Câu 1

Lập bảng đối chiếu chủ đề, thông điệp, tư tưởng, điểm nhìn trần thuật của các văn bản truyện đã đọc trong Bài 8 Đất nước và con người.

Phương pháp giải:

Đọc lại các văn bản đã học trong Bài 8 Đất nước và con người.

Lời giải chi tiết:

Văn bản

Chủ đề

Thông điệp

Tư tưởng

Điểm nhìn trần thuật

Đất rừng phương Nam

Thiên nhiên và cuộc sống con người phương Nam.

Vẻ đẹp của đất và người phương Nam.

Thể hiện tình yêu đối với thiên nhiên, nêu cao cách sống hòa hợp với thiên nhiên.

Điểm nhìn nhân vật kể chuyện ngôi thứ nhất - nhân vật An.

Giang

Tình yêu người lính

Thông điệp về tình người và sự gặp gỡ trong cuộc đời.

Đề cao và khẳng định những giá trị của tình người, tình yêu và sự gặp gỡ trong cuộc đời; tố cáo chiến tranh đã gây ra những sự đau thương, chia cắt con người.

Điểm nhìn nhân vật kể chuyện ngôi thứ nhất.

Xuân về

Bức tranh thiên nhiên và con người khi xuân về.

Vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên và con người mùa xuân.

Ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên và con người mùa xuân.

Điểm nhìn của chủ thể trữ tình.

Buổi học cuối cùng

Lòng yêu nước và ngôn ngữ của mỗi quốc gia

Thông điệp về việc bảo vệ đất nước phải gắn liền với tri thức, văn hóa, đặc biệt là ngôn ngữ.

Lên án chiến tranh, đồng thời kêu gọi con người cần thể hiện lòng yêu nước bằng việc giữ gìn tiếng nói của dân tộc mình.

Điểm nhìn nhân vật kể chuyện ngôi thứ nhất - cậu bé Phrăng.

Câu 2

Nêu nhận xét của bạn về một nhân vật trong văn bản Đất rừng phương Nam (Đoàn Giỏi) hoặc Giang (Bảo Ninh).

Phương pháp giải:

Nêu nhận xét của bản thân về một nhân vật bạn thấy ấn tượng.

Lời giải chi tiết:

Nhận xét về nhân vật Giang trong Giang (Bảo Ninh).

- Là một cô gái hiểu chuyện.

- Một cô gái có lòng thương người, ân cần, chu đáo, nhiệt tình.

- Hiếu thảo với cha.

- Có tình nghĩa sâu đậm.

Câu 3

Cho biết tác dụng của thành phần chêm xen và thành phần liệt kê trong đoạn văn mà bạn đã viết ở mục Từ đọc đến viết.

Phương pháp giải:

Đọc lại đoạn văn viết ở mục Từ đọc đến viết.

Lời giải chi tiết:

* Đề 1:

- Tác dụng của thành phần liệt kê:

+ Diễn tả lại cảnh ngày Tết ở Hà Nội và Vũng Tàu.

+ Diễn tả lại những cảnh vui chơi ở biển Vũng Tàu.

- Tác dụng của thành phần chêm xen: bổ sung thông tin cho tượng Chúa dang tay ở Vũng Tàu.

* Đề 2:

- Tác dụng của thành phần liệt kê: làm rõ những tính cách của bé An.

- Tác dụng của thành phần chêm xen:

+ Bổ sung thông tin cho tác phẩm Đất rừng phương Nam và bé An.

Câu 4

Việc viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch có những điểm khác biệt đáng lưu ý nào so với việc viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm trữ tình?

Phương pháp giải:

Đọc lại phần Tri thức kiểu bài ở hai dạng này.

Lời giải chi tiết:

- Với các tác phẩm truyện ngắn, tiểu thuyết hay sử thi, cần tập trung cách xây dựng tình huống truyện, miêu tả nhân vật, sử dụng ngôi kể, điểm nhìn, lời của người kể chuyện, đối thoại, độc thoại của nhân vật,...

- Với các tác phẩm kịch (chèo, tuồng; bi kịch, hài kịch, chính kịch) thì cần tập trung vào các yếu tố như mâu thuẫn, xung đột, nhân vật, hành động, lời thoại,...

Câu 5

Bạn rút ra được kinh nghiệm gì trong việc trình bày bài giới thiệu, đánh giá một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch?

Phương pháp giải:

Tự rút kinh nghiệm cho bản thân.

Lời giải chi tiết:

- Với các tác phẩm truyện ngắn, tiểu thuyết hay sử thi thì cần tập trung cách xây dựng tình huống truyện, miêu tả nhân vật, sử dụng ngôi kể, điểm nhìn, lời của người kể chuyện, đối thoại, độc thoại của nhân vật,... và có dẫn chứng cụ thể trong tác phẩm.

- Với các tác phẩm kịch (chèo, tuồng; bi kịch, hài kịch, chính kịch) thì cần tập trung vào các yếu tố như mâu thuẫn, xung đột, nhân vật, hành động, lời thoại,...

- Lí lẽ phải luôn đi kèm với bằng chứng.

- Sắp xếp các luận điểm rõ ràng, hợp lí.

Câu 6

Các văn bản Đất rừng phương Nam, Giang và Xuân về gợi cho bạn những suy nghĩ và tình cảm gì đối với quê hương đất nước, con người Việt Nam?

Phương pháp giải:

 Nêu cảm nhận cá nhân.

Lời giải chi tiết:

Các văn bản Đất rừng phương Nam, Giang và Xuân về gợi cho em vẻ đẹp của thiên nhiên Việt Nam rất trù phú, đa dạng, mỗi nơi, mỗi vùng miền lại mang những đặc trưng riêng tạo nên dấu ấn. Con người Việt Nam là có tình, có nghĩa, có văn hóa và biết thưởng thức cái đẹp.

Câu 1 trang 89 SGK Ngữ Văn 10 tập hai: Lập bảng đối chiếu chủ đề, thông điệp, tư tưởng, điểm nhìn trần thuật của các văn bản truyện đã đọc trong Bài 8 Đất nước và con người.

Trả lời:

Văn bản

Chủ đề

Thông điệp

Tư tưởng

Điểm nhìn trần thuật

Đất rừng phương Nam

Thiên nhiên và cuộc sống con người phương Nam.

Vẻ đẹp của đất và người phương Nam.

Thể hiện tình yêu đối với thiên nhiên, nêu cao cách sống hòa hợp với thiên nhiên.

Điểm nhìn nhân vật kể chuyện ngôi thứ nhất - nhân vật An.

Giang

Tình yêu người lính

Thông điệp về tình người và sự gặp gỡ trong cuộc đời.

Đề cao và khẳng định những giá trị của tình người, tình yêu và sự gặp gỡ trong cuộc đời; tố cáo chiến tranh đã gây ra những sự đau thương, chia cắt con người.

Điểm nhìn nhân vật kể chuyện ngôi thứ nhất.

Xuân về

Bức tranh thiên nhiên và con người khi xuân về.

Vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên và con người mùa xuân.

Ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên và con người mùa xuân.

Điểm nhìn của chủ thể trữ tình.

Buổi học cuối cùng

Lòng yêu nước và ngôn ngữ của mỗi quốc gia

Thông điệp về việc bảo vệ đất nước phải gắn liền với tri thức, văn hóa, đặc biệt là ngôn ngữ.

Lên án chiến tranh, đồng thời kêu gọi con người cần thể hiện lòng yêu nước bằng việc giữ gìn tiếng nói của dân tộc mình.

Điểm nhìn nhân vật kể chuyện ngôi thứ nhất - cậu bé Phrăng.

Câu 2 trang 89 SGK Ngữ Văn 10 tập hai: Nêu nhận xét của bạn về một nhân vật trong văn bản Đất rừng phương Nam (Đoàn Giỏi) hoặc Giang (Bảo Ninh).

Trả lời:

Nhận xét về nhân vật Giang trong Giang (Bảo Ninh).

- Là một cô gái hiểu chuyện.

- Một cô gái có lòng thương người, ân cần, chu đáo, nhiệt tình.

- Hiếu thảo với cha.

- Có tình nghĩa sâu đậm.

Câu 3 trang 89 SGK Ngữ Văn 10 tập hai: Cho biết tác dụng của thành phần chêm xen và thành phần liệt kê trong đoạn văn mà bạn đã viết ở mục Từ đọc đến viết.

Trả lời:

* Đề 1:

- Tác dụng của thành phần liệt kê:

+ Diễn tả lại cảnh ngày Tết ở Hà Nội và Vũng Tàu.

+ Diễn tả lại những cảnh vui chơi ở biển Vũng Tàu.

- Tác dụng của thành phần chêm xen: bổ sung thông tin cho tượng Chúa dang tay ở Vũng Tàu.

* Đề 2:

- Tác dụng của thành phần liệt kê: làm rõ những tính cách của bé An.

- Tác dụng của thành phần chêm xen:

+ Bổ sung thông tin cho tác phẩm Đất rừng phương Nam và bé An.

Câu 4 trang 89 SGK Ngữ Văn 10 tập hai: Việc viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch có những điểm khác biệt đáng lưu ý nào so với việc viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm trữ tình?

Trả lời:

- Với các tác phẩm truyện ngắn, tiểu thuyết hay sử thi, cần tập trung cách xây dựng tình huống truyện, miêu tả nhân vật, sử dụng ngôi kể, điểm nhìn, lời của người kể chuyện, đối thoại, độc thoại của nhân vật,...

- Với các tác phẩm kịch (chèo, tuồng; bi kịch, hài kịch, chính kịch) thì cần tập trung vào các yếu tố như mâu thuẫn, xung đột, nhân vật, hành động, lời thoại,...

Câu 5 trang 89 SGK Ngữ Văn 10 tập hai: Bạn rút ra được kinh nghiệm gì trong việc trình bày bài giới thiệu, đánh giá một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch?

Trả lời:

- Với các tác phẩm truyện ngắn, tiểu thuyết hay sử thi thì cần tập trung cách xây dựng tình huống truyện, miêu tả nhân vật, sử dụng ngôi kể, điểm nhìn, lời của người kể chuyện, đối thoại, độc thoại của nhân vật,... và có dẫn chứng cụ thể trong tác phẩm.

- Với các tác phẩm kịch (chèo, tuồng; bi kịch, hài kịch, chính kịch) thì cần tập trung vào các yếu tố như mâu thuẫn, xung đột, nhân vật, hành động, lời thoại,...

- Lí lẽ phải luôn đi kèm với bằng chứng.

- Sắp xếp các luận điểm rõ ràng, hợp lí.

Câu 6 trang 89 SGK Ngữ Văn 10 tập hai: Các văn bản Đất rừng phương Nam, Giang và Xuân về gợi cho bạn những suy nghĩ và tình cảm gì đối với quê hương đất nước, con người Việt Nam?

Trả lời:

     Các văn bản Đất rừng phương Nam, Giang và Xuân về gợi cho em vẻ đẹp của thiên nhiên Việt Nam rất trù phú, đa dạng, mỗi nơi, mỗi vùng miền lại mang những đặc trưng riêng tạo nên dấu ấn. Con người Việt Nam là có tình, có nghĩa, có văn hóa và biết thưởng thức cái đẹp.

Câu 1. Lập bảng đối chiếu chủ đề, thông điệp, tư tưởng, điểm nhìn trần thuật của các văn bản truyện đã đọc trong Bài 8 Đất nước và con người.

Văn bản

Chủ đề

Thông điệp

Tư tưởng

Điểm nhìn trần thuật

Đất rừng phương Nam

Công việc nuôi ong, lấy mật của người dân vùng U Minh.

Vẻ đẹp của thiên nhiên và con người Nam Bộ.

Tình yêu thiên nhiên, đề cao cuộc sống hòa hợp với thiên nhiên.

Ngôi thứ nhất - nhân vật An.

Giang

Cuộc gặp gỡ và tình cảm giữa người chiến sĩ và một người con gái Hà Nội.

Thông điệp về tình người và sự gặp gỡ trong cuộc đời.

Đề cao và khẳng định những giá trị của tình người, tình yêu và sự gặp gỡ trong cuộc đời; tố cáo chiến tranh đã gây ra những sự đau thương, chia cắt con người.

Ngôi thứ nhất.

Xuân về

Lòng yêu mến cảnh vật của các vùng miền đất nước, sự giao hòa của con người với sự thay đổi của thiên nhiên.

Vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên và con người mùa xuân.

Ngợi ca và yêu thương con người, yêu thương cảnh vật, đặc biệt là cảnh vật ở nông thôn.

Chủ thể trữ tình.

Buổi học cuối cùng

Lòng yêu nước cũng như niềm tự hào về ngôn ngữ của dân tộc.

Khi một dân tộc rơi vào vòng nô lệ, chừng nào họ vẫn giữ vững tiếng nói của mình thì chẳng khác gì nắm được chìa khoá chốn lao tù

Lên án chiến tranh, đồng thời kêu gọi con người cần thể hiện lòng yêu nước bằng việc giữ gìn tiếng nói của dân tộc mình.

Ngôi thứ nhất - cậu bé Phrăng.

Câu 2. Nêu nhận xét của bạn về một nhân vật trong văn bản Đất rừng phương Nam (Đoàn Giỏi) hoặc Giang (Bảo Ninh).

- Đất rừng phương Nam: Nhân vật An là một cậu bé hồn nhiên, nghịch ngợm nhưng cũng rất ham học hỏi, khám phá.

- Giang: Nhân vật Giang là một cô gái chu đáo, nhẹ nhàng, trọng tình nghĩa.

Câu 3. Cho biết tác dụng của thành phần chêm xen và thành phần liệt kê trong đoạn văn mà bạn đã viết ở mục Từ đọc đến viết.

Học sinh tự tìm.

Câu 4. Việc viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch có những điểm khác biệt đáng lưu ý nào so với việc viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm trữ tình?

- Các tác phẩm truyện ngắn, tiểu thuyết hay sử thi: Chú đến tình huống truyện, cách xây dựng nhân vật…

- Các tác phẩm kịch: Chú ý của mâu thuẫn, xung đột, nhân vật, hành động, lời thoại…

Câu 5. Bạn rút ra được kinh nghiệm gì trong việc trình bày bài giới thiệu, đánh giá một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch?

Khi bày bài giới thiệu, đánh giá một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch cần chú ý:

- Trình bày rõ ràng, mạch lạc, từ tốn và tập trung nhấn mạnh vào những đánh giá về nội dung và nghệ thuật và tác phẩm, nên triển khai luận điểm ý kiến từ khái quát đến cụ thể.

- Đưa ra lí lẽ và các bằng chứng tin cậy (trích dẫn từ văn bản).

- Sử dụng ngữ điệu linh hoạt, cử chỉ phù hợp, kết hợp sử dụng một số hình ảnh trực quan (nếu có)...

Câu 6. Các văn bản Đất rừng phương Nam, Giang và Xuân về gợi cho bạn những suy nghĩ và tình cảm gì đối với quê hương đất nước, con người Việt Nam?

Các văn bản Đất rừng phương Nam, Giang và Xuân về gợi:

- Suy nghĩ: Quê hương, đất nước Việt Nam thật tươi đẹp, con người Việt Nam thân thiện, hiếu khách.

- Tình cảm: Yêu mến, trân trọng và tự hào dành cho quê hương, đất nước và con người Việt Nam.

Câu 1. Lập bảng đối chiếu chủ đề, thông điệp, tư tưởng, điểm nhìn trần thuật của các văn bản truyện đã đọc trong Bài 8 Đất nước và con người.

Trả lời:

Văn bản

Chủ đề

Thông điệp

Tư tưởng

Điểm nhìn trần thuật

Đất rừng phương Nam

Công việc đi lấy mật của con người phương Nam.

Vẻ đẹp của đất và người phương Nam.

Thể hiện tình yêu đối với thiên nhiên, nêu cao cách sống hòa hợp với thiên nhiên. Điểm nhìn nhân vật kể chuyện ngôi thứ nhất - nhân vật An.

Giang

Sự gặp gỡ và tình cảm quyến luyến giữa người chiến sĩ và một người con gái Hà Nội.

Thông điệp về tình người và sự gặp gỡ trong cuộc đời.

Đề cao và khẳng định những giá trị của tình người, tình yêu và sự gặp gỡ trong cuộc đời; tố cáo chiến tranh đã gây ra những sự đau thương, chia cắt con người.

Điểm nhìn nhân vật kể chuyện ngôi thứ nhất.

Xuân về

Bức tranh thiên nhiên và con người khi xuân về.

Vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên và con người mùa xuân.

Ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên và con người mùa xuân.

Điểm nhìn của chủ thể trữ tình.

Buổi học cuối cùng

Sự lưu luyến và tiếc nuối của những người vùng An-dát về buổi học tiếng Pháp cuối cùng.

Thông điệp về việc bảo vệ đất nước phải gắn liền với tri thức, văn hóa, đặc biệt là ngôn ngữ.

Lên án chiến tranh, đồng thời kêu gọi con người cần thể hiện lòng yêu nước bằng việc giữ gìn tiếng nói của dân tộc mình.Điểm nhìn nhân vật kể chuyện ngôi thứ nhất - cậu bé Phrăng. 

Câu 2. Nêu nhận xét của bạn về một nhân vật trong văn bản Đất rừng phương Nam (Đoàn Giỏi) hoặc Giang (Bảo Ninh).

Trả lời:

Nhận xét về nhân vật ông Hai (tía nuôi của An) trong văn bản Đất rừng phương Nam:

- Ông Hai là người có tình thương người (nhận An làm con nuôi, quan tâm đến An đi rừng đã mệt nên bảo mọi người dừng lại để nghỉ ngơi).

- Ông Hai là người có tình yêu thiên nhiên (không giết ong mà chỉ dùng thuốc bắc để đuổi ong đi).

- Ông Hai là người am hiểu về tập tính của loài ong, hiểu cặn kẽ về cách đặt kèo để lấy mật.

Câu 3. Cho biết tác dụng của thành phần chêm xen và thành phần liệt kê trong đoạn văn mà bạn đã viết ở mục Từ đọc đến viết.

Trả lời:

Tác dụng của thành phần chêm xen và thành phần liệt kê trong đoạn văn mà tôi đã viết ở mục Từ đọc đến viết:

- Tác dụng của thành phần liệt kê:

• Diễn tả lại cảnh ngày Tết ở Hà Nội và Vũng Tàu.
• Diễn tả lại những cảnh vui chơi ở biển Vũng Tàu.

- Tác dụng của thành phần chêm xen: bổ sung thông tin cho tượng Chúa dang tay ở Vũng Tàu.

Câu 4. Việc viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch có những điểm khác biệt đáng lưu ý nào so với việc viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm trữ tình?

Trả lời:

Việc viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch có những điểm khác biệt đáng lưu ý so với việc viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm trữ tình:

- Với các tác phẩm truyện ngắn, tiểu thuyết hay sử thi, cần tập trung cách xây dựng tình huống truyện, miêu tả nhân vật, sử dụng ngôi kể, điểm nhìn, lời của người kể chuyện, đối thoại, độc thoại của nhân vật,...

- Với các tác phẩm kịch (chèo, tuồng; bi kịch, hài kịch, chính kịch) thì cần tập trung vào các yếu tố như mâu thuẫn, xung đột, nhân vật, hành động, lời thoại,...

- Bố cục bài viết gồm các phần:

• Mờ bài: giới thiệu tác phẩm tự sự/ tác phẩm kịch (tên tác phẩm, thể loại, tác giả,...); nêu nội dung khái quát cần phân tích, đánh giá.
• Thân bài: lần lượt trình bày các luận điểm phân tích, đánh giá tác phẩm theo một trình tự nhất định (chủ đề trước, nghệ thuật sau; nghệ thuật trước, chủ đề sau hoặc kết hợp cả hai).
• Kết bài: khẳng định lại một cách khái quả giá trị nội dung, nghệ thuật của tác phẩm; nêu tác động của tác phẩm đối với bản thân hoặc cảm nghĩ sau khi đọc, thưởng thức tác phẩm.

Câu 5. Bạn rút ra được kinh nghiệm gì trong việc trình bày bài giới thiệu, đánh giá một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch?

Trả lời:

Tôi rút ra được kinh nghiệm trong việc trình bày bài giới thiệu, đánh giá một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch:

- Với các tác phẩm truyện ngắn, tiểu thuyết hay sử thi thì cần tập trung cách xây dựng tình huống truyện, miêu tả nhân vật, sử dụng ngôi kể, điểm nhìn, lời của người kể chuyện, đối thoại, độc thoại của nhân vật,...

- Với các tác phẩm truyện kí, hồi kí, du kí, nhật kí, phóng sự,... cần tập trung vào các yếu tố tạo nên tính xác thực của sự kiện, chi tiết,...

- Với các tác phẩm kịch (chèo, tuồng; bi kịch, hài kịch, chính kịch) thì cần tập trung vào các yếu tố như mâu thuẫn, xung đột, nhân vật, hành động, lời thoại,...

Câu  6. Các văn bản Đất rừng phương Nam, Giang và Xuân về gợi cho bạn những suy nghĩ và tình cảm gì đối với quê hương đất nước, con người Việt Nam?

Trả lời:

Các văn bản Đất rừng phương Nam, Giang và Xuân về gợi cho tôi vẻ đẹp của thiên nhiên và con người Việt Nam. Thiên nhiên Việt Nam rất trù phú. Con người Việt Nam là những người có tình, có nghĩa, có văn hóa và biết thưởng thức cái đẹp.

Câu 1. Lập bảng đối chiếu chủ đề, thông điệp, tư tưởng, điểm nhìn trần thuật của các văn bản truyện đã đọc trong Bài 8 Đất nước và con người.

Trả lời:

Văn bản

Chủ đề

Thông điệp

Tư tưởng

Điểm nhìn trần thuật

Đất rừng phương NamCông việc đi lấy mật của con người phương Nam.Vẻ đẹp của đất và người phương Nam.Thể hiện tình yêu đối với thiên nhiên, nêu cao cách sống hòa hợp với thiên nhiên. Điểm nhìn nhân vật kể chuyện ngôi thứ nhất - nhân vật An.GiangSự gặp gỡ và tình cảm quyến luyến giữa người chiến sĩ và một người con gái Hà Nội.Thông điệp về tình người và sự gặp gỡ trong cuộc đời.Đề cao và khẳng định những giá trị của tình người, tình yêu và sự gặp gỡ trong cuộc đời; tố cáo chiến tranh đã gây ra những sự đau thương, chia cắt con người.Điểm nhìn nhân vật kể chuyện ngôi thứ nhất.Xuân vềBức tranh thiên nhiên và con người khi xuân về.Vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên và con người mùa xuân.Ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên và con người mùa xuân.Điểm nhìn của chủ thể trữ tình.Buổi học cuối cùngSự lưu luyến và tiếc nuối của những người vùng An-dát về buổi học tiếng Pháp cuối cùng.Thông điệp về việc bảo vệ đất nước phải gắn liền với tri thức, văn hóa, đặc biệt là ngôn ngữ.Lên án chiến tranh, đồng thời kêu gọi con người cần thể hiện lòng yêu nước bằng việc giữ gìn tiếng nói của dân tộc mình.Điểm nhìn nhân vật kể chuyện ngôi thứ nhất - cậu bé Phrăng. 

Câu 2. Nêu nhận xét của bạn về một nhân vật trong văn bản Đất rừng phương Nam (Đoàn Giỏi) hoặc Giang (Bảo Ninh).

Trả lời:

Nhận xét về nhân vật ông Hai (tía nuôi của An) trong văn bản Đất rừng phương Nam:

- Ông Hai là người có tình thương người (nhận An làm con nuôi, quan tâm đến An đi rừng đã mệt nên bảo mọi người dừng lại để nghỉ ngơi).

- Ông Hai là người có tình yêu thiên nhiên (không giết ong mà chỉ dùng thuốc bắc để đuổi ong đi).

- Ông Hai là người am hiểu về tập tính của loài ong, hiểu cặn kẽ về cách đặt kèo để lấy mật.

Câu 3. Cho biết tác dụng của thành phần chêm xen và thành phần liệt kê trong đoạn văn mà bạn đã viết ở mục Từ đọc đến viết.

Trả lời:

Tác dụng của thành phần chêm xen và thành phần liệt kê trong đoạn văn mà tôi đã viết ở mục Từ đọc đến viết:

- Tác dụng của thành phần liệt kê:

• Diễn tả lại cảnh ngày Tết ở Hà Nội và Vũng Tàu.
• Diễn tả lại những cảnh vui chơi ở biển Vũng Tàu.

- Tác dụng của thành phần chêm xen: bổ sung thông tin cho tượng Chúa dang tay ở Vũng Tàu.

Câu 4. Việc viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch có những điểm khác biệt đáng lưu ý nào so với việc viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm trữ tình?

Trả lời:

Việc viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch có những điểm khác biệt đáng lưu ý so với việc viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm trữ tình:

- Với các tác phẩm truyện ngắn, tiểu thuyết hay sử thi, cần tập trung cách xây dựng tình huống truyện, miêu tả nhân vật, sử dụng ngôi kể, điểm nhìn, lời của người kể chuyện, đối thoại, độc thoại của nhân vật,...

- Với các tác phẩm kịch (chèo, tuồng; bi kịch, hài kịch, chính kịch) thì cần tập trung vào các yếu tố như mâu thuẫn, xung đột, nhân vật, hành động, lời thoại,...

- Bố cục bài viết gồm các phần:

• Mờ bài: giới thiệu tác phẩm tự sự/ tác phẩm kịch (tên tác phẩm, thể loại, tác giả,...); nêu nội dung khái quát cần phân tích, đánh giá.
• Thân bài: lần lượt trình bày các luận điểm phân tích, đánh giá tác phẩm theo một trình tự nhất định (chủ đề trước, nghệ thuật sau; nghệ thuật trước, chủ đề sau hoặc kết hợp cả hai).
• Kết bài: khẳng định lại một cách khái quả giá trị nội dung, nghệ thuật của tác phẩm; nêu tác động của tác phẩm đối với bản thân hoặc cảm nghĩ sau khi đọc, thưởng thức tác phẩm.

Câu 5. Bạn rút ra được kinh nghiệm gì trong việc trình bày bài giới thiệu, đánh giá một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch?

Trả lời:

Tôi rút ra được kinh nghiệm trong việc trình bày bài giới thiệu, đánh giá một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch:

- Với các tác phẩm truyện ngắn, tiểu thuyết hay sử thi thì cần tập trung cách xây dựng tình huống truyện, miêu tả nhân vật, sử dụng ngôi kể, điểm nhìn, lời của người kể chuyện, đối thoại, độc thoại của nhân vật,...

- Với các tác phẩm truyện kí, hồi kí, du kí, nhật kí, phóng sự,... cần tập trung vào các yếu tố tạo nên tính xác thực của sự kiện, chi tiết,...

- Với các tác phẩm kịch (chèo, tuồng; bi kịch, hài kịch, chính kịch) thì cần tập trung vào các yếu tố như mâu thuẫn, xung đột, nhân vật, hành động, lời thoại,...

Câu  6. Các văn bản Đất rừng phương Nam, Giang và Xuân về gợi cho bạn những suy nghĩ và tình cảm gì đối với quê hương đất nước, con người Việt Nam?

Trả lời:

Các văn bản Đất rừng phương Nam, Giang và Xuân về gợi cho tôi vẻ đẹp của thiên nhiên và con người Việt Nam. Thiên nhiên Việt Nam rất trù phú. Con người Việt Nam là những người có tình, có nghĩa, có văn hóa và biết thưởng thức cái đẹp.

Câu 1

Lập bảng đối chiếu chủ đề, thông điệp, tư tưởng, điểm nhìn trần thuật của các văn bản truyện đã đọc trong Bài 8 Đất nước và con người.

Phương pháp giải:

Đọc lại các văn bản đã học trong Bài 8 Đất nước và con người.

Lời giải chi tiết:

Văn bản

Chủ đề

Thông điệp

Tư tưởng

Điểm nhìn trần thuật

Đất rừng phương Nam

Thiên nhiên và cuộc sống con người phương Nam.

Vẻ đẹp của đất và người phương Nam.

Thể hiện tình yêu đối với thiên nhiên, nêu cao cách sống hòa hợp với thiên nhiên.

Điểm nhìn nhân vật kể chuyện ngôi thứ nhất - nhân vật An.

Giang

Tình yêu người lính

Thông điệp về tình người và sự gặp gỡ trong cuộc đời.

Đề cao và khẳng định những giá trị của tình người, tình yêu và sự gặp gỡ trong cuộc đời; tố cáo chiến tranh đã gây ra những sự đau thương, chia cắt con người.

Điểm nhìn nhân vật kể chuyện ngôi thứ nhất.

Xuân về

Bức tranh thiên nhiên và con người khi xuân về.

Vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên và con người mùa xuân.

Ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên và con người mùa xuân.

Điểm nhìn của chủ thể trữ tình.

Buổi học cuối cùng

Lòng yêu nước và ngôn ngữ của mỗi quốc gia

Thông điệp về việc bảo vệ đất nước phải gắn liền với tri thức, văn hóa, đặc biệt là ngôn ngữ.

Lên án chiến tranh, đồng thời kêu gọi con người cần thể hiện lòng yêu nước bằng việc giữ gìn tiếng nói của dân tộc mình.

Điểm nhìn nhân vật kể chuyện ngôi thứ nhất - cậu bé Phrăng.

Câu 2

Nêu nhận xét của bạn về một nhân vật trong văn bản Đất rừng phương Nam (Đoàn Giỏi) hoặc Giang (Bảo Ninh).

Phương pháp giải:

Nêu nhận xét của bản thân về một nhân vật bạn thấy ấn tượng.

Lời giải chi tiết:

Nhận xét về nhân vật Giang trong Giang (Bảo Ninh).

- Là một cô gái hiểu chuyện.

- Một cô gái có lòng thương người, ân cần, chu đáo, nhiệt tình.

- Hiếu thảo với cha.

- Có tình nghĩa sâu đậm.

Câu 3

Cho biết tác dụng của thành phần chêm xen và thành phần liệt kê trong đoạn văn mà bạn đã viết ở mục Từ đọc đến viết.

Phương pháp giải:

     Đọc lại đoạn văn viết ở mục Từ đọc đến viết.

Lời giải chi tiết:

* Đề 1:

- Tác dụng của thành phần liệt kê:

+ Diễn tả lại cảnh ngày Tết ở Hà Nội và Vũng Tàu.

+ Diễn tả lại những cảnh vui chơi ở biển Vũng Tàu.

- Tác dụng của thành phần chêm xen: bổ sung thông tin cho tượng Chúa dang tay ở Vũng Tàu.

* Đề 2:

- Tác dụng của thành phần liệt kê: làm rõ những tính cách của bé An.

- Tác dụng của thành phần chêm xen:

+ Bổ sung thông tin cho tác phẩm Đất rừng phương Nam và bé An.

Câu 4

Việc viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch có những điểm khác biệt đáng lưu ý nào so với việc viết một văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm trữ tình?

Phương pháp giải:

Đọc lại phần Tri thức kiểu bài ở hai dạng này.

Lời giải chi tiết:

- Với các tác phẩm truyện ngắn, tiểu thuyết hay sử thi, cần tập trung cách xây dựng tình huống truyện, miêu tả nhân vật, sử dụng ngôi kể, điểm nhìn, lời của người kể chuyện, đối thoại, độc thoại của nhân vật,...

- Với các tác phẩm kịch (chèo, tuồng; bi kịch, hài kịch, chính kịch) thì cần tập trung vào các yếu tố như mâu thuẫn, xung đột, nhân vật, hành động, lời thoại,...

Câu 5

Bạn rút ra được kinh nghiệm gì trong việc trình bày bài giới thiệu, đánh giá một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch?

Phương pháp giải:

Tự rút kinh nghiệm cho bản thân.

Lời giải chi tiết:

- Với các tác phẩm truyện ngắn, tiểu thuyết hay sử thi thì cần tập trung cách xây dựng tình huống truyện, miêu tả nhân vật, sử dụng ngôi kể, điểm nhìn, lời của người kể chuyện, đối thoại, độc thoại của nhân vật,... và có dẫn chứng cụ thể trong tác phẩm.

- Với các tác phẩm kịch (chèo, tuồng; bi kịch, hài kịch, chính kịch) thì cần tập trung vào các yếu tố như mâu thuẫn, xung đột, nhân vật, hành động, lời thoại,...

- Lí lẽ phải luôn đi kèm với bằng chứng.

- Sắp xếp các luận điểm rõ ràng, hợp lí.

Câu 6

Các văn bản Đất rừng phương Nam, Giang và Xuân về gợi cho bạn những suy nghĩ và tình cảm gì đối với quê hương đất nước, con người Việt Nam?

Phương pháp giải:

Nêu cảm nhận cá nhân.

Lời giải chi tiết:

Tôi tự hào được sinh ra là lớn lên trên mảnh đất hình chữ S. Hòa mình vào văn học, tôi càng thấy lòng mình trải rộng một tình cảm trìu mến với quê hương,....