Câu 1. Tóm tắt nội dung của các văn bản sau và xác định thể loại của chúng bằng cách điền vào bảng:

Văn bản

Nội dung

Thể loại

Những câu hát dân gian về vẻ đẹp quê hương

Thể hiện vẻ đẹp của quê hương, đất nước qua vẻ đẹp của thiên nhiên tươi đẹp trù phú, của những địa danh gắn liền với lịch sử đấu tranh anh hùng.

Ca dao

Việt Nam quê hương ta

Thể hiện vẻ đẹp của thiên nhiên, của những con người lao động cần cù, chịu khó, truyền thống đấu tranh bất khuất và lòng chung thuỷ, sự tài hoa của con người Việt Nam.

Thơ lục bát

Câu 2. Chỉ ra những đặc điểm của thể thơ lục bát trong bài ca dao sau:

Sông Tô nước chảy trong ngần

Con thuyền buồm trắng chạy gần chạy xa

Thon thon hai mũi chèo hoa 

Lướt qua lướt lại như là bướm bay

* Đặc điểm của thể thơ lục bát trong bài thơ là:

 - Về vần, nhịp, thanh điệu: 

   + Bài thơ có 4 dòng, hai dòng lục (6 tiếng) và hai dòng bát (8 tiếng). Tiếng thứ sáu của câu lục thứ nhất hiệp vần với tiếng thứ sáu của câu bát thứ nhất (ngần – gần) . Tiếng thứ tám của câu bát thứ nhất hiệp vần với tiếng thứ sáu của câu lục thứ hai và tiếng thứ sáu của dòng bát thứ hai (xa- hoa -là). 

   + Có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các thanh bằng thanh trắc trong bài thơ.

- Về ngôn ngữ: 

  + Từ ngữ giản dị nhưng giàu sức gợi, diễn tả cảnh thuyền buồm tấp nập trên dòng sông Tô.

   + Tác giả còn sử dụng biện pháp nghệ thuật nhân hoá “Con thuyền buồm trắng chạy gần chạy xa”, so sánh “Lướt qua lướt lại như là bướm bay” khiến cho cảnh vật trở nên gần gũi, thân quen với con người.

Câu 3. Dựa vào gợi ý sau, em hãy nêu những đặc điểm của một đoạn văn chia sẻ về cảm xúc một bài thơ lục bát

Phương diện

Đặc điểm

Hình thức

Đoạn văn được đánh dấu từ chỗ vết hoa lùi vào đầu dòng và kết thúc bằng dấu câu dùng để ngắt đoạn xuống dòng.

 Đoạn văn đảm bảo cấu trúc gồm ba phần: mở đoạn, thân đoạn và kết đoạn.

Nội dung

Trình bày cảm xúc về một bài thơ lục bát

- Mở đoạn: giới thiệu nhan đề, tác giả và cảm xúc chung về bài thơ.

- Thân đoạn: trình bày cảm xúc của người đọc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ. Làm rõ cảm xúc bằng những hình ảnh, từ ngữ được trích từ bài thơ.

- Kết đoạn: khẳng định lại cảm xúc về bài thơ và ý nghĩa của bài thơ với bản thân

Câu 4. Nêu hai kinh nghiệm mà em có được khi viết và trình bày cảm xúc về một bài thơ lục bát đã học.

Khi trình bày (viết, nói) cảm xúc về bài thơ lục bát đã học, em thấy rút ra kinh nghiệm là:
- Trước khi viết; nói, em xác định mục đích sẽ nói, viết là gì, đối tượng người đọc/người nghe là những ai. Từ đó trình bày đúng vấn đề, dễ đạt hiệu quả giao tiếp.
- Thứ hai, khi trình bày, em sẽ biểu lộ cảm xúc về 2 mặt: Nội dung, nghệ thuật của bài thơ. Em sẽ tìm những từ ngữ, hình ảnh đặc sắc, gợi cảm xúc, những biện pháp tu từ mà tác giả sử dụng trong bài thơ; phân tích cái hay, cái đẹp của bài.

Câu 5. Hình ảnh quê hương hiện lên trong tâm trí mỗi người không giống nhau, đối với nhà thơ Tế Hanh, quê hương là “con sông xanh biếc”, với nhạc sĩ Hoàng Hiệp, quê hương gắn liền với những kỉ niệm trên dòng sông tuổi thơ… Vậy hình ảnh quê hương trong tâm trí em là gì?

 Quê hương có ý nghĩa như thế nào đối với mỗi chúng ta? Em có thể làm gì để quê hương ngày càng đẹp hơn.

- Với mỗi người, hình ảnh quê hương hiện lên trong tâm trí khác nhau. Riêng với bản thân em, quê hương là chốn bình yên, được tự do vui chơi và nô đùa, được đi thả diều trên triền đê, ăn những trái cây chín mọng trong vườn của ông bà thoả thích.

- Quê hương có ý nghĩa quan trọng với mỗi người bởi đó là đó là nơi chôn rau cắt rốn, có tổ tiên, ông bà, họ hàng để nhắc nhở ta nhớ về cội nguồn của chính mình.

- Để quê hương ngày càng đẹp hơn, theo em, mỗi người cần có trách nhiệm đóng góp và xây dựng được thể hiện bằng nhiều cách khác nhau: giữ gìn vệ sinh, không đổ rác bừa bãi, trồng thêm cây xanh, tôn tạo các công trình văn hoá như đền chùa, di tích lịch sử… 

Bên cạnh đó, mỗi người con của quê hương cần phấn đấu học thật giỏi và sau này quay về xây dựng, phát triển kinh tế để quê hương ngày càng giàu đẹp.

Câu 1 (trang 79 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Trả lời:

Văn bản

Nội dung

Thể loại

Những câu hát dân gian về vẻ đẹp quê hương

Thể hiện vẻ đẹp của quê hương, đất nước qua vẻ đẹp của thiên nhiên tươi đẹp trù phú, của những địa danh gắn liền với lịch sử đấu tranh anh hùng.

Ca dao

Việt Nam quê hương ta

Thể hiện vẻ đẹp của thiên nhiên, của những con người lao động cần cù, chịu khó, truyền thống đấu tranh bất khuất và lòng chung thuỷ, sự tài hoa của con người Việt Nam.

Thơ lục bát

Câu 2 (trang 80 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Trả lời:

Đặc điểm của thể thơ lục bát trong bài ca dao:

- Về vần, nhịp, thanh điệu:

+ Bài thơ có câu 6 và câu 8.

+ Tiếng thứ sáu của câu lục vần với tiếng thứ sáu của câu bát.

+ Tiếng thứ tám của câu bát vần với tiếng thứ sáu của câu lục tiếp theo.

+ Có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các thanh bằng thanh trắc trong bài thơ.

- Về ngôn ngữ: từ ngữ giản dị nhưng giàu sức gợi.

- Tác giả còn sử dụng biện pháp nghệ thuật nhân hoá, so sánh khiến cho cảnh vật trở nên gần gũi, thân quen với con người.

Câu 3 (trang 80 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Trả lời

Phương diện

Đặc điểm

Hình thức

Đoạn văn được đánh dấu từ chỗ vết hoa lùi vào đầu dòng và kết thúc bằng dấu câu dùng để ngắt đoạn xuống dòng.

 Đoạn văn đảm bảo cấu trúc gồm ba phần: mở đoạn, thân đoạn và kết đoạn.

Nội dung

Trình bày cảm xúc về một bài thơ lục bát

- Mở đoạn: giới thiệu nhan đề, tác giả và cảm xúc chung về bài thơ.

- Thân đoạn: trình bày cảm xúc của người đọc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ. Làm rõ cảm xúc bằng những hình ảnh, từ ngữ được trích từ bài thơ.

- Kết đoạn: khẳng định lại cảm xúc về bài thơ và ý nghĩa của bài thơ với bản thân

Câu 4 (trang 80 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Nêu hai kinh nghiệm mà em có được khi viết và trình bày cảm xúc về một bài thơ lục bát đã học.

Trả lời

Các kinh nghiệm khi làm bài:

- Trước khi viết hoặc nói, phải xác định mục đích là gì, người đọc/ người nghe là những ai.

- Cần tìm những từ ngữ, hình ảnh gợi cảm xúc, những biện pháp tu từ mà tác giả sử dụng trong bài thơ

- Phân tích cái hay, cái đẹp của bài và nêu cảm xúc của mình.

Câu 5 (trang 80 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Trả lời:

- Với em, quê hương là chốn bình yên, được tự do vui chơi và nô đùa.

- Quê hương là nơi chôn nhau cắt rốn, có tổ tiên, ông bà, cha mẹ, họ hàng.

- Để quê hương ngày càng đẹp hơn, theo em, mỗi người cần có trách nhiệm đóng góp và xây dựng, học sinh cần chăm chỉ học tập và rèn luyện đạo đức.

Câu 1: Tóm tắt nội dung của các văn bản sau và xác định thể loại của chúng bằng cách điền vào bảng:

Văn bản

Nội dung

Thể loại

Những câu hát dân gian về vẻ đẹp quê hương

Vẻ đẹp của quê hương, đất nước qua vẻ đẹp của thiên nhiên tươi đẹp, gắn với lịch sử đấu tranh hào hùng.

Ca dao

Việt Nam quê hương ta

Vẻ đẹp của thiên nhiên, những con người lao động cần cù, truyền thống đấu tranh chống giặc ngoại xâm, sự tài hoa của con người Việt Nam.

Thơ lục bát

Câu 2: Chỉ ra những đặc điểm của thể thơ lục bát trong bài ca dao sau:

Sông Tô nước chảy trong ngần
Con thuyền buồm trắng chạy gần chạy xa
Thon thon hai mũi chèo hoa
Lướt qua lướt lại như là bướm bay

Gợi ý:

• Bài thơ có 4 dòng, dòng lục (6 tiếng) và dòng bát (8 tiếng) đan xen nhau.
• Về vần: Tiếng thứ sáu của câu lục thứ nhất hiệp vần với tiếng thứ sáu của câu bát thứ nhất (ngần - gần). Tiếng thứ tám của câu bát thứ nhất hiệp vần với tiếng thứ sáu của câu lục thứ hai và tiếng thứ sáu của dòng bát thứ hai (xa- hoa - là).
• Về ngôn ngữ: từ ngữ giản dị nhưng giàu sức gợi, diễn tả cảnh thuyền buồm tấp nập trên dòng sông Tô.

Câu 3: Dựa vào gợi ý sau, em hãy nêu những đặc điểm của một đoạn văn chia sẻ về cảm xúc một bài thơ lục bát

Phương diện

Đặc điểm

Hình thức

Đoạn văn được đánh dấu từ chỗ viết hoa lùi vào đầu dòng và kết thúc bằng dấu câu dùng để ngắt đoạn xuống dòng.

Cấu trúc ba phần: mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn.

Nội dung

Mở đoạn: Giới thiệu cảm xúc chung về bài thơ lục bát.

Thân đoạn: Trình bày chi tiết cảm xúc của bản thân về bài thơ lục bát.

Kết đoạn: Khẳng định lại cảm xúc về bài thơ và ý nghĩa của bài thơ đối với bản thân.

Câu 4: Nêu hai kinh nghiệm mà em có được khi viết và trình bày cảm xúc về một bài thơ lục bát đã học.

• Trước khi viết hoặc trình bày, cần xác định được: người nghe, mục đích nói.
• Cần nêu rõ tên bài thơ, tên tác giả và nội dung của bài thơ.

Câu 5: Hình ảnh quê hương hiện lên trong tâm trí mỗi người không giống nhau, đối với nhà thơ Tế Hanh, quê hương là “con sông xanh biếc”, với nhạc sĩ Hoàng Hiệp, quê hương gắn liền với những kỉ niệm trên dòng sông tuổi thơ… Vậy hình ảnh quê hương trong tâm trí em là gì? Quê hương có ý nghĩa như thế nào đối với mỗi chúng ta? Em có thể làm gì để quê hương ngày càng đẹp hơn?

Mỗi người sinh ra ở một miền quê khác nhau, có hoàn cảnh sống và suy nghĩ khác nhau nên hình ảnh quê hương hiện lên trong tâm trí khác nhau.
* Với em, hình ảnh quê hương hiện lên trong tâm trí em là cánh đồng lúa rộng thẳng cánh cò bay có những cánh diều vi vu chao liệng trong gió; nơi đây, em được thưởng thức những trái cây chín tươi ngon, chín mọng trong vườn của ông bà nội thỏa thích. Cuối tuần, em và các bạn trong xóm tự tổ chức những trận bóng giao hữu thật vui.

* Quê hương có ý nghĩa rất quan trọng với mỗi người. Đó là:
- Đó là đó là nơi chôn rau cắt rốn, có tổ tiên, ông bà, họ hàng, người thân. Là nơi dạy dỗ, an ủi che chở cho ta; nhắc nhở ta nhớ về cội nguồn của chính mình; giúp ta sống tốt hơn.
- Quê hương gợi hai tiếng thân thương mỗi lần nghe thấy chúng ta không khỏi xúc động bồi hồi.
- Quê hương luôn dành cho ta những gì tốt đẹp nhất. Cho dù có ở nơi xa nhưng mỗi người vẫn luôn nhớ về quê nhà của mình
- Quê hương tạo động lực giúp mỗi người có thêm tinh thần và ý chí quyết tâm vươn lên; phấn đấu hoàn thiện bản thân và tinh thần cống hiến giúp đỡ cộng đồng của mỗi cá nhân.
- Giúp gắn kết cộng đồng, kéo con người lại gần nhau hơn trong mối quan hệ thân hữu tốt đẹp.
- Tình yêu quê hương đất nước là một truyền thống tốt đẹp và đáng quý của dân tộc Việt Nam. Nó đã ăn sâu vào máu thịt, đi sâu vào lòng mỗi con người.
- Lòng yêu quê hương, đất nước làm nên bản sắc trong đời sống tình cảm của cá nhân, giúp ta không trở nên ích kỉ vì biết gắn liền với cộng đồng, biết hòa nhập và đắm mình với những đạo lí truyền thống ngàn đời của dân tộc.

Câu 1 (trang 79 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Trả lời:

Văn bản

Nội dung

Thể loại

Những câu hát dân gian về vẻ đẹp quê hương

Thể hiện vẻ đẹp của quê hương, đất nước qua vẻ đẹp của thiên nhiên tươi đẹp trù phú, của những địa danh gắn liền với lịch sử đấu tranh anh hùng.

Ca dao

Việt Nam quê hương ta

Thể hiện vẻ đẹp của thiên nhiên, của những con người lao động cần cù, chịu khó, truyền thống đấu tranh bất khuất và lòng chung thuỷ, sự tài hoa của con người Việt Nam.

Thơ lục bát

Câu 2 (trang 80 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Trả lời:

Đặc điểm của thể thơ lục bát trong bài ca dao:

- Về vần, nhịp, thanh điệu:

+ Bài thơ có câu 6 và câu 8.

+ Tiếng thứ sáu của câu lục vần với tiếng thứ sáu của câu bát.

+ Tiếng thứ tám của câu bát vần với tiếng thứ sáu của câu lục tiếp theo.

+ Có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các thanh bằng thanh trắc trong bài thơ.

- Về ngôn ngữ: từ ngữ giản dị nhưng giàu sức gợi.

- Tác giả còn sử dụng biện pháp nghệ thuật nhân hoá, so sánh khiến cho cảnh vật trở nên gần gũi, thân quen với con người.

Câu 3 (trang 80 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

ad

Trả lời

Phương diện

Đặc điểm

Hình thức

Đoạn văn được đánh dấu từ chỗ vết hoa lùi vào đầu dòng và kết thúc bằng dấu câu dùng để ngắt đoạn xuống dòng.

Đoạn văn đảm bảo cấu trúc gồm ba phần: mở đoạn, thân đoạn và kết đoạn.

Nội dung

Trình bày cảm xúc về một bài thơ lục bát

- Mở đoạn: giới thiệu nhan đề, tác giả và cảm xúc chung về bài thơ.

- Thân đoạn: trình bày cảm xúc của người đọc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ. Làm rõ cảm xúc bằng những hình ảnh, từ ngữ được trích từ bài thơ.

- Kết đoạn: khẳng định lại cảm xúc về bài thơ và ý nghĩa của bài thơ với bản thân

Câu 4 (trang 80 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Nêu hai kinh nghiệm mà em có được khi viết và trình bày cảm xúc về một bài thơ lục bát đã học.

Trả lời

Các kinh nghiệm khi làm bài:

- Trước khi viết hoặc nói, phải xác định mục đích là gì, người đọc/ người nghe là những ai.

- Cần tìm những từ ngữ, hình ảnh gợi cảm xúc, những biện pháp tu từ mà tác giả sử dụng trong bài thơ

- Phân tích cái hay, cái đẹp của bài và nêu cảm xúc của mình.

Câu 5 (trang 80 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Trả lời:

- Với em, quê hương là chốn bình yên, được tự do vui chơi và nô đùa.

ad

- Quê hương là nơi chôn nhau cắt rốn, có tổ tiên, ông bà, cha mẹ, họ hàng.

- Để quê hương ngày càng đẹp hơn, theo em, mỗi người cần có trách nhiệm đóng góp và xây dựng, học sinh cần chăm chỉ học tập và rèn luyện đạo đức.

* Để quê hương ngày càng đẹp hơn, theo em, mỗi người cần có trách nhiệm đóng góp và xây dựng được thể hiện bằng thái độ, lời nói, hành động, việc làm theo nhiều cách khác nhau: - Tự hào về dân tộc, biết ơn cha ông, tổ tiên đã hi sinh vì độc lập, tự do cho dân tộc. - Bảo vệ, gìn giữ các nét đẹp truyền thống của văn hóa dân tộc. - Sẵn sàng chiến đấu bảo vệ đất nước của mỗi con người trong những lúc gian nguy. - Tự hào về quê hương, nơi mình sinh ra, trân trọng những hình ảnh gần gũi (bờ tre, cánh đồng lúa; vườn cây, ngọn dừa, cánh diều) - Bảo vệ môi trường, yêu thiên nhiên quê hương, giữ gìn vệ sinh, trồng thêm cây xanh, tôn tạo các công trình văn hóa như đền chùa, di tích lịch sử.. - Phấn đấu học tập, lao động để làm giàu đẹp thêm cho quê hương đất nước.

1.

Văn bản

Nội dung

Thể loại

Những câu hát dân gian về vẻ đẹp quê hương

Thể hiện vẻ đẹp của quê hương, đất nước qua vẻ đẹp của thiên nhiên tươi đẹp trù phú, của những địa danh gắn liền với lịch sử đấu tranh anh hùng.

Ca dao

Việt Nam quê hương ta

Thể hiện vẻ đẹp của thiên nhiên, của những con người lao động cần cù, chịu khó, truyền thống đấu tranh bất khuất và lòng chung thuỷ, sự tài hoa của con người Việt Nam.

Thơ lục bát

 2. Đặc điểm của thể thơ lục bát trong bài thơ là:

•  Về vần, nhịp, thanh điệu: bài thơ có 4 dòng, hai dòng lục (6 tiếng) và hai dòng bát (8 tiếng). Tiếng thứ sáu của câu lục thứ nhất hiệp vần với tiếng thứ sáu của câu bát thứ nhất (ngần – gần) . Tiếng thứ tám của câu bát thứ nhất hiệp vần với tiếng thứ sáu của câu lục thứ hai và tiếng thứ sáu của dòng bát thứ hai (xa- hoa -là). Có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các thanh bằng thanh trắc trong bài thơ.
• Về ngôn ngữ: từ ngữ giản dị nhưng giàu sức gợi, diễn tả cảnh thuyền buồm tấp nận trên dòng sông Tô
• Tác giả còn sử dụng biện pháp nghệ thuật nhân hoá (thuyền buồm chạy gần chạy xa), so sánh (Lướt qua lướt lại như là bướm bay) khiến cho cảnh vật trở nên gần gũi, thân quen với con người.

3.  Đặc điểm của một đoạn văn chia sẻ về cảm xúc một bài thơ lục bát

Phương diện

Đặc điểm

Hình thức

Đoạn văn được đánh dấu từ chỗ vết hoa lùi vào đầu dòng và kết thúc bằng dấu câu dùng để ngắt đoạn xuống dòng.

Đoạn văn đảm bảo cấu trúc gồm ba phần: mở đoạn, thân đoạn và kết đoạn.

Nội dung

Trình bày cảm xúc về một bài thơ lục bát

Mở đoạn: giới thiệu nhan đề, tác giả và cảm xúc chung về bài thơ.

Thân đoạn: trình bày cảm xúc của người đọc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ. Làm rõ cảm xúc bằng những hình ảnh, từ ngữ được trích từ bài thơ.

Kết đoạn: khẳng định lại cảm xúc về bài thơ và ý nghĩa của bài thơ với bản thân

4. Hai kinh nghiệm mà em có được khi viết và trình bày cảm xúc về bài thơ lục bát đã học:

• Trước khi viết hoặc nói, phải xác định mục đích là gì, người đọc/người nghe là những ai. Điều đó giúp em định hướng được nội dung bài viết, tăng hiệu quả giao tiếp.
• Thứ hai, cần tìm những từ ngữ, hình ảnh gợi cảm xúc, những biện pháp tu từ mà tác giả sử dụng trong bài thơ. Từ đó, phân tích cái hay, cái đẹp của bài và nêu cảm xúc của mình.

5.

• Với mỗi người, hình ảnh quê hương hiện lên trong tâm trí khác nhau, Với em, quê hương là chốn bình yên, được tự do vui chơi và nô đùa, được đi thả diều trên triền đê, ăn những trái cây chín mọng trong vườn của ông bà nội thoả thích.
• Quê hương có ý nghĩa quan trọng với mỗi người bởi đó là đó là nơi chôn rau cắt rốn, có tổ tiên, ông bà, họ hàng để nhắc nhở ta nhớ về cội nguồn của chính mình.
• Để quê hương ngày càng đẹp hơn, theo em, mỗi người cần có trách nhiệm đóng góp và xây dựng được thể hiện bằng nhiều cách khác nhau: giữ gìn vệ sinh, không đổ rác bừa bãi, trồng thêm cây xanh, tôn tạo các công trình văn hoá như đền chùa, di tích lịch sử… Bên cạnh đó, mỗi người con của quê hương cần phấn đấu học thật giỏi và sau này quay về xây dựng, phát triển kinh tế để quê hương ngày càng giàu đẹp.

Câu 1 trang 79 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Tóm tắt nội dung của các văn bản sau và xác định thể loại của chúng bằng cách điền vào bảng (làm vào vở):

Văn bảnNội dungThể loạiNhững câu hát dân gian về vẻ đẹp quê hươngViệt Nam quê hương taXem đáp án

Văn bản

Nội dung

Thể loại

Những câu hát dân gian về vẻ đẹp quê hương

Khắc họa vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ, rộng lớn, trù phú, tươi đẹp của đất nước ta với những địa danh cụ thể, cùng những người anh hùng vĩ đại sinh ra từ mảnh đất ấy.

Ca dao

Việt Nam quê hương ta

Khắc họa đất nước Việt Nam với vẻ đẹp bình dị, mộc mạc. Ở đó, có những con người lao động cần cù, chịu khó, thủy chung và kiên cường, dù bao khó khăn vất vả cũng chẳng thể nào khuất phục được những con người nhỏ bé ấy.

Lục bát

Câu 2 trang 80 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Chỉ ra những đặc điểm của thể thơ lục bát trong bài ca dao sau:

(1) Sông Tô nước chảy trong ngần
(2) Con thuyền buồm trắng chạy gần chạy xa
(3) Thon thon hai mũi chèo hoa
(4) Lướt qua lướt lại như là bướm bay.

(Nguyễn Xuân Kinh, Phan Đăng Nhật, Phan Đăng Tài, Nguyễn Thúy Loan, Đặng Diệu Trang, Kho tàng ca dao người Việt, tập 3, NXB Văn hóa - Thông tin, 1985)

Xem đáp án

Những đặc điểm của thể thơ lục bát trong bài ca dao là:

- Câu thơ: gồm 4 câu thơ, 2 câu lục và 2 câu bát xen kẽ nhau

- Gieo vần:

• Từ thứ 6 câu lục (1) hiệp vần với từ thứ 6 câu bát (2) → ngần - gần (vần "ân")
• Từ thứ 8 câu bát (2) hiệp vần với từ thứ 6 câu lục (3) và từ thứ 6 câu bát (4) → xa - hoa - là (âm "a")

- Ngắt nhịp: các câu thơ ngắt nhịp chẵn:

Sông Tô/ nước chảy/ trong ngần
Con thuyền buồm trắng/ chạy gần/ chạy xa
Thon thon/ hai mũi chèo hoa
Lướt qua lướt lại/ như là/ bướm bay.

- Thanh điệu:

Sông Tô (B) nước chảy (T) trong ngần (B)
Con thuyền (B) buồm trắng (T) chạy gần (B) chạy xa (B)
Thon thon (B) hai mũi (T) chèo hoa (B)
Lướt qua (B) lướt lại (T) như là (B) bướm bay (B) .

- Ngôn ngữ: giản dị, mộc mạc nhưng giàu sức gợi, sức tả (thuyền buồm trắng, mũi chèo hoa...)

- Nghệ thuật:

• Biện pháp nhân hóa: con thuyền chạy gần chạy xa
• Biện pháp so sánh: lướt qua lướt lại - bướm bay
• Từ láy gợi hình: thon thon
• Điệp từ: chạy, lướt

Câu 3 trang 80 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Dựa vào gợi ý sau, em hãy nêu những đặc điểm của một đoạn văn chia sẻ cảm xúc về một bài thơ lục bát:

Phương diện

Đặc điểm

Hình thức

Đoạn văn được đánh dấu từ chỗ viết hoa lùi vào đầu dòng và kết thúc bằng dấu câu dùng để ngắt đoạn xuống dòng.

Nội dung

Xem đáp án

Học sinh điền vào bảng như sau:

Phương diện

Đặc điểm

Hình thức

- Đoạn văn được đánh dấu từ chỗ viết hoa lùi vào đầu dòng và kết thúc bằng dấu câu dùng để ngắt đoạn xuống dòng.

- Đảm bảo đoạn văn đầy đủ 3 phần: mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn.

Nội dung

- Mở bài:

• Dùng ngôi thứ nhất để ghi lại cảm xúc của mình về bài thơ
• Có câu chủ đề nêu tên bài thơ, tên tác giả (nếu có) và cảm xúc khái quát về bài thơ.

- Thân bài:

• Trình bày cảm xúc về bài thơ theo một trình tự hợp lí bằng một số câu
• Trích một số từ ngữ, hình ảnh gợi cảm xúc trong bài thơ.

- Kết bài: Khẳng định lại cảm xúc và ý nghĩa của bài thơ với bản thân.

Câu 4 trang 80 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Nêu hai kinh nghiệm mà em có được khi viết và trình bày cảm xúc về một bài thơ lục bát đã đọc.

Xem đáp án

Kinh nghiệm em có được khi viết và trình bày về cảm xúc của bài thơ lục bát: Khi viết cần phải thực hiện qua bốn bước để đảm bảo nội dung bài viết, bài nói:

• Bước 1: Chuẩn bị trước khi viết
• Bước 2: Tìm ý, lập dàn ý
• Bước 3: Viết đoạn
• Bước 4: Xem lại và chỉnh sửa, rút kinh nghiệm

Câu 5 trang 80 Ngữ văn 6 tập 1 Chân trời sáng tạo

Hình ảnh quê hương hiện lên trong tâm trí mỗi người không giống nhau, đối với nhà thơ Tế Hanh, quê hương là “con sông xanh biếc”, với nhạc sĩ Hoàng Hiệp, quê hương gắn liền với những kỉ niệm trên dòng sông tuổi thơ… Vậy hình ảnh quê hương trong tâm trí em là gì? Quê hương có ý nghĩa như thế nào đối với mỗi chúng ta? Em có thể làm gì để quê hương ngày càng đẹp hơn?

Xem đáp án

- Hình ảnh quê hương trong tâm trí em, là nơi em sinh ra và lớn lên, nơi em cất tiếng khóc chào đời, được cùng bố ẹm, ông bà sống vui vẻ

- Quê hương có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với mỗi con người. Đó là nơi nuôi dưỡng, chăm sóc, nâng đỡ từng bước chân trên con đường trưởng thành.

- Để quê hương ngày càng đẹp hơn, em có thể:

• Học hành chăm chỉ, để giúp xây dựng quê hương
• Sáng tác thơ, ca, tranh vẽ, video... về vẻ đẹp quê hương
• Trồng nhiều cây xanh, tham gia các chương trình bảo vệ môi trường để giữ gìn thiên nhiên quê hương...