây là hồi trống để thử thách lòng trung thành của Quan Công, thử thách tài năng của Quan Công. Hồi trống vang lên cũng có nghĩa là Quan Công phải lao vào một cuộc chiến đối mặt với kẻ thù, đối mặt với hiểm nguy và cái chết. Tiếng trống giục giã như hối thúc nhân vật hành động.

+ Hồi trống giải oan: Quan Công đã không ngần ngại chấp nhận lời thách thức của Trương Phi để khẳng định lòng trung thành của mình. Bản thân sự dũng cảm đó đã thể hiện được tấm lòng Quan Công. Hơn thế nữa, ngay khi chưa dứt một hồi trống, đầu Sái Dương đã rơi xuống đất, và những tiếng trống tiếp theo đó chính là để minh oan cho Quan Công.

+ Hồi trống đoàn tụ: Kết thúc ba hồi trống, Quan Công giết tướng giặc, mọi nghi ngờ được hóa giải, và đó là lúc mà các anh hùng đoàn tụ. Hồi trống còn có ý nghĩa như là sự ngợi ca tình nghĩa huynh đệ, ngợi ca tấm lòng trung nghĩa của các anh hùng. Tiếng trống lúc này không còn thúc giục, căng thẳng, vội vã mà tiếng trống như reo vui chúc mừng cuộc hội ngộ của ba anh em.

+ Biểu dương tinh thần cương trực của Trương Phi, lòng trung nghĩa của Quan Công.

+ Ca ngợi tình nghĩa vườn đào của ba anh em Lưu – Quan – Trương.

=> Hồi trống Cổ Thành chính là linh hồn, kết tinh mọi yếu tố nội dung và nghệ thuật của văn bản.

Câu 4

Đề bài: Em hãy viết một đoạn văn (khoảng 6-8 dòng) so sánh tính cách của hai nhân vật Trương Phi và Quan Công được thể hiện qua đoạn trích Hồi trống Cổ Thành.

Phương pháp giải:

- Đọc và tìm hiểu kĩ tác phẩm

- Xác định đúng yêu cầu của bài.

Lời giải chi tiết:

 Ở Hồi trống Cổ Thành, tác giả đặt Quan Công trong quan hệ đối sánh với Trương Phi. Quan Công tỏ ra là người độ lượng, khiêm nhường, từ tốn trong khi đó Trương Phi lại hết sức nóng nảy). Trương Phi là con người cương trực, thẳng như làn tên bắn, sáng như tấm gương soi, không chấp nhận sự quanh co, lắt léo, đen trắng rõ rặng, với kẻ thù chỉ có thể nỏi chuyện bằng gươm giáo. Đó chính là lí do tại sao nhân vật này nghi ngờ tấm lòng người anh - của mình, tức giận múa bát xà mâu chạy lại đâm Quan Công, xưng mày - tao với anh, gọi Quan Công là thằng phụ nghĩa rồi ra điều kiện Trương - Phi đánh ba hồi trống thì Quan Công pnải chém được tướng Tào. Tất cả những hành động ấy có phần bộc phát, nóng nảy, thiếu điềm tĩnh nhưng thể hiện rõ nét tính cách vốn có của Trương Phi. Hồi trống Cổ Thành đã khắc hoạ được tính cách tưởng chừng đối lập của hai nhân vật của Tam quốc. Trương Phi ngay thẳng, Quan Công trung nghĩa.

Câu 5

Đề bài: Với em bài học gì sâu sắc nhất sau khi đọc văn bản Hồi trống Cổ Thành.

Phương pháp giải:

- Đọc và tìm hiểu tác phẩm

- Xác định đúng nội dung và liên hệ thực tiễn.

Lời giải chi tiết:

- Giữ gìn và học hỏi theo vẻ đẹp trong tính cách của Trương Phi và Quan Công: giàu lòng trung nghĩa, tận trung với vua.

- Trân trọng tình cảm keo sơn gắn bó giữa ba anh em kết nghĩa vườn đào.