Top 6 Bài soạn "Lễ cúng thần lúa của người Chơ-ro" (Ngữ văn 6 - SGK Chân trời sáng tạo) hay nhất
"Lễ cúng thần lúa của người Chơ-ro" thuộc thể loại văn bản thông tin của tác giả Văn Quang, Văn Tuyên, in trên báo ảnh Dân tộc và miền núi, 2007. Văn bản giới thiệu...xem thêm ...
Bài soạn "Lễ cúng thần lúa của người Chơ-ro" số 1
Phần I: Chuẩn bị đọc
Câu 1 (trang 82 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Cây lúa có vai trò như thế nào đối với đời sống của người Việt Nam?
Phương pháp giải:
Suy nghĩ về cây lúa trong cuộc sống của chúng ta và trả lời câu hỏi này.
Lời giải chi tiết:
Cây lúa có vai trò vô cùng quan trọng đối với đời sống của người Việt Nam. Xét về vật chất, lúa gạo là lương thực quan trọng nhất, không thể thiếu cho cuộc sống hàng ngày. Xét về tinh thần, cây lúa là biểu tượng của nền văn minh lúa nước, cho ta những món ăn thơm ngon, tạo nên nền ẩm thực phong phú giúp đời sống tinh thần người Việt phong phú hơn.
Câu 2 (trang 82 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Hãy chia sẻ với các bạn một lễ hội về cây lúa mà em biết.
Phương pháp giải:
Có thể tìm kiếm thông tin trên sách vở, internet để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Lễ xuống đồng là nghi thức bộc lộ trực tiếp, rõ nhất trong lễ nghi nông nghiệp và cũng lại rất thực tiễn, tập trung vào một người là “Mẹ lúa”. Ở làng Cổ Tích (xã Hy Cương, thành phố Việt Trì), Lễ hạ điền được tổ chức vào ngày 25 tháng 5 âm lịch. Lễ vật gồm ván xôi gà và ba bó mạ. Ông chúa đồng là người được dân làng chọn cử, chít khăn đỏ, áo đỏ xuống đồng cấy lúa. Khi Chúa đồng cấy xong, dân làng lấy bùn nhão tung vào Chúa đồng làm cho Chúa đồng ướt hết, với ý nghĩa cầu mong mưa thuận gió hòa. Như vậy, ở lễ xuống đồng này người ta thực hiện luôn cả tục cầu nước.
Phần II: Trải nghiệm cùng văn bản
Câu hỏi (trang 82 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Cây nêu trong lễ cũng Thần Lúa được làm bằng vật liệu gì và có hình thù như thế nào?
Phương pháp giải:
Theo dõi đoạn đầu văn bản để trả lời.
Lời giải chi tiết:
- Vật liệu: cây nêu làm từ cây vàng nghệ, thân buộc lá dứa.
- Hình thù: ngọn của cây nêu có hình bông lúa lớn, phía trên gắn chùm lửa nhiều hạt và bốn tia toả ra bốn hướng: hai tia gắn lông chim chèo bẻo (biểu tượng cho sự mạnh mẽ, khôn ngoan), hai tia gắn lông gà (biểu tượng cho sự sung túc của gia chủ).
Phần III: Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1 (trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là một văn bản thông tin? Theo em, văn bản này được viết nhằm mục đích gì?
Phương pháp giải:
Theo dõi hình thức trình bày và trả lời câu này.
Lời giải chi tiết:
- Dấu hiệu giúp em nhận biết Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là một văn bản thông tin là văn bản này thuật lại đầy đủ những thông tin, sự kiện của lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro:
+ Giới thiệu thời gian, địa điểm lễ hội.
+ Những chi tiết, sự vật xuất hiện trong lễ hội.
+ Diễn biến và kết thúc lễ hội.
+ Vai trò, ý nghĩa của lễ hội trong cuộc sống.
- Theo em, văn bản này được viết nhằm mục đích cung cấp thông tin cho người đọc, để người đọc có thêm hiểu biết về văn hóa, phong tục của vùng miền địa phương.
Câu 2 (trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro gồm những hoạt động nào? Các hoạt động ấy được liệt kê theo trình tự nào?
Phương pháp giải:
Đọc văn bản và tìm ý.
Lời giải chi tiết:
- Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro gồm những hoạt động:
+ Làm cây nêu.
+ Phụ nữ đi rước hồn lúa.
+ Già làng hoặc chủ nhà đọc lời khấn.
+ Khi cúng xong, mọi người lên nhà sàn dự tiệc.
- Các hoạt động ấy được liệt kê theo trình tự thời gian diễn ra buổi lễ.
Câu 3 (trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trong đoạn văn sau, câu nào tường thuật sự kiện, câu nào miêu tả sự kiện, câu nào thể hiện cảm xúc của người viết?
Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sàn chỉnh để dự tiệc. Mở đầu buổi tiệc, theo truyền thống mẫu hệ, người phụ nữ lớn tuổi nhất trong gia đình sẽ uống li rượu đầu tiên, sau đó mới mời khách theo thứ bậc tuổi tác. Trong thời gian dự tiệc, mọi người vừa ăn uống vui vẻ, vừa nhảy múa, ca hát trong âm thanh trầm bổng, dặt dìu của dàn cồng chiêng và nhiều nhạc cụ dân tộc khác như đàn tre, kèn môi, kèn lúa,... Thật tưng bừng, náo nhiệt!
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn văn, liệt kê các câu tường thuật, miêu tả và biểu cảm.
Lời giải chi tiết:
- Câu tường thuật sự kiện:
+ Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sàn chính để dự tiệc.
+ Mở đầu buổi tiệc, theo truyền thống mẫu hệ, người phụ nữ lớn tuổi nhất trong gia đình sẽ uống li rượu đầu tiên, sau đó mới mời khách theo thứ bậc tuổi tác.
- Câu miêu tả sự kiện: Trong thời gian dự tiệc, mọi người vừa ăn uống vui vẻ, vừa nhảy múa, ca hát trong âm thanh trầm bổng, dặt dìu của dàn cồng chiêng và nhiều nhạc cụ dân tộc khác như đàn tre, kèn môi, kèn lúa,...
- Câu thể hiện cảm xúc của người viết: Thật tưng bừng, náo nhiệt!
Câu 4 (trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Văn bản Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro có phải là văn bản thuyết minh thuật lại một sự kiện? Hãy lí giải.
Phương pháp giải:
Tìm hiểu lý thuyết về văn bản thuyết minh.
Lời giải chi tiết:
- Văn bản Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là văn bản thuyết minh thuật lại một sự kiện. Vì văn bản này là văn bản trình bày, cung cấp thông tin, giải thích về sự vật, hiện tượng xoay quanh lễ hội cúng Thần Lúa của người Chơ-ro.
Câu 5 (trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Văn bản giúp em hiểu gì về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên ?
Phương pháp giải:
Từ văn bản, bày tỏ suy nghĩ giữa con người và thiên nhiên.
Lời giải chi tiết:
Đây là câu hỏi mở, các em trả lời theo quan điểm của bản thân. Tham khảo câu trả lời dưới đây :
Văn bản giúp em hiểu rằng thiên nhiên và con người có mối quan hệ gắn bó, khăng khít. Thiên nhiên cung cấp những giá trị vật chất, tinh thần để giúp đời sống con người đầy đủ hơn. Ngược lại, con người biết ơn, chăm sóc thiên nhiên thì sẽ nhận được những giá trị tốt đẹp mà thiên nhiên đem lại.
Bài soạn "Lễ cúng thần lúa của người Chơ-ro" số 2
Tri thức Ngữ Văn
1. Tri thức đọc hiểu
- Văn bản thông tin là văn bản có mục đích chuyển tải thông tin một cách tin cậy, xác thực.
- Sap-pô là đoạn văn ngắn nằm ngay dưới nhan đề văn bản nhằm giới thiệu tóm tắt nội dung bài viết và tạo sự lôi cuốn đối với người đọc.
- Nhan đề là tên của văn bản thể hiện nội dung chính của văn bản.
- Đề mục là tên của một chương, mục, hoặc một phần của văn bản.
- Thuyết minh thuật lại một sự kiện thuộc thể loại văn bản thông tin.
2. Tri thức tiếng Việt
- Dấu chấm phẩy là dấu câu được dùng để:
- Đánh dấu ranh giới giữa các vế của một câu ghép có cấu tạo phức tạp.
- Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong một phép liệt kê phức tạp.
- Phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ: là các hình ảnh, sơ đồ, số liệu… được sử dụng trong văn bản.
Soạn bài Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro
1. Chuẩn bị đọc
Câu 1. Cây lúa có vai trò như thế nào đối với đời sống của người Việt Nam?
Cây lúa có vai trò quan trọng đối với đời sống của người Việt Nam. Cây lúa cung cấp cho con người hạt thóc - một loại lương thực không thể thiếu trong cuộc sống hằng ngày.
Câu 2. Hãy chia sẻ với các bạn một lễ hội về cây lúa mà em biết.
Một số lễ hội như: Lễ rước Thần Lúa ở hội Trò Trám (huyện Lâm Thao, Phú Thọ), Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro…
2. Trải nghiệm cùng văn bản
Cây nêu trong lễ cúng Thần Lúa được làm bằng vật liệu gì và có hình thù như thế nào?
- Cây nêu trong lễ cúng Thần Lúa được làm từ cây vàng nghệ, thân buộc lá dứa.
- Hình thù: Ngọn của cây nêu có hình bông lúa lớn, phía trên gắn chùm lúa nhiều hạt và bốn tia tỏa ra bốn hướng: hai tia gắn lông chim chèo bẻo (biểu tượng cho sự mạnh mẽ, khôn ngoan), hai tia gắn lông gà (biểu tượng cho sự sung túc của gia chủ).
3. Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1. Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là một văn bản thông tin? Theo em, văn bản này được viết nhằm mục đích gì?
Dấu hiệu: Phần sa pô được in nghiêng, nhan đề thể hiện nội dung chính của bài viết.
Mục đích: Giới thiệu về lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro.
Câu 2. Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro gồm những hoạt động nào? Các hoạt động ấy được liệt kê theo trình tự nào?
- Những hoạt động:
- Làm cây nêu
- Người phụ nữ Chơ-ro đi rước hồn lúa.
- Trước khi vào nghi thức cúng chính, người phụ nữ lớn tuổi trong nhà mang gùi rẫy ra. Đến chỗ lúa để dành cúng thần, bà vái các thần linh trước rồi cắt bụi lúa mang về. Những bông lúa này dùng để trang trí lên bàn thờ.
- Già làng hoặc chủ nhà đọc lời khấn, trình bày tấm lòng thành của gia chủ cầu mong thần linh phù hộ cho sức khỏe, ban cho mùa màng tươi tốt, cây lắm trái, lúa nhiều hạt.
- Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sàn chính để dự tiệc, ca hát, nhảy múa…
- Các hoạt động ấy được liệt kê theo trình tự thời gian.
Câu 3. Trong đoạn văn sau, câu nào tường thuật sự kiện, câu nào miêu tả sự kiện, câu nào thể hiện cảm xúc của người Việt?
Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sản chính đề dự tiệc. Mở đầu buổi tiệc, theo truyền thông mẫu hệ, người phụ nữ lớn tuổi nhất trong gia đình sẽ uống li rượu đầu tiên, sau đó mới mời khách theo thứ bậc tuổi tác. Trong thời gian dự tiệc, mọi người vừa ăn uống vui vẻ, vừa nhảy múa, ca hát trong âm thanh trầm bổng, dặt dìu của dàn cồng chiêng và nhiều nhạc cụ dân tộc khác như đàn tre, kèn môi, kèn lúa... Thật tưng bừng, náo nhiệt!
- Câu tường thuật sự kiện: Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sản chính đề dự tiệc.
- Câu miêu tả sự kiện: Mở đầu buổi tiệc, theo truyền thông mẫu hệ, người phụ nữ lớn tuổi nhất trong gia đình sẽ uống li rượu đầu tiên, sau đó mới mời khách theo thứ bậc tuổi tác. Trong thời gian dự tiệc, mọi người vừa ăn uống vui vẻ, vừa nhảy múa, ca hát trong âm thanh trầm bổng, dặt dìu của dàn cồng chiêng và nhiều nhạc cụ dân tộc khác như đàn tre, kèn môi, kèn lúa...
- Câu thể hiện cảm xúc của người viết: Thật tưng bừng, náo nhiệt!
Câu 4. Văn bản Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro có phải là văn bản thuyết minh thuật lại một sự kiện? Hãy lí giải.
- Văn bản Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là một văn bản thuyết minh.
- Lí giải:
- Nội dung văn bản: Giới thiệu về Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro.
- Kết cấu trình bày theo trình tự thời gian.
- Các thông tin chính xác, cụ thể.
Câu 5. Văn bản giúp em hiểu gì về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên?
Thiên nhiên và con người có mối quan hệ gắn bó mật thiết, tác động qua lại. Thiên nhiên có sự ảnh hưởng, tác động đến đời sống của con người. Chính vì vậy, con người cũng cần bảo vệ thiên nhiên.
Bài soạn "Lễ cúng thần lúa của người Chơ-ro" số 3
Tóm tắt
Lễ cúng Thần Lúa là lễ hội truyền thống của người Chơ-ro được tổ chức định kì hằng năm sau khi thu hoạch lúa. Lễ cúng bắt đầu bằng việc làm cây nêu. Cây nêu làm từ cây vàng nghệ, thân buộc lá dứa, phía trên gắn chùm lúa nhiều hạt, gắn ông chim chèo bẻo, gắn lông gà. Buổi sáng, những người phụ nữ đi rước hồn lúa. Buổi trưa, lễ cúng bắt đầu khi lễ vật được chuẩn bị đầy đủ. Già làng hoặc chủ nhà đảm trách việc đọc lời khẩn trình bày tấm lòng thành phù hộ mọi thứ tốt lành. Trong suốt quá trình làm lễ đều có nhạc đệm của dàn công chiêng. Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sàn chính để dự tiệc.
Bố cục
Có thể chia văn bản thành 3 phần:
- Phần 1 (Từ đầu đến …sung túc của gia chủ): Trước khi cúng
- Phần 2 (Tiếp theo đến …vũ trụ và con người): Trong khi cúng
- Phẩn 3 (Còn lại): Sau khi cúng xong.
Nội dung chính
Lễ cùng Thần Lúa của người Chơ-ro thể hiện mối giao hòa, gắn bó giữa con người và thiên nhiên, cùng ước mơ về cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ – ro
* Chuẩn bị đọc
- Cây lúa có vai trò như thế nào đối với đời sống của người Việt Nam?
Trả lời:
- Cây lúa đóng vai trò rất quan trọng trong cuộc sống của chúng ta.
+ Cây lúa cung cấp lương thực cho con người. Lúa cho thóc, gạo dùng làm cơm trong các bữa ăn hàng ngày. Từ gạo người ta cũng có thể làm ra được các loại bánh như bánh chưng, bánh giầy, bánh nếp,... Từ gạo người ta cũng làm ra bún, phở...
+ Cây lúa không chỉ là yếu tố không thể thiếu trong đời sống vật chất mà trong đời sống tinh thần của người Việt Nam, lúa cũng đóng vai trò rất quan trọng. Cây lúa là biểu tượng của nền văn minh lúa nước.
- Hãy chia sẻ với các bạn một lễ hội về cây lúa mà em biết?
Trả lời:
- Người H'rê ở làng Vi Ô Lắc (xã Pờ Ê, huyện Kon Plông) có truyền thống làm lúa nước nên các sinh hoạt tín ngưỡng đa phần gắn liền với chu kỳ vòng đời của cây lúa. Hằng năm, người dân làng Vi Ô Lắc thường tổ chức nhiều lễ hội liên quan đến cây lúa.
- Với đồng bào H’rê ở làng Vi Ô Lắc, cây lúa nước có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong đời sống của người dân, bởi đây không chỉ là nguồn lương thực chủ yếu nuôi sống mọi người mà còn là nguồn thu nhập chính của mỗi gia đình. Vì thế, những nghi lễ liên quan đến vòng đời cây lúa luôn giữ vai trò quan trọng trong đời sống tín ngưỡng của người dân nơi đây.
- Hằng năm, đồng bào H’rê ở làng Vi Ô Lắc vẫn duy trì việc tổ chức nhiều nghi lễ liên quan đến việc trồng cấy, thu hoạch lúa như: lễ đón bầu nước thiêng, gieo mạ, cấy lúa, thu hoạch lúa, đón lúa về kho...
- Trước khi bắt tay vào việc xuống giống gieo trồng, dân làng tổ chức một nghi lễ khá long trọng đó là lễ đón bầu nước thiêng. Nghi lễ này đánh dấu sự mở đầu cho một năm trồng cấy nhằm để tạ ơn dòng suối La Hênh (hay còn gọi là suối Hồi Môn) đã cung cấp nguồn nước tưới cho đồng ruộng và nguồn nước sinh hoạt của dân làng.
Sau nghi lễ này, dân làng sẽ bắt tay vào việc chuẩn bị đất và thực hiện những nghi lễ gieo mạ, cấy lúa...
- Vào tháng Ba, già làng uy tín nhất trong Hội đồng già làng sẽ quyết định chọn ngày để mở cửa kho thóc và chuẩn bị cho lễ gieo mạ. Trong ngày mở cửa kho thóc, người ta sẽ đưa những bó lúa từ kho qua cột thiêng (cột để treo lễ vật cúng thần), ghè rượu, cối thiêng (cối để giã gạo làm bánh cúng thần), cửa buồng thiêng (nơi linh thiêng mà thần linh trú ngụ và kiểm soát mọi hành vi ứng xử của người H’rê trong căn nhà của họ) rồi tới cây nêu dựng ở ngoài cửa buồng thiêng. Sau nghi lễ này, thóc sẽ được mang ra ngâm ủ, lên mộng và gieo mạ. Đến khi cây mạ đủ tuổi để cấy, người H’rê lại thực hiện một nghi lễ khác là lễ cấy lúa. Tới tháng Sáu, dân làng Vi Ô Lắc còn tiến hành thêm một nghi lễ để cầu mong cho cây lúa được sinh sôi, phát triển tốt...
- Đến tháng Tám, khi lúa bắt đầu chín, Hội đồng già làng sẽ họp bàn để chọn ra một ngày thực hiện nghi lễ đón lúa từ ruộng về kho thóc.
- Vào tháng Mười, người dân làng Vi Ô Lắc còn tổ chức một nghi lễ cúng ruộng lúa khác nữa đó là Tết chuột.
- Những lễ hội về cây lúa của người H’rê không chỉ thể hiện tín ngưỡng thờ cúng thần linh mà còn là dịp để bà con trong làng gặp gỡ, giao lưu trao đổi với nhau về những vấn đề trong cuộc sống.
* Trải nghiệm cùng văn bản
- Cây nêu trong lễ cúng Thần Lúa được làm bằng vật liệu gì và có hình thù như thế nào?
- Cây nêu trong lễ cúng Thần Lúa được làm từ cây vàng nghệ, thân buộc lá dứa
- Cây nêu trong lễ cúng Thần Lúa có hình thù là:
+ Ngọn của cây nêu có hình bông lúa lớn, phía trên gắn chùm lúa nhiều hạt và bốn tia tỏa ra bốn hướng: hai tia gắn lông chim chèo bẻo, hai tia gắn lông gà
* Suy ngẫm và phản hồi
- Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là một văn bản thông tin? Theo em văn bản này được viết nhằm mục đích gì?
Trả lời:
- Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là một văn bản thông tin, đó là:
+ Văn bản trên có mục đích chuyển tải thông tin về một lễ cúng, đó là: lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro
+ Có Sa- po là đoạn văn ngắn nằm ngay dưới nhan đề, nhằm tóm tắt nội dung văn bản:
+ Các hoạt động của văn bản được trình bày theo trình tự thời gian:
bắt đầu lễ, đến trong quá trình làm lễ, đến khi kết thúc lễ cúng.
+ Kết hợp tường thuật với miêu tả, biểu cảm, kết hợp sử dụng phương tiện ngôn ngữ và phi ngôn ngữ.
+ Thông tin về sự kiện đảm bảo tính chính xác, độ tin cậy.
- Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro gồm những hoạt động nào? Các hoạt động ấy được liệt kê theo trình tự nào?
Trả lời:
- Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro gồm những hoạt động là:
+ Làm cây nêu
+ Rước hồn lúa
+ Mang gùi ra rẫy
+ Vái các thần linh, cắt bụi lúa đem về
+ Đọc lời khấn
+ Dự tiệc
- Các hoạt động ấy được liệt kê theo trình tự là thời gian:
+ Bắt đầu lễ bằng việc làm cây nêu, trong quá trình làm lễ cúng diễn ra các hoạt động và kết thúc lễ cúng mọi người cùng dự tiệc.
- Trong đoạn văn sau câu nào tường thuật sự kiện, câu nào miêu tả sự kiện, câu nào thể hiện cảm xúc của người viết?
Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sàn chính để dự tiệc. Mở đầu buổi tiệc, theo truyền thống mẫu hệ, người phụ nữ lớn tuổi nhất trong gia đình sẽ uống li rượu đầu tiên, sau đó mới mời khách theo thứ bậc tuổi tác. Trong thời gian dự tiệc, mọi người vừa ăn uống vui vẻ, vừa nhảy múa, ca hát trong âm thanh trầm bổng, dặt dìu của dàn cồng chiêng và nhiều nhạc cụ dân tộc khác như đàn tre, kèn môi, kèn chia,... Thật tưng bừng, náo nhiệt!
Trả lời:
- Trong đoạn văn sau câu tường thuật sự kiện là:
+ Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sàn chính để dự tiệc.
+ Mở đầu buổi tiệc, theo truyền thống mẫu hệ, người phụ nữ lớn tuổi nhất trong gia đình sẽ uống li rượu đầu tiên, sau đó mới mời khách theo thứ bậc tuổi tác.
- Trong đoạn văn sau câu miêu tả sự kiện là:
+ Trong thời gian dự tiệc, mọi người vừa ăn uống vui vẻ, vừa nhảy múa, ca hát trong âm thanh trầm bổng, dặt dìu của dàn cồng chiêng và nhiều nhạc cụ dân tộc khác như đàn tre, kèn môi, kèn chia,...
- Trong đoạn văn sau câu miêu tả sự kiện là:
+ Thật tưng bừng, náo nhiệt!
- Văn bản Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro có phải là văn bản thuyết minh thuật lại một sự kiện? Hãy lí giải?
Trả lời:
- Văn bản Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là văn bản thuyết minh thuật lại một sự kiện.
- Lí giải:
+ Vì văn bản này đã giới thiệu, thuyết minh về sự kiện Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro, giúp người đọc hình dung được quá trình diễn biến của sự kiện và các thông tin liên quan.
+ Văn bản cũng trình bày các hoạt động theo trình tự thời gian.
+ Kết hợp tường thuật với miêu tả, biểu cảm, kết hợp sử dụng phương tiện ngôn ngữ và phi ngôn ngữ.
+ Thông tin về sự kiện đảm bảo tính chính xác, độ tin cậy.
- Văn bản giúp em hiểu gì về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên?
Trả lời:
- Văn bản giúp em hiểu gì về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên là:
+ Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là một nét sinh hoạt văn hoá độc đáo, góp phần làm phong phú di sản văn hoá của dân tộc.
+ Qua lễ hội em cảm nhận rõ mối giao hoà, gắn bó ân tình giữa con người với thiên thiên, ước mơ của con người về cuộc sống ấm no, hạnh phúc và lòng biết ơn của con người với những món quà quý giá mà thiên nhiên ban tặng.
Bài soạn "Lễ cúng thần lúa của người Chơ-ro" số 4
Chuẩn bị đọc - Soạn bài Lễ cúng thần lúa của người Chơ-ro
Câu 1.(trang 82 SGK Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo) Cây lúa có vai trò như thế nào đối với đời sống của người Việt Nam?
Trả lời:
Cây lúa có vai trò vô cùng quan trọng đối với đời sống của người Việt Nam. Lúa gạo là lương thực quan trọng nhất và còn là biểu tượng của nền văn minh lúa nước giúp đời sống tinh thần người Việt phong phú hơn.
Câu 2.(trang 82 SGK Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo) Hãy chia sẻ với các bạn một lễ hội về cây lúa mà em biết?
Trả lời:
Có rất nhiều lễ hội về cây lúa mà các em có thể tìm kiếm trên mạng hoặc được đọc trên báo chí, các em hãy tổng hợp những thông tin đó để chia sẻ trước lớp:
Lễ xuống đồng là nghi thức bộc lộ trực tiếp, rõ nhất trong lễ nghi nông nghiệp và cũng rất thực tiễn, tập trung vào một người là “Mẹ lúa”.
Ở làng Cổ Tích (Việt Trì), Lễ hạ điền được tổ chức vào ngày 25 tháng 5 âm lịch. Lễ vật gồm ván xôi gà và ba bó mạ. Khi Chúa đồng cấy xong, dân làng lấy bùn nhão tung vào Chúa đồng làm cho Chúa đồng ướt hết, với ý nghĩa cầu mong mưa thuận gió hòa.
Trải nghiệm cùng văn bản - Soạn bài Lễ cúng thần lúa của người Chơ-ro
Câu hỏi.(trang 82 SGK Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo) Cây nêu trong lễ cúng Thần Lúa được làm bằng vật liệu gì và có hình thù như thế nào?
Trả lời:
- Cây nêu trong lễ cúng Thần Lúa được làm từ cây vàng nghệ, thân buộc lá dứa
- Cây nêu trong lễ cúng Thần Lúa có hình thù là: Ngọn của cây nêu có hình bông lúa lớn, phía trên gắn chùm lúa nhiều hạt và bốn tia tỏa ra bốn hướng: hai tia gắn lông chim chèo bẻo (biểu tượng cho sự mạnh mẽ, không ngoan); hai tia gắn lông gà (biểu tượng cho sự sung túc của gia chủ).
Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1.(trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo) Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là một văn bản thông tin? Theo em văn bản này được viết nhằm mục đích gì?
Trả lời:
- Dấu hiệu giúp em nhận biết Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là một văn bản thông tin:
+ Giới thiệu thời gian, địa điểm lễ hội.
+ Những chi tiết, sự vật xuất hiện trong lễ hội.
+ Diễn biến và kết thúc lễ hội.
+ Vai trò, ý nghĩa của lễ hội trong cuộc sống.
- Theo em, văn bản này được viết nhằm mục đích cung cấp thông tin cho người đọc.
Câu 2.(trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo) Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro gồm những hoạt động nào? Các hoạt động ấy được liệt kê theo trình tự nào?
Trả lời:
- Những hoạt động:
+ Làm cây nêu
+ Người phụ nữ Chơ-ro đi rước hồn lúa.
+ Trước khi vào nghi thức cúng chính, người phụ nữ lớn tuổi trong nhà mang gùi rẫy ra. Đến chỗ lúa để dành cúng thần, bà vái các thần linh trước rồi cắt bụi lúa mang về. Những bông lúa này dùng để trang trí lên bàn thờ.
+ Già làng hoặc chủ nhà đọc lời khấn, trình bày tấm lòng thành của gia chủ cầu mong thần linh phù hộ cho sức khỏe, ban cho mùa màng tươi tốt, cây lắm trái, lúa nhiều hạt.
+ Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sàn chính để dự tiệc, ca hát, nhảy múa…
- Các hoạt động ấy được liệt kê theo trình tự thời gian.
Câu 3.(trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo) Trong đoạn văn sau câu nào tường thuật sự kiện, câu nào miêu tả sự kiện, câu nào thể hiện cảm xúc của người viết?
Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sàn chính để dự tiệc. Mở đầu buổi tiệc, theo truyền thống mẫu hệ, người phụ nữ lớn tuổi nhất trong gia đình sẽ uống li rượu đầu tiên, sau đó mới mời khách theo thứ bậc tuổi tác. Trong thời gian dự tiệc, mọi người vừa ăn uống vui vẻ, vừa nhảy múa, ca hát trong âm thanh trầm bổng, dặt dìu của dàn cồng chiêng và nhiều nhạc cụ dân tộc khác như đàn tre, kèn môi, kèn chia,... Thật tưng bừng, náo nhiệt!
Trả lời:
- Câu tường thuật sự kiện:
+ Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sàn chính để dự tiệc.
+ Mở đầu buổi tiệc, theo truyền thống mẫu hệ, người phụ nữ lớn tuổi nhất trong gia đình sẽ uống ly rượu đầu tiên, sau đó mới mời khách theo thứ bậc tuổi tác.
- Câu miêu tả sự kiện: Trong thời gian dự tiệc, mọi người vừa ăn uống vui vẻ, vừa nhảy múa, ca hát trong âm thanh trầm bổng, dặt dìu của dàn cồng chiêng và nhiều nhạc cụ dân tộc khác như đàn tre, kèn môi, kèn lúa,...
- Câu thể hiện cảm xúc của người viết: Thật tưng bừng, náo nhiệt!
Câu 4.(trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo) Văn bản Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro có phải là văn bản thuyết minh thuật lại một sự kiện? Hãy lí giải?
Trả lời:
- Văn bản Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là văn bản thuyết minh thuật lại một sự kiện.
- Lí giải:
+ Vì văn bản này đã giới thiệu, thuyết minh về sự kiện Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro, giúp người đọc hình dung được quá trình diễn biến của sự kiện và các thông tin liên quan.
+ Văn bản cũng trình bày các hoạt động theo trình tự thời gian.
+ Kết hợp tường thuật với miêu tả, biểu cảm, kết hợp sử dụng phương tiện ngôn ngữ và phi ngôn ngữ.
+ Thông tin về sự kiện đảm bảo tính chính xác, độ tin cậy.
Câu 5.(trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo) Văn bản giúp em hiểu gì về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên?
Trả lời:
(Đây là câu hỏi mở, các em trả lời theo quan điểm của bản thân.)
- Văn bản giúp em hiểu thiên nhiên và con người có mối quan hệ gắn bó mật thiết, tác động qua lại. Thiên nhiên có sự ảnh hưởng, tác động đến đời sống của con người. Chính vì vậy, con người cũng cần bảo vệ thiên nhiên.
Bài soạn "Lễ cúng thần lúa của người Chơ-ro" số 5
A. Soạn bài Lễ cúng thần lúa của người Chơ-ro ngắn gọn:
Chuẩn bị đọc
Câu 1 (trang 82 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trả lời:
Cây lúa có vai trò vô cùng quan trọng đối với đời sống của người Việt Nam. Xét về vật chất, lúa gạo là lương thực quan trọng nhất, không thể thiếu cho cuộc sống hàng ngày. Xét về tinh thần, cây lúa là biểu tượng của nền văn minh lúa nước, cho ta những món ăn thơm ngon, tạo nên nền ẩm thực phong phú giúp đời sống tinh thần người Việt phong phú hơn.
Câu 2 (trang 82 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trả lời:
Lễ xuống đồng là nghi thức bộc lộ trực tiếp, rõ nhất trong lễ nghi nông nghiệp và cũng lại rất thực tiễn, tập trung vào một người là “Mẹ lúa”. Ở làng Cổ Tích (xã Hy Cương, thành phố Việt Trì), Lễ hạ điền được tổ chức vào ngày 25 tháng 5 âm lịch. Lễ vật gồm ván xôi gà và ba bó mạ. Ông chúa đồng là người được dân làng chọn cử, chít khăn đỏ, áo đỏ xuống đồng cấy lúa. Khi Chúa đồng cấy xong, dân làng lấy bùn nhão tung vào Chúa đồng làm cho Chúa đồng ướt hết, với ý nghĩa cầu mong mưa thuận gió hòa. Như vậy, ở lễ xuống đồng này người ta thực hiện luôn cả tục cầu nước.
Trải nghiệm cùng văn bản
Câu hỏi (trang 82 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trả lời:
- Vật liệu: cây nêu làm từ cây vàng nghệ, thân buộc lá dứa.
- Hình thù: gọn của cây nêu có hình bông lúa lớn, phía trên gắn chùm lửa nhiều hạt và bốn tia toả ra bốn hướng: hai tia gắn lông chim chèo bẻo (biểu tượng cho sự mạnh mẽ, khôn ngoan), hai ta gắn lông gà (biểu tượng cho sự sung túc của gia chủ).
Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1 (trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trả lời:
- Dấu hiệu giúp em nhận biết Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là một văn bản thông tin là văn bản này thuật lại đầy đủ những thông tin, sự kiện của lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro :
+ Giới thiệu thời gian, địa điểm lễ hội.
+ Những chi tiết, sự vật xuất hiện trong lễ hội.
+ Diễn biến và kết thúc lễ hội.
+ Vai trò, ý nghĩa của lễ hội trong cuộc sống.
- Theo em, văn bản này được viết nhằm mục đích cung cấp thông tin cho người đọc, để người đọc có thêm hiểu biết về văn hóa, phong tục của vùng miền địa phương.
Câu 2 (trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trả lời:
- Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro gồm những hoạt động :
+ Làm cây nêu.
+ Phụ nữ đi rước hồn lúa.
+ Già làng hoặc chủ nhà đọc lời khấn.
+ Khi cúng xong, mọi người lên nhà sàn dự tiệc.
- Các hoạt động ấy được liệt kê theo trình tự thời gian diễn ra buổi lễ.
Câu 3 (trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trả lời:
- Câu tường thuật sự kiện:
+ Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sàn chính để dự tiệc.
+ Mở đầu buổi tiệc, theo truyền thống mẫu hệ, người phụ nữ lớn tuổi nhất trong gia đình sẽ uống li rượu đầu tiên, sau đó mới mời khách theo thứ bậc tuổi tác.
- Câu miêu tả sự kiện: Trong thời gian dự tiệc, mọi người vừa ăn uống vui vẻ, vừa nhảy múa, ca hát trong âm thanh trầm bổng, dặt dìu của dàn cồng chiêng và nhiều nhạc cụ dân tộc khác như đàn tre, kèn môi, kèn lúa,...
- Câu thể hiện cảm xúc của người viết: Thật tưng bừng, náo nhiệt!
Câu 4 (trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trả lời:
- Văn bản Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là văn bản thuyết minh thuật lại một sự kiện. Vì văn bản này là văn bản trình bày, cung cấp thông tin, giải thích về sự vật, hiện tượng xoay quanh lễ hội cúng Thần Lúa của người Chơ-ro.
Câu 5 (trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trả lời:
Đây là câu hỏi mở, các em trả lời theo quan điểm của bản thân. Tham khảo câu trả lời dưới đây :
Văn bản giúp em hiểu rằng thiên nhiên và con người có mối quan hệ gắn bó, khăng khít. Thiên nhiên cung cấp những giá trị vật chất, tinh thần để giúp đời sống con người đầy đủ hơn. Ngược lại, con người biết ơn, chăm sóc thiên nhiên thì sẽ nhận được những giá trị tốt đẹp mà thiên nhiên đem lại.
B. Tóm tắt những nội dung chính khi soạn bài Lễ cúng thần lúa của người Chơ-ro:
I. Tác giả
- Tác giả: Văn Quang, Văn Tuyên.
- Tác phẩm
- Xuất xứ: In trên báo ảnh Dân tộc và miền núi, 2007.
- Thể loại: Văn bản thông tin.
- Tóm tắt
Lễ cúng Thần Lúa là lễ hội truyền thống của người Chơ-ro được tổ chức định kì hằng năm sau khi thu hoạch lúa. Lễ cúng bắt đầu bằng việc làm cây nêu. Cây nêu làm từ cây vàng nghệ, thân buộc lá dứa, phía trên gắn chùm lúa nhiều hạt, gắn ông chim chèo bẻo, gắn lông gà. Buổi sáng, những người phụ nữ đi rước hồn lúa. Buổi trưa, lễ cúng bắt đầu khi lễ vật được chuẩn bị đầy đủ. Già làng hoặc chủ nhà đảm trách việc đọc lời khẩn trình bày tấm lòng thành phù hộ mọi thứ tốt lành. Trong suốt quá trình làm lễ đều có nhạc đệm của dàn công chiêng. Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sàn chính để dự tiệc.
Bài soạn "Lễ cúng thần lúa của người Chơ-ro" số 6
I. Tác giả
Tác giả: Văn Quang, Văn Tuyên.
II. Tìm hiểu sơ lược về tác phẩm
- Thể loại: Văn bản thông tin
- Xuất xứ: In trên báo ảnh Dân tộc và miền núi, 2007.
- Phương thức biểu đạt : Thuyết minh
- Tóm tắt:
Văn bản giới thiệu về lễ hội truyền thống của người Chơ – ro đó là lễ hội cúng thần Lúa thể hiện mối giao hòa gắn bó giữa con người và thiên nhiên. Văn bạn nêu ra công tác chuẩn bị lễ hội, các nghi thức chính của lễ hội và giá trị văn hóa của lễ hội đối với cuộc sống của đồng bào người dân Chơ-ro.
- Bố cục:
Đoạn 1: Từ đầu đến “thật tưng bừng, náo nhiệt!”: Các nghi lễ quan trọng trong lễ cúng thần lúa của người Chơ-ro
Đoạn 2: Còn lại: Lễ cúng thần Lúa là một nét đẹp văn hóa của người Chơ – ro.
- Giá trị nội dung:
Văn bản đã cung cấp thông tin về người Chơ-ro và lễ cúng Thần lúa.
Ca ngợi nét đẹp văn hóa truyền thống ở nơi đây
- Giá trị nghệ thuật:
Văn bản thông tin bố cục hợp lí, thông tin chân thực, chính xác.
III. Tìm hiểu chi tiết về tác phẩm
- Giới thiệu về người Chơ-ro và lễ cúng Thần Lúa
- Giới thiệu người Chơ-ro:
+ Tên gọi khác: Đơ-ro, Châu-ro.
+ Sinh sống tại Đồng Nai.
- Giới thiệu về lễ cúng Thần Lúa:
+ Thể hiện mối giao hòa, gắn bó giữa con người với thiên nhiên, cùng ước mơ về cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
+ Cũng được xem là Tết của người Chơ-ro.
- Lễ cúng Thần Lúa
- Giới thiệu chung:
+ Vị trí: Là lễ hội truyền thống của người Chơ-ro, lễ hội lớn nhất của cộng đồng.
+ Thời gian: Được tổ chức định kỳ hàng năm, thường diễn ra từ ngày 15 đến ngày 30 tháng 3 âm lịch, sau khi thu hoạch.
+ Ý nghĩa: Là dịp để đồng bào tạ ơn thần linh đã cho mùa bội thu, cầu xin mưa thuận gió hòa để mùa vụ năm sau no đủ.
- Tiến trình lễ cúng:
+ Bắt đầu bằng việc làm cây nêu.
+ Buổi sáng, những người phụ nữ đi rước hồn lúa.
+ Lễ cúng chính thức.
+ Sau khi cúng, mọi người trở lên nhà sàn chính để dự tiệc.
- Ý nghĩa lễ cúng Thần Lúa và cảm nhận của nhân vật tôi
- Là nét sinh hoạt văn hóa độc đáo, góp phần làm phong phú di sản văn hóa của cuộc sống.
- Cảm nhận của nhân vật: Thấy rõ sự gắn bó ân tình giữa con người với thiên nhiên, lòng biết ơn của con người với những món quà quý giá mà thiên nhiên ban tặng.
Chuẩn bị đọc
Câu 1 (trang 82 SGK Ngữ văn 6 tập 2):
Trả lời:
Cây lúa đóng vai trò rất quan trọng trong cuộc sống của chúng ta. Đối với người Việt Nam, lúa gạo là lương thực thiết yếu, không thể thiếu cho cuộc sống hàng ngày. ... Lúa cho thóc, gạo dùng làm cơm trong các bữa ăn hàng ngày. Từ gạo người ta cũng có thể làm ra được các loại bánh như bánh chưng, bánh giầy, bánh nếp,...Chính vì thế, cây lúa nước đã trở thành một nét đẹp văn hóa của người Việt. Hình ảnh của cây lúa và người nông dân đã trở thành những mảnh màu không thể thiếu trong bức tranh của làng quê Việt Nam bây giờ và mãi mãi về sau.
Câu 2 (trang 82 SGK Ngữ văn 6 tập 2):
Trả lời:
Lễ xuống đồng là nghi thức bộc lộ trực tiếp, rõ nhất trong lễ nghi nông nghiệp và cũng rất thực tiễn, tập trung vào một người là “Mẹ lúa”.
Ở làng Cổ Tích (Việt Trì), Lễ hạ điền được tổ chức vào ngày 25 tháng 5 âm lịch. Lễ vật gồm ván xôi gà và ba bó mạ. Khi Chúa đồng cấy xong, dân làng lấy bùn nhão tung vào Chúa đồng làm cho Chúa đồng ướt hết, với ý nghĩa cầu mong mưa thuận gió hòa.
Trải nghiệm cùng văn bản
Câu hỏi (trang 82 SGK Ngữ văn 6 tập 2): Cây nêu trong lễ cúng Thần Lúa được làm bằng vật liệu gì và có hình thù như thế nào?
Trả lời:
- Vật liệu: cây nêu làm từ cây vàng nghệ, thân buộc lá dứa.
- Hình thù: gọn của cây nêu có hình bông lúa lớn, phía trên gắn chùm lửa nhiều hạt và bốn tia toả ra bốn hướng: hai tia gắn lông chim chèo bẻo, hai ta gắn lông gà.
Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1 (trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trả lời:
- Dấu hiệu giúp em nhận biết Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là một văn bản thông tin:
+ Giới thiệu thời gian, địa điểm lễ hội.
+ Những chi tiết, sự vật xuất hiện trong lễ hội.
+ Diễn biến và kết thúc lễ hội.
+ Vai trò, ý nghĩa của lễ hội trong cuộc sống.
- Theo em, văn bản này được viết nhằm mục đích cung cấp thông tin cho người đọc.
Câu 2 (trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trả lời:
Lễ cúng Thân Lúa của người Chơ-ro gồm những hoạt động:
- Làm nêu
- Buổi sáng, những người phụ nữ Chơ-ro đi rước hồn lúa
- Trước khi cúng chính, người phụ nữ lớn tuổi trong nhà mang gùi ra rẫy, vái các thần linh rồi cắt bụi lúa đem về trang trí trên bàn thờ
- Lễ cúng vào buổi trưa gồm có gà, heo, rượu cần, những bông lúa, hoa quả, nhiều lọi bánh
- Gìa làng hoặc chủ nahf đọc lời khấn trình bày tấm lòng thành của gia chủ cầu mong thần linh phù hộ cho sức khỏe, ban cho mùa mang tươi tốt
- Trong suốt quá trình làm lễ có nhạc đệm của dàn cồng chiêng
- Cúng xong, mọi người trở lên nhà sàn chính để dự tiệc, ca hát, nhảy múa: mở đầu bằng hoạt động người phụ nữ lớn tuổi nhất trong gia đình uống li rượu đầu tiên sau đó mời khách theo tứ bậc
Các hoạt động ấy được liệt kê theo trình tự thời gian
Câu 3 (trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trả lời:
- Câu tường thuật sự kiện:
+ Khi cúng xong, mọi người trở lên nhà sàn chính để dự tiệc.
+ Mở đầu buổi tiệc, theo truyền thống mẫu hệ, người phụ nữ lớn tuổi nhất trong gia đình sẽ uống ly rượu đầu tiên, sau đó mới mời khách theo thứ bậc tuổi tác.
- Câu miêu tả sự kiện: Trong thời gian dự tiệc, mọi người vừa ăn uống vui vẻ, vừa nhảy múa, ca hát trong âm thanh trầm bổng, dặt dìu của dàn cồng chiêng và nhiều nhạc cụ dân tộc khác như đàn tre, kèn môi, kèn lúa,...
- Câu thể hiện cảm xúc của người viết: Thật tưng bừng, náo nhiệt!
Câu 4 (trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trả lời:
- Văn bản Lễ cúng Thần Lúa của người Chơ-ro là văn bản thuyết minh thuật lại một sự kiện. Vì văn bản này là văn bản trình bày, cung cấp thông tin, giải thích về sự vật, hiện tượng xoay quanh lễ hội cúng Thần Lúa của người Chơ-ro.
Câu 5 (trang 84 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Trả lời:
Văn bản giúp em hiểu gi về môi quan hệ khăng khít giữa con người và thiên nhiên,thiên nhiên giúp con người duy trì sự sống và con người luôn biết ơn những món quà quý giá mà thiên nhiên ban tặng
Hãy đăng nhập để bình luận
Đăng nhập bằng facebook hoặc google để bình luận .