* Trình bày kiến về vấn đề văn hóa truyền thống trong xã hội hiện đại

- Ở phần Đọc, em đã được học các văn bản nói về những nét đẹp riêng của các vùng miền. Những nét đẹp đó gắn với đời sống sinh hoạt của người dân, thể hiện những giá trị văn hoá lâu đời của mỗi địa phương nói riêng và đất nước Việt Nam nói chung. - Tuy nhiên, những nét đẹp đó liệu có còn hiện diện và có ý nghĩa đối với cuộc sống của chúng ta ngày nay hay không? Trong những bài học trước, em đã được làm quen với cách trình bày ý kiến về các vấn đề trong đời sống. Tiếp nối nội dung nói và nghe đó, bài học này, em sẽ tập trình bày ý kiến riêng của mình về vấn đề văn hoá truyền thống trong xã hội hiện đại.

Trước khi nói

Chuẩn bị nội dung nói

- Hiện nay, trong bối cảnh đất nước đang hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, văn hóa truyền thống có nhiều cơ hội cũng như thách thức, nên văn hóa truyền thống trong xã hội hiện đại đang là vấn đề được nhiều người quan tâm.

- Gợi ý một số vấn đề em có thể trình bày: 

+ Thú chơi tranh dân gian trong đời sống hiện đại

+ Việc sử dụng các sản phẩm thủ công truyền thống trong đời sống sinh hoạt hàng ngày

+ Giới trẻ và việc thưởng thức các loại hình nghệ thuật truyền thống

+ Trình bày ý kiến về việc mọi người thực hiện văn hóa truyền thống trong xã hội hiện đại

….

- Em tự lập đề cương cho bài nói

* Gợi ý dàn ý:

I. Mở bài

- Đất nước đang trong quá trình hội nhập quốc tế, giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc là vấn đề quan trọng. Và ý thức của thanh thiếu niên Việt Nam trong vấn đề này là điều rất đáng quan tâm suy nghĩ.

II. Thân bài

- Ý thức giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc của thanh thiếu niên Việt Nam được biểu hiện ở nhiều phương diện: cách sống, lối sống, quan niệm, suy nghĩ, hoạt động, nói năng, ăn mặc, ứng xử….

- Qua những biểu hiện trên, có thể thấy rõ ý thức giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc của thanh thiếu niên Việt Nam là như thế nào?

- Xem xét nguyên nhân của vấn đề này phải nhìn ở cả 2 mặt: khách quan và chủ quan. Khách quan là sự tác động của môi trường sống, của bối cảnh thời đại. Chủ quan là bản thân sự vận động trong tư duy của đối tượng: các thanh niên, thiếu niên đã quan tâm, suy nghĩ ở mức độ nào về vấn đề này.

- Với một ý thức giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc như vậy, thanh thiếu niên Việt Nam đang tác động như thế nào đến bộ mặt văn hoá dân tộc, đang để lại một kết quả ra sao cho tương lai, đặc biệt là trong bối cảnh quá trình hội nhập quốc tế đang diễn ra sôi động.

- Xã hội, gia đình, bản thân mỗi thanh niên, thiếu niên nên làm gì để góp phần khẳng định bản sắc văn hoá Việt Nam trong cộng đồng quốc tế.

III. Kết bài

- Bản sắc văn hoá là cái riêng của mỗi dân tộc. Giữ gìn cái riêng đó là trách nhiệm của mỗi công dân, trong đó có phần quan trọng của thế hệ trẻ.

Tập luyện

Trình bày bài nói

Sau khi nói

- Trao đổi về bài nói theo gợi ý, với vai trò người nói, người nghe.

* Bài mẫu tham khảo

Bản sắc văn hóa dân tộc là giá trị cốt lõi nhất của nền văn hóa, thể hiện tâm hồn, cốt cách, tình cảm, lý trí, sức mạnh của dân tộc, tạo nên chất keo kết nối các cộng đồng người gắn bó, đoàn kết với nhau để cùng tồn tại và phát triển. Những giá trị của bản sắc văn hóa dân tộc là một trong những động lực to lớn đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững của quốc gia dân tộc.

Bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam được hình thành, phát triển gắn liền với lịch sử dựng nước, giữ nước và quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội. Bản sắc văn hóa dân tộc là tổng hòa những giá trị văn hóa bền vững, phản ánh diện mạo, sắc thái, cốt cách, tâm hồn, tâm lý… của một dân tộc, được thường xuyên hun đúc, bổ sung và lan tỏa trong lịch sử dân tộc, trở thành tài sản tinh thần đặc sắc, tạo nên sức mạnh gắn kết cộng đồng và để phân biệt sự khác nhau giữa dân tộc này với dân tộc khác trong cộng đồng nhân loại.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực còn có mặt tiêu cực của nó đó là nguy cơ xói mòn, phai nhạt và biến dạng hệ thống giá trị trong bản sắc văn hóa dân tộc, sự ru nhập của lối sống tư sản, suy giảm thuần phong mĩ tục, sự chống phá của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa. Thanh niên là lực lượng xung kích, sáng tạo có vai trò quan trọng to lớn trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, họ là lực lượng trực tiếp tham gia bảo vệ, giữ gìn, bổ sung, phát triển và quảng bá những giá trị bản sắc văn hóa dân tộc thông qua việc thực hiện nội dung, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Vì vậy, để phát huy vai trò của thanh niên với việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay chúng ta phải thực hiện có hiệu quả một số nội dung, biện pháp cơ bản sau:

Những giá trị tinh hoa văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc được xây dựng và ghi nhận bởi những chiến công hi sinh thầm lặng của biết bao thế hệ người dân Việt Nam. Nó là kết tinh những gì là tinh túy nhất của dân tộc để rồi chính những giá trị đó lại lung linh tỏa sáng, soi sáng con đường chúng ta đi. Không chỉ bây giờ mà mãi mãi về sau những giá trị tinh hoa văn hóa của dân tộc sẽ là hành trang, động lực để cho thanh niên Việt Nam chúng ta tiến vào kỷ nguyên mới tô thắm nên truyền thống ngàn năm văn hiến của dân tộc.

Ở phần Đọc, em đã được học các văn bản nói về những nét đẹp riêng của các vùng miền. Những nét đẹp đó gắn với đời sống sinh hoạt của người dân, thể hiện những giá trị văn hóa lâu đời của mỗi địa phương nói riêng và đất nước Việt Nam nói chung. Tuy nhiên, những nét đẹp đó liệu có còn hiện diện và có ý nghĩa đối với cuộc sống của chúng ta này nay hay không? Trong những bài học trước, em đã được làm quen với cách trình bày ý kiến về các vấn đề trong đời sống. Tiếp nối nội dung nói và nghe đó, ở bài học này, em sẽ tập trình bày ý kiến riêng của mình về vấn đề văn hóa truyền thống trong xã hội hiện đại.

Trước khi nói

Chuẩn bị nội dung nói

- Văn hóa truyền thống là vấn đề được nhiều người quan tâm.

- Một số vấn đề có thể chuẩn bị để trình bày ý kiến của mình:

+ Thú chơi tranh dân gian trong đời sống hiện đại

+ Việc sử dụng các sản phẩm thủ công truyền thống tròn đời sống sinh hoạt hằng ngày

+ Giới trẻ và việc thưởng thức các loại hình nghệ thuật truyền thống

…

- Hình dung trước những ý kiến phản bác có thể có để xây dựng bài nói có chiều sâu, bao quát được nhiều tình huống thực tế

- Chú ý tính cụ thể, thiết thực, khả thi của những kế hoạch, hoạt động mà mình đề xuất

- Lập đề cương cho bài nói:

+ Vấn đề em trình bày là gì?

+ Lí do em trình bày vấn đề này là gì?

+ Nêu những thông tin đáng quan tâm về vấn đề đó

+ Chia sẻ những hình ảnh minh họa

+ Nêu ý kiến của em về vấn đề được bàn tới

+ Nêu mong muốn của em và những giải pháp em đề xuất

+ Trao đổi của em về các ý kiến thể hiện cách tiếp cận khác về vấn đề

Tập luyện

- Khi tập luyện một mình, em có thể nhìn vào bản đề cương để nói. Chú ý kiểm soát thời gian trình bày

- Khi tập luyện theo nhóm, cần luân phiên vào vai người nói hoặc người nghe, góp ý cho nhau về nội dung bài nói

Trình bày bài nói

Mở đầu

- Nêu vấn đề mà em muốn trình bày; nói khái quát lí do vì sao em chọn vấn đề đó

- Có thể bắt đầu bằng một câu hỏi hoặc một hình ảnh, câu chuyện, tình huống… để tạo không khí sinh động, hào hứng

Triển khai

- Lần lượt trình bày các ý được chuẩn bị sẵn trong đề cương bài nói

- Tránh quá tập trung vào một ý nào đó làm bố cục của bài nói bị mất cân đối, gây khó khăn cho việc đảm bảo thời gian nói theo quy định

- Sử dụng ngôn ngữ tự nhiên

- Quan sát những phản ứng của người nghe

- Sử dụng cử chỉ, điệu bộ và biểu lộ cảm xúc phù hợp với nội dung trình bày

- Các thao tác sử dụng bản trình chiếu (nếu có) phải được thực hiện gọn gàng, dứt khoát

Kết luận

- Tóm lược nội dung đã trình bày

- Hướng người nghe vào các hoạt động cụ thể, thiết thực nhằm bảo vệ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống

Sau khi nói

Trao đổi về bài nói theo một số gợi ý sau:

Người nói

Người nghe

- Huy động trải nghiệm của bản thân để hiểu thấu đáo vấn đề được người nói đề cập.

- Tập trung nhận xét, trao đổi về những ý chính của bài nói.

- Nêu những ưu điểm nổi bật về nội dung và cách trình bày bài nói.

- Nêu những điều em thấy chưa hợp lí trong nội dung và cách trình bày bài nói (chú ý nêu bằng chứng).

- Bổ sung những nội dung cần thiết mà em cho là bài nói còn thiếu.

- Lắng nghe, tiếp thu mọi trao đổi với thái độ bình tĩnh và tinh thần cầu thị.

- Giải thích ngắn gọn về một số vấn đề mà người nghe có thể hiểu nhầm.

- Trao đổi về những đánh giá mà em cho là chưa thỏa đáng, qua đó, củng cố thêm nội dung trình bày của mình (chú ý thể hiện thái độ nhã nhặn trong trao đổi).

- Tự rút ra những kinh nghiệm bổ ích trong việc chuẩn bị nội dung và trình bày bài nói.

Bài nói tham khảo:

Mỗi quốc gia, mỗi vùng lãnh thổ lại có một bản sắc, một nét đẹp văn hóa khác nhau. Chúng ta cần phải biết giữ gìn bản sắc văn hóa của mình cũng như quảng bá những nét đắc sắc đó đến với bạn bè năm châu. Bản sắc văn hóa dân tộc là những nét văn hóa từ lâu đời của dân tộc được truyền từ đời này sang đời khác đã trở thành những phong tục tập quán, những đặc trưng vùng miền của cả đất nước ta. Bên cạnh đó, bản sắc văn hóa dân tộc còn là những giá trị tạo nên sự khác biệt của mỗi quốc gia, sự phong phú trong lối sống, sinh hoạt tập thể của con người và tạo nên sự đa dạng màu sắc cho cuộc sống. Bản sắc văn hóa dân tộc có tầm quan trọng lớn lao đối với cuộc sống của mỗi người nói riêng và sự phát triển của đất nước nói chung. Bản sắc văn hóa dân tộc hay cụ thể hơn là văn hóa vùng miền là nơi con người giao lưu văn hóa, cùng nhau tôn vinh vẻ đẹp của quê hương mình, cũng là nơi con người gắn kết với nhau, vui đùa. Bản sắc văn hóa dân tộc còn là những đặc trưng về văn hóa của quốc gia đó, là nét làm cho đất nước mình không bị nhầm lẫn với bất kì đất nước nào khác. Tuy nhiên, hiện nay, nhiều nét đẹp trong bản sắc văn hóa dân tộc của Việt Nam ta đang bị mai một, mất dần đi hoặc suy thoái, biến tướng thành nhiều thể loại khác. Chính vì thế, mỗi cá nhân đặc biệt là học sinh chúng ta phải có ý thức tìm hiểu những bản sắc văn hóa vốn có của dân tộc, giữ gìn và phát huy những giá trị đó với bạn bè năm châu. Nhà trường cần tổ chức nhiều hơn những hoạt động để tuyên truyền, mang đến cho học sinh nguồn tri thức về bản sắc văn hóa dân tộc. Mỗi người học sinh cần phải đặt trách nhiệm giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc lên hàng đầu, tích cực trau dồi hiểu biết của mình về những giá trị văn hóa tốt đẹp của nước nhà. (Sưu tầm)

I. Dàn Ý Nói Và Nghe: Trình Bày Ý Kiến Về Vấn Đề Văn Hóa Truyền Thống Trong Xã Hội Hiện Đại

Soạn bài Trình bày ý kiến về vấn đề văn hóa truyền thống trong xã hội hiện đại ngắn gọn, Ngữ văn lớp 7, Kết nối tri thức với cuộc sống

II. Bài Tham Khảo Nói Và Nghe: Trình Bày Ý Kiến Về Vấn Đề Văn Hóa Truyền Thống Trong Xã Hội Hiện Đại

Trình bày ý kiến về: Sức cuốn hút của đặc sản địa phương

Xin chào cô và các bạn, sau đây, em xin phép trình bày ý kiến về sức cuốn hút của đặc sản địa phương.

Mỗi địa phương lại có những đặc sản khác nhau. Vậy đặc sản là gì? Đặc sản là tên gọi chung chỉ những sản vật, hàng hóa có điểm riêng biệt xuất xứ từ các vùng, miền, địa phương và tạo nên những nét đặc trưng của một vùng hay một địa phương nào đó. Đặc sản tượng trưng cho giá trị văn hóa và giá trị truyền thống của địa phương. Một số đặc sản nổi tiếng có thể kể đến như chè kho Nam Định, bánh mì cay Hải Phòng, cháo lươn xứ Nghệ, dê núi Ninh Bình, mì Quảng Đà Nẵng,...

Vậy những đặc sản đó có sức cuốn hút như thế nào trong đời sống của chúng ta? Khi đi tham quan một địa danh nào đó, chúng ta không khỏi háo hức khám phá đặc sản nơi đó. Những món ăn đặc sản không chỉ hấp dẫn người ăn ở trang trí mới lạ, bắt mắt mà còn ở hương vị đặc trưng. Sự kết hợp tinh tế trong nguyên liệu, gia vị và cách nấu khiến những món ăn trở nên đậm đà hương vị, chứa đựng quốc hồn quốc túy của người Việt. Những món ăn đặc sản không khỏi khiến ta tấm tắc ngợi khen.

Tuy nhiên trong cuộc sống hiện nay, nhiều nơi chạy theo lợi nhuận nên thay đổi nguyên liệu trong những món đặc sản bằng nguyên liệu rẻ tiền (ví dụ: giảm cay trong những món Huế, giảm mặn trong những món ăn miền Trung,...). Khi đó, những món đặc sản đã mất đi đặc trưng và hương vị vốn có của nó.

Đặc sản có sức hút rất lớn với chúng ta. Chắc hẳn ai cũng mong muốn mình được thưởng thức nhiều đặc sản để cảm nhận được những đặc sắc trong văn hóa. Gìn giữ đặc sản là lưu giữ tinh hoa, truyền thống dân tộc. Chúng ta hãy chung tay gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc qua việc bảo tồn những đặc sản địa phương.

Cảm ơn cô và các bạn đã lắng nghe!

Ở phần Đọc, em đã được học các văn bản nói về những nét đẹp riêng của các vùng miền. Những nét đẹp đó gắn với đời sống sinh hoạt của người dân, thể hiện những giá trị văn hóa lâu đời của mỗi địa phương nói riêng và đất nước Việt Nam nói chung. Tuy nhiên, những nét đẹp đó liệu có còn hiện diện và có ý nghĩa đối với cuộc sống của chúng ta này nay hay không? Trong những bài học trước, em đã được làm quen với cách trình bày ý kiến về các vấn đề trong đời sống. Tiếp nối nội dung nói và nghe đó, ở bài học này, em sẽ tập trình bày ý kiến riêng của mình về vấn đề văn hóa truyền thống trong xã hội hiện đại.

Trước khi nói

Chuẩn bị nội dung nói.

Văn hóa truyền thống là vấn đề được nhiều người quan tâm.

- Một số vấn đề có thể chuẩn bị để trình bày ý kiến của mình:

+ Thú chơi tranh dân gian trong đời sống hiện đại

+ Việc sử dụng các sản phẩm thủ công truyền thống tròn đời sống sinh hoạt hằng ngày

+ Giới trẻ và việc thưởng thức các loại hình nghệ thuật truyền thống.

- Lập dàn ý cho bài nói. Gợi ý những nội dung chính:

Vấn đề em trình bày………………………………………………………………..

Lí do em trình bày về vấn đề này…………………………………………………..

Những thông tin đáng quan tâm về vấn đề (nội dung thông tin và nguồn thông tin) …………………………………………………………………………………

Những hình ảnh mà em chia sẻ (trình chiếu) ………………………………………

Ý kiến của em về vấn đề vấn đề được bàn…………………………………………

Mong muốn của em và những giải pháp em đề xuất……………………………….

Trao đổi của em về các ý kiến thể hiện cách tiếp cận khác về vấn đề……………..

Tập luyện

Khi tập luyện một mình, em có thể nhìn vào bản đề cương để nói. Chú ý kiểm soát thời gian trình bày

- Khi tập luyện theo nhóm, cần luân phiên vào vai người nói hoặc người nghe, góp ý cho nhau về nội dung bài nói

Trình bày nói

• Mở đầu

- Nêu vấn đề mà em muốn trình bày; nói khái quát lí do vì sao em chọn vấn đề đó

- Có thể bắt đầu bằng một câu hỏi hoặc một hình ảnh, câu chuyện, tình huống… để tạo không khí sinh động, hào hứng

• Triển khai

- Lần lượt trình bày các ý được chuẩn bị sẵn trong đề cương bài nói

- Tránh quá tập trung vào một ý nào đó làm bố cục của bài nói bị mất cân đối, gây khó khăn cho việc đảm bảo thời gian nói theo quy định

- Sử dụng ngôn ngữ tự nhiên

- Quan sát những phản ứng của người nghe

- Sử dụng cử chỉ, điệu bộ và biểu lộ cảm xúc phù hợp với nội dung trình bày

- Các thao tác sử dụng bản trình chiếu (nếu có) phải được thực hiện gọn gàng, dứt khoát

• Kết luận

- Tóm lược nội dung đã trình bày

- Hướng người nghe vào các hoạt động cụ thể, thiết thực nhằm bảo vệ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống

Sau khi nói

Trao đổi về bài nói theo một số gợi ý sau:

Người nghe

Người nói

- Huy động trải nghiệm của bản thân để hiểu thấu đáo vấn đề được người nói đề cập

- Tập trung nhận xét, trao đổi về những ý chính của bài nói

- Nêu những ưu điểm nổi bật về nội dung và cách trình bày bài nói

- Nêu những điều em thấy chưa hợp lí trong nội dung và cách trình bày bài nói (chú ý nêu bằng chứng)

- Bổ sung những nội dung cần thiết mà em cho là bài nói còn thiếu.

- Lắng nghe, tiếp thu mọi trao đổi với thái độ bình tĩnh và tinh thần cầu thị

- Giải thích ngắn gọn về một số vấn đề mà người nghe có thể hiểu nhầm

- Trao đổi về những đánh giá mà em cho là chưa thỏa đáng, qua đó, củng cố thêm nội dung trình bày của mình (chú ý thể hiện thái độ nhã nhặn trong trao đổi)

- Tự rút ra những kinh nghiệm bổ ích trong việc chuẩn bị nội dung và trình bày bài nói.

Bài viết tham khảo:

Trong thời kỳ hội nhập khu vực và toàn cầu về kinh tế, văn hóa và tất cả mọi lĩnh vực, chúng ta cần xác định những gì là bản sắc, là nét riêng của mình để giữ gìn, phát huy để cùng với các quốc gia, dân tộc khác trên thế giới làm giàu kho tàng văn hóa nhân loại. Văn hoá dân tộc Việt Nam ưa chuộng sự giản dị nhưng hết sức tinh tế và sâu sắc. Chính truyền thống văn hoá làm nên cội nguồn, gốc rễ cho dân tộc, từ đó hình thành nên ở con người Việt Nam lòng tự hào, tự tôn dân tộc, một niềm tin mãnh liệt vào tương lai. Vì thế, nếu chúng ta không có ý thức giữ gìn bản sắc văn hoá của chính dân tộc mình thì tự chúng ta sẽ làm mất đi vị thể riêng của mình, sẽ bị hoà tan vào những nền văn hoá khác trên thế giới. Có những thứ khi đã mất đi ta vẫn có thể lấy lại được nhưng có những điều nếu không níu giữ thì nó sẽ tuột khỏi tay ta mãi mãi. Từ những bài học của tiền nhân, chúng ta thấy rõ cái gì là tinh hoa của nhân loại, cần du nhập, chúng ta sẵn sàng nhập vào để làm phong phú thêm đời sống vật chất và tinh thần của mình. Những cái gì là của riêng ta, nhưng nếu rườm rà, không phù hợp với sự phát triển thì chúng ta cũng cần mạnh dạn xóa bỏ (như chuyện búi tó củ hành, chuyện nhuộm răng đen, chuyện mặc yếm, vấn khăn mỏ quạ…). Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa thời hội nhập là công việc của mọi nhà, của mọi người và toàn xã hội. Nhưng trước hết, đó là trách nhiệm của những người quản lý và các chuyên gia văn hóa. Mỗi người chúng ta hãy có ý thức giữ gìn những nét đẹp văn hoá của dân tộc mình, đặc biệt là thế hệ trẻ ngày nay. Việc giữ gìn truyền thống văn hoá phải bắt đầu từ việc giữ gìn truyền thống của mỗi gia đình, mồi địa phương, vùng miền cụ thể. Và mỗi nét đặc sắc trong văn hoá của hơn năm mươi dân tộc anh em sẽ làm nên một nền văn hoá Việt Nam đa dạng, đậm đà bản sắc.

Trước khi nói

Chuẩn bị nội dung nói

- Văn hoá truyền thống là vấn đề được nhiều người quan tâm. Hiện nay, trong bối cảnh đất nước đang từng nước hiện đại hoá và hội nhập quốc tế, văn hoá truyền thống có nhiều cơ hội nhưng cũng đối mặt với nhiều thách thức. Để trình bày ý kiến về vấn đề này, em cần chuẩn bị kĩ nội dung nói dựa trên trải nghiệm của chính mình và thông tin từ những tài liệu thu thập được.

- Gợi ý một số vấn đề em có thể chuẩn bị để trình bày ý kiến của mình: thú chơi tranh dân gian trong đời sống hiện đại, việc sự dụng các sản phẩm thủ công truyền thống trong đời sống sinh hoạt hằng ngày, giới trẻ và việc thưởng thức các loại hình nghệ thuật truyền thống, sức hấp dẫn của các di tích lịch sử - văn hoá truyền thống đối với du khách, giá trị của các làng nghề truyền thống đối với phát triển kinh tế và văn hoá, sức cuốn hút của đặc sản địa phương, vai trò kết nối tình thân của những món ăn truyền thống địa phương, …

- Trên cơ sở tìm hiểu toàn hiện về vấn đề được lựa chọn và xác định ý kiến của mình về vấn đề đó, em cần hình dung trước những ý kiến phản bác có thể có để xây dựng bài nói có chiều sâu, bao quát được nhiều tình huống thực tế.

- Nếu bài nói có đề cập giải pháp bảo tồn và phát triển văn hoá truyền thống, cần chú ý tới tính cụ thể, thiết thực, khả thi của những kế hoạch, hoạt động mà mình đề xuất. Tránh nêu giải pháp một cách chung chung khiến người nghe khó hình dung được kế hoạch hoạt động phải bắt đầu như thế nào.

- Lập dàn ý cho bài nói:

* Vấn đề em trình bày:

* Lí do em trình bày về vấn đề này:

* Những thông tin đáng quan tâm về vấn đề (nội dung thông tin và nguồn thông tin)

* Những hình ảnh mà em chia sẻ (trình chiếu)

* Ý kiến của em về vấn đề được bàn:

* Mong muốn của em và những giải pháp em đề xuất

* Trao đổi của em về các ý kiến thể hiện cách tiếp cận khác về vấn đề:

Tập luyện

- Khi tập luyện một mình, có thể thực hiện qua hai bước: nhìn vào bản dàn ý để nói và nói không cần sử dụng bản dàn ý. Đặc biệt, cần chú ý kiểm soát thời gian trình bày bài nói theo quy định hoặc theo dự kiến của bản thân.

- Khi tập luyện theo nhóm, cần luân phiên vào vai người nói hoặc người nghe, góp ý cho nhau về nội dung bài nói và cách biểu đạt bằng nét mặt cùng các động tác hình thể. Đặc biệt, cần tập nêu câu hỏi và trả lời câu hỏi.

Trình bày bài nói

Mở đầu

- Nêu vấn đề mà em muốn trình bày ; nói khái quát lí do vì sao em chọn vấn đề đó.

- Có thể bắt đầu bằng một câu hỏi hoặc một hình ảnh, câu chuyện, tình huống, … để tạo không khí sôi động, hào hứng.

Triển khai

- Lần lượt trình bày các ý được chuẩn bị sẵn trong dàn ý bài nói.

- Tránh quá tập trung vào một ý nào đó làm bố cục của bài nói bị mất cân đối, gây khó khăn cho việc đảm bảo thời gian nói theo quy định.

- Cần sử dụng ngôn ngữ nói tự nhiên (chỉ nên nhìn vào dàn ý khi phải dẫn nguyên văn một ý kiến nào đó hay khi phải nêu các số liệu khó nhớ).

- Cần quan sát những phản ứng của người nghe để tập trung vào một khía cạnh nào đó của vấn đề đang được người nghe đặc biệt chú ý và có thể có ý kiến khác.

- Sử dụng cử chỉ, điệu bộ và biểu lộ cảm xúc phù hợp với nội dung trình bày.

- Các thao tác sử dụng bản trình chiếu (nêu có) phải được thực hiện gọn gàng, dứt khoát.

Kết luận

- Tóm lược nội dung đã trình bày.

- Hướng người nghe vào các hoạt động cụ thể, thiết thực nhằm bảo vệ và phát huy những giá trị văn hoá truyền thống.

* Đoạn văn nói mẫu tham khảo:

Vấn đề văn hoá truyền thống trong xã hội hiện đại là một chủ đề được nhiều người quan tâm. Hiện nay, trong bối cảnh đất nước đang từng bứo hiện đại hoá và hội nhập quốc tế, văn hoá truyền thống có nhiều cơ hội phát triển nhưng cũng phải đối mặt với nhiều thách thức. Ở trường học, vào những dịp đặc biệt như trung thu, tết nguyên đán, … em được tham gia rất nhiều những hoạt động văn hoá truyền thống đa dạng và phong phú. Điều đó giúp cho em hiểu về những giá trị xưa cũ và tinh thần giữ gìn truyền thống văn hoá của nhân dân ta. Bên cạnh đó, trên ti vi cũng nói và truyền thông rất nhiều về những nét đẹp văn hoá truyền thống trên nhiều vùng miền trên đất nước ta. Một trong số những hoạt động: thú chơi tranh dân gian, sưu tầm các sản phẩm thủ công truyền thống, trò chơi dân gian, … Bên cạnh đó, một số nét văn hoá truyền thống cũng đang bị mài mòn do ý thức kém và lòng tham lam của con người. Gần đây, báo chí cũng rất rầm rộ vụ hàng loạt tượng phật trong một ngôi chùa linh thiêng bị đánh cắp. Khi biết được thông tin, người dân đã không khỏi hoang mang và phẫn nộ, quyết tâm truy tìm để lên án, tố cáo những cá nhân, tập thể đã làm điều đó. Dù có một số trường hợp không có ý thức giữ gìn văn hoá dân tộc nhưng chúng ta cũng không thể phủ nhận được giá trị lâu bền của những nét đẹp văn hoá truyền thống. Chính những hoạt động đó khiến cho con người sống văn minh và yêu cái đẹp, yêu quê hương, dân tộc nhiều hơn.

Sau khi nói

Trao đổi về bài nói theo một số gợi ý sau:

Người nghe

Người nói

- Huy động trải nghiệm của bản thân để hiểu thấu đáo vấn đề được người nói đề cập.

- Tập trung nhận xét, trao đổi về những ý chính của bài nói.

- Nêu những ưu điểm nổi bật về nội dung và cách trình bày bài nói.

- Nêu những điều em thấy chưa hợp lí trong nội dung và cách trình bày bài nói (chú ý nêu bằng chứng)

- Bổ sung những nội dung cần thiết mà em cho là bài nói còn thiếu.

- Lắng nghe, tiếp thu mọi trao đổi với thái độ bình tĩnh và tinh thần cầu thị.

- Giải thích ngắn gọn về một số vấn đề mà người nghe có thể hiểu nhầm hoặc băn khoăn.

- Trao đổi về những đánh giá mà em cho là chưa thoả đáng, qua đó, củng cố thêm nội dung trình bày của mình (chú ý thể hiện thái độ nhã nhặn trong trao đổi).

- Tự rút ra những kinh nghiệm bổ ích trong việc chuẩn bị nội dung và trình bày bài nói.

Đề bài: Trình bày ý kiến về vấn đề văn hóa truyền thống trong xã hội hiện đại

Bài làm

Bài tham khảo 1:

Trong xã hội hiện đại ngày nay, khi giới trẻ được làm quen và tiếp cận nhiều với nền văn minh mới hiện đại và tiên tiến hơn, thì vấn đề giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trở nên cần thiết hơn bất cứ khi nào hết.

Thực trạng đang diễn ra mà ai cũng cảm nhận thấy đó là xã hội đang phát triển theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Con người chúng ta ngày càng được hòa nhập, cởi mở hơn với những nền văn hóa mới của nhiều quốc gia khác nhau. Tuy nhiên, đôi lúc chúng ta lại quên đi nét đẹp, truyền thống văn hóa của chính đất nước mà chúng ta sinh ra và lớn lên. Nhiều bản sắc đã bị mai một, giới trẻ lại ngày càng ít quan tâm và tìm hiểu về những truyền thống, bản sắc đó. Thay vào đó, giới trẻ có xu hướng theo đuổi và ưa chuộng những văn hóa các nước khác.

Hậu quả của việc chạy theo những nền văn hóa khác nhau là những giá trị truyền thống tốt đẹp sẽ ngày càng bị mai mọt và mất dần đi. Những lễ hội, cuộc thi dân gian không còn được nhận nhiều sự quan tâm của con người hoặc chỉ mang dáng dấp hình thức. Nhiều đứa trẻ hiện nay không hiểu nền văn hóa truyền thống của đất nước mình bằng sự tân tiến của các nước trên thế giới. Chính những điều này đã làm con người đánh mất đi giá trị cốt lõi của đất nước mình.

Đứng trước thực trạng đáng báo động trên, là những người trẻ chúng ta cần làm gì để khắc phục? Trước hết, mỗi cá nhân đặc biệt là học sinh cần phải tìm hiểu, trau dồi những bản sắc văn hóa vốn có của dân tộc, có trách nhiệm giữ gìn và phát huy thật tốt những giá trị đó với bạn bè năm châu. Bên cạnh đó, nhà trường cần phải tổ chức nhiều hơn những hoạt động tuyên truyền, mang đến cho học sinh nguồn tri thức đúng đắn về giữ gìn bản sắc dân tộc. Gia đình, cộng đồng cũng phải cùng chung sức, đồng lòng để tô đậm thêm nữa những giá trị văn hóa đó để không bị phai nhạt trong các luồng văn hóa khác.

Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc là trách nhiệm chung của tất cả những con người Việt nam chúng ta. Vì thế, chúng ta cần có ý thức giữ gìn và phát huy những truyền thống đó để nó ngày càng đẹp đẽ và phát triển rộng rãi hơn.

Bài tham khảo 2:

Cùng với sự bùng nổ của khoa học công nghệ, xã hội đang ngày càng thay đổi một cách chóng mặt. Kéo theo đó là những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp ngày càng bị mai một. Đó là một thực trạng đáng báo động đối với một đất nước vốn giàu truyền thống văn hóa như Việt Nam.

Bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam được hình thành và phát triển gắn với lịch sử dựng nước, giữ nước cùng quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội. Nó là tổng hòa của những giá trị văn hóa bền vững, phản ánh diện mạo, sắc thái, tâm hồn… của một dân tộc. Những giá trị đó được thường xuyên bổ sung và lan tỏa trong lịch sử của dân tộc, trở thành tài sản tinh thần quý giá. Tất cả những điều đó tạo nên sức mạnh gắn kết cộng đồng và giúp phân biệt giữa các dân tộc trong cộng đồng.

Nhưng bên cạnh những mặt tích cực thì còn tồn tại rất nhiều mặt tiêu cực. Đâu đó chúng ta vẫn bắt gặp những thanh niên với lối sống xa rời bản sắc dân tộc. Họ thờ ơ với những giá trị truyền thống kể cả vật chất lẫn tinh thần, mà đề cao những giá trị văn hóa du nhập từ nước ngoài qua sự thần tượng, sính ngoại quá ngưỡng. Ví dụ như việc các bạn trẻ vô tư dùng những ngôn từ nước ngoài xen kẽ với tiếng Việt, điều đó không sai nhưng nó sẽ tạo nên sự khó hiểu và mất đi sự trong sáng của tiếng Việt. Tất cả những điều đó vô tình tác động xấu đến việc duy trì và phát huy bản sắc nền văn hóa của dân tộc.

Vậy thế hệ trẻ chúng ta cần ý thức được vai trò, ý nghĩa của bản sắc dân tộc mình để nâng cao tinh thần gìn giữ những giá trị tốt đẹp đó. Đồng thời, cần tích cực rèn luyện lối sống, những hành động tích cực phù hợp với những truyền thống đạo lí tốt đẹp, phát huy những giá trị riêng đậm đà bản sắc dân tộc. Bên cạnh đó, cần lên án mạnh mẽ những hành vi làm mai mọt bản sắc dân tộc và có thái độ đấu tranh quyết liệt để bài trừ và tẩy chay những hoạt động văn hóa không lành mạnh.

Tóm lại việc giữ gìn bản sắc văn hóa trong xã hội hiện nay không chỉ có ý nghĩa với cộng đồng nhân loại, mà còn mang lại ý nghĩ đối với mỗi con người. Bởi vì những giá trị văn hóa được thể hiện trong nếp sống, nếp nghĩ hàng ngày mỗi người.