Cuộc sống là một dòng chảy với những tiến bộ, những đổi mới không ngừng với những sáng tạo, phát minh giúp ích cho con người trong mọi công việc. Với cuộc sống hiện đại, vật dụng làm từ cao su chẳng còn quá xa lạ nhưng không phải ai cũng thực sự hiểu rõ về cây cao su, nguyên liệu tạo ra những sản phẩm ấy. Liệu chăng các bạn đã thực sự hiểu rõ về loài cây này? Hãy cùng tìm hiểu nhé!

Cây cao su được biết đến là một loài cây thân gỗ thuộc họ Đại kích. Cao su đem lại nguồn lợi nhuận kinh tế lớn, phần nhiều là do nhựa cây, hay còn được gọi là mủ cao su. Một cây cao su trưởng thành có thể cao tới 30 mét. Chỉ khi mới đạt đến độ tuổi 5,6 năm, cây cao su đã được người ta khai thác để lấy mủ. Nếu như các mạch nhựa mủ ở vỏ cây thường tạo thành một vòng xoắn ốc thì khi khai thác, người ta rạch những vết cắt vuông góc với mạch nhựa mủ với một độ sâu hợp lí để vừa làm nhựa mủ chảy ra nhưng đồng thời không gây tổn hại đến sự phát triển của cây. Hoạt động khai thác này nhiều khi được gọi là cạo mủ cao su. Dựa vào giống, địa điểm trồng, cách chăm sóc và khai thác, ta có thể nhận biết được lượng mủ cao su khai thác được. Một cây cao su trung bình có chu kỳ khai thác kéo dài từ 20 đến 25 năm.

Tìm hiểu về đặc tính của cây cao su, ta cũng bắt gặp rất nhiều thông tin thú vị. Ngoại trừ ba tháng cây thay lá, khoảng thời gian còn lại trong năm ta đều có thể thu hoạch được nhựa mủ cao su. Vốn dĩ thời gian cây thay lá có một ảnh hưởng vô cùng quan trọng đến sinh lý cây cũng như năng suất, nên cây thường được người ta khai thác từ tháng ba năm trước và kết thúc vào tháng một năm sau. Cây cao su mang bộ rễ cọc cắm sâu vào lòng đất để chống sự khô hạn, giữ vững thân cây và hấp thụ dinh dưỡng từ đất. Vỏ cây nhẵn, có màu nâu nhạt. Lá cao su thuộc loại lá kép, mỗi năm thay lá một lần nhưng lại có hoa đơn. Vùng nhiệt đới ẩm với nhiệt độ trung bình cao, mưa nhiều chính là nơi phù hợp nhất cho loài cây này phát triển. Trước đây, cây cao su thường được trồng và sinh trưởng tự nhiên bằng hạt nhưng do yêu cầu về chuyên canh, nhiều cây cao su hiện nay được nhân bản vô tính bằng phương pháp ghép mắt trên gốc cây sinh trưởng bằng hạt tự nhiên.

Một điểm đặc biệt cần lưu ý về cao su là đây là một loài cây độc. Ban ngày hay ban đêm, việc trao đổi khí đều đem lại nguy hiểm cao nên mọi người thường tránh xây dựng, sinh hoạt trong rừng hoặc những khu gần rừng trồng cao su bởi vì cây hấp thụ oxi cao, dễ gây hiện tượng hiếm khí. Bên cạnh đó, mủ của cây cao su cũng là một chất lỏng rất độc có thể gây hại với môi trường, đặc biệt là nguồn nước tại những nơi khai thác hoặc gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của bất cứ những ai tham gia khai thác lấy mủ cao su.

Cây cao su cũng khá phổ biến ở Việt Nam, cây được trồng nhiều nhất tại vùng Tây Nguyên với khí hậu, đất đai phù hợp. Cây cao su là mặt hàng xuất khẩu lớn của Việt Nam, đem lại những giá trị kinh tế cao. Hiện nay, những sản phẩm làm từ cao su rất phổ biến và mủ cao su là nguyên liệu chủ lực để sản xuất nên cao su tự nhiên. Găng tay, lốp xe, đồ chơi…đó đều là những mặt hàng được làm rất nhiều từ cao su, đem lại lợi ích kinh tế cũng như nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho con người. Cho dù cây cao su có một vài những điểm trừ có thể gây hại cho con người, song sản phẩm làm từ nguyên liệu này vẫn đóng một vai trò quan trọng trong cuộc sống con người, đồng thời góp phần vào quá trình phủ xanh đất trống đồi trọc không chỉ ở Việt Nam mà còn ở rất nhiều vùng khác trên thế giới.

Cao su là một loài cây quen thuộc đem lại nhiều giá trị kinh tế cao. Thực trạng lâm tặc khai thác rầm rộ hiện nay yêu cầu một giải pháp kịp thời để có thể bảo vệ loài cây này. Trồng, chăm sóc và khai thác hợp lí cũng là cách hữu hiệu mà mỗi chúng ta cần cân nhắc và kiên trì thực hiện.

Trong những cây công nghiệp có giá trị kinh tê cao của nước ta, cây cao su chiếm vị thế vô cùng quan trọng.

Cây cao su bắt nguồn từ loài cây ở vùng lưu vực sông Amazon, đến năm 1878,những cây cao su đầu tiên được du nhập vào Việt Nam dưới sự vận chuyển của thực dân Pháp và được ươm trồng ở một vườn ươm riêng, nay được gọi là Thảo Cầm Viên. Đến nay, cây cao su là loài cây được trồng phổ biến ở khắp mọi tỉnh thành trên cả nước, từ vùng duyên hải miền Trung đến vùng núi phía Bắc. Diện tích trồng cao su của nước ta tính đến năm 2017 đã đứng thứ 3 trên toàn thế giới với tổng diện tích là 969.000 ha. Cây cao su thuộc họ Thầu Dầu, thích hợp với môi trường sống ở các vùng khí hậu nhiệt đới ẩm, mưa nhiều. Thân cao thẳng với chiều dài thân từ 15 đến 30 mét, to khoảng 0,5 đến 1 mét. Cao su là loài cây rễ cọc, rễ cắm sâu vào lòng đất để dễ hút nước và chất dinh dưỡng cung cấp cho các bộ phận của cây. Lá cây cao su là lá kép, màu xanh thẫm, cứ đến tháng 12 hàng năm cây sẽ thay lá một lần. Cây cao su là loài cây ra hoa. Hoa cao su không mọc thành khóm hay chùm mà mọc riêng lẻ. Sau khi hoa rụng sẽ kết quả. Quả cao su hình bầu dục hoặc hình cầu, màu xanh nhạt hơn lá một chút.

Hiện nay, người ta nhân giống vô tính cây cao su bằng cách ghép mắt chồi và trồng như một giống phổ biến khắp cả nước. Tùy vào khả năng chăm bón và điều kiện khí hậu, một cây cao su có thể mất 5 đến 6 năm để trưởng thành đến giai đoạn lấy mủ. Tuy thế, thời gian khai thác mủ của một cây cao su kéo dài rất lâu, từ 20 đến 25 năm. Sau khi khai thác triệt để mủ cao su, người ta có thể đem thân cây dùng như gỗ gia dụng hàng ngày. Có nghĩa là, suốt một vòng đời khoảng 30 năm của mình, cây cao su được tận dụng triệt để những công dụng của nó. Dù vẫn có thể được sử dụng với mục đích lấy gỗ với nhu cầu thị trường đang ngày một cao lên, nhưng mủ cao su mới là trọng tâm trong giá trị kinh tế của cây cao su. Mủ cao su được lấy bằng cách cắt nghiêng 32 độ trên vỏ cây, sản phẩm mủ sẽ được chuyển đến các nhà máy và được chế biến thành thành phẩm.

Có rất nhiều mặt hàng được làm từ mủ cao su, từ găng tay y tế, băng chuyền đến lốp xe các loại… Chính bởi giá trị kinh tế cao của nó , cao su là loại cây được trồng rất nhiều trên diện tích lớn ở vùng núi nhằm xóa đói giảm nghèo cho người dân vùng sâu vùng xa nước ta. Bên cạnh lợi ích to lớn về kinh tế, việc khai thác cây cao su nói chung và khai thác mủ cao su nói riêng gây ra những ảnh hướng xấu vô cùng đến môi trường. Chất thải, khí thải trong quá trình khai thác và chế biến mủ cao su tác động xấu đến không khí và tầng ozone, thậm chí là chính sức khỏe của những người dân lao động kiếm sống nhờ loài cây này. Chính vấn đề này đòi hỏi chúng ta phải tìm ra giải pháp thích hợp để bảo vệ môi trường và sức khỏe của người dân lao động.

Cùng với tiềm năng kinh tế to lớn cần được khai thác của cây cao su, ta cần tìm ra những giải pháp khắc phục những mặt xấu trong quá trình chế biến chúng, chỉ có thế ta mới có thể biến cây cao su trở thành cây hoàn toàn có ích, không gây hại đến bất cứ phương diện nào của cuộc sống.

Những năm trước Cách mạng tháng 8 năm 1945, những đồn điền cao su là ác mộng của những người Việt Nam:

“Cao su đi dễ khó về
Khi đi trai tráng, khi về bủng beo”

Nhưng cây cao su thực chất không đáng sợ như thế, nó cũng là một loài cây rất đáng yêu, rất đáng quý, mang lại nguồn thu nhập rất lớn cho nền công nghiệp Việt Nam. Về lịch sử loài cây này khá đặc biệt, ngược dòng thời gian, vượt không gian quay về rất lâu về trước nơi vùng đất rừng mưa Amazon, có một loài cây đã mọc lên. Người thổ dân ở đây đã biết tiết lấy chất lỏng trên thân cây để ứng dụng vào đời sống hàng ngày. Họ gọi đó là Caouchouk, tức là “Nước mắt của cây”. Cây Cao su là một loài cây thân gỗ thuộc về họ Đại kích (Euphorbiaceae) và là thành viên có tầm ảnh hưởng rất lớn tới nền kinh tế công nghiệp của các nước trên thế giới. Nó có tầm quan trọng kinh tế lớn là do chất lỏng chiết ra tựa như nhựa cây của nó (gọi là mủ) là nguyên liệu chính trong việc tạo ra cao su tự nhiên, một chất liệu rất phổ biến và quan trọng trong đời sống.

Cây cao su du nhập vào Việt Nam đầu tiên vào năm 1878 nhưng không sống được. Một vài năm sau đó, năm 1892, 2000 hạt cao su từ Indonesia được nhập vào Việt Nam. Trong đó, có tới 1600 cây sống. Sau đó, 1000 cây được giao cho trạm thực vật Ông Yệm (Bến Cát, Bình Dương), 200 cây giao cho bác sĩ Yersin trồng thử ở Suối Dầu (cách Nha Trang 20 km). NĂm 1897, cao su chính thức xuất hiện ở Việt Nam, rất nhiều những nhà máy cao su mọc lên, những đồn điền cao su mở ra khắp nơi.

Cây cao su ưa vùng có nhiệt độ ẩm, mưa nhiều. Cây cao su thuộc loại rễ cọc, thân cắm sâu vào lòng đất, chia ra nhiều nhánh để hút chất dinh dưỡng nuôi cây. Thân cây cao su có thể cao tới vài chục mét, thân cây thẳng , màu nâu thẫm như những loại cây lấy gỗ khác. lá cao su là lá kép, màu xanh đậm. hàng năm cứ vào tầm giữa đông tháng 12 là cây thay lá. Cây cao su cũng ra hoa. Nhưng hoa cao su không thụ phấn đơn mà thụ phấn chéo. Quả cao su bầu dục, hình cầu, màu xanh.

Canh tác cao su nếu không phải là những người làm nghề sẽ thấy rất kì lạ. Hiện nay cao su ở Việt Nam đều được nhân giống bằng phương pháp ghép mắt chồi. trồng cao su không thể khai thác ngay, phải chăm sóc tầm 5,6 năm tùy theo điều kiện từng cây mới có thể đem lấy mủ. Pahir chờ đợi rất lâu mwois có thể khai thác nhưng thời gian khai thác cũng rất dài, tầm 20 đến 25 năm. Sau đó, cây cao su mới được đưa vào thanh lí để lấy gỗ. vậy là từ lúc sinh ra cho lúc chết đi, cây cao su kéo dài sự sống hơn 30 năm.

Để khai thác mủ cao su, những người thợ sẽ rạch những đường vòng cung quanh vỏ cây, nghiêng tầm 32 độ. Đường rãnh phải khéo để cây không bị thương và đẻ mủ chảy ra đủ nhanh, đủ nhiều. Cuối mỗi đường cắt đều gắn một cái phễu và bên dưới là những xô đựng mủ cao su. Mủ cao su chảy ra theo đường rãnh mà rơi xuống xô, nguwoif thợ chỉ cần đêm xô cao su về, vận chuyển đến những nhà máy cao su để xử lí. Mủ cao su sau khi được đưa đến nhà máy, được pha với các hợp chất, đóng khung cố định thành những hình tùy thuộc vào nhu cầu của cuộc sống hiện đại. cao su có thể đúc thành lốp xe, găng tay y tế, các sản phẩm ron nhựa, băng tải. Không chỉ thế, cay cao su sau khi lấy hết mủ còn có thể cưa đi lấy gỗ. Gỗ cao su được đưa vào cuộc sống rất đẹp và hữu ích.

Cây cao su với những lợi ích kinh tế của nó đã trở thành một bước quan trọng cho đất nước ta đi lên con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Bên cạnh đó, cao su còn được áp dụng vào trong lĩnh vực an ninh quốc phòng, bảo vệ biên giới.

Tuy nhiên việc sử dụng, khai thác và sản xuất các sản phẩm bằng cao su gây ô nhiễm rất lươn tới môi trường. vây nên bên cạnh việc sử dụng, cần phải có cả nhwungx biện pháp giảm thiểu nguy hại nhất có thể.

Cây cao su với những sức mạnh tiềm năng đã mang đến rất nhiều cơ hội phát triển cho đất nước ta, tạo tiền đề lớn cho những cú nhảy vọt bất ngờ về kinh tế. Tuy nhiên khai thác cao su cần sự cẩn trọng và nghiêm túc tránh thiệt hại nặng nề và hậu quả về các mặt khác của xã hội.

Từ xa xưa, thiên nhiên đã gắn bó mật thiết với người dân Việt Nam trong cuộc sống cũng như trong lao động. Thiên nhiên đã ban phát cho chúng ta những loại cây mang lại lợi ích to lớn, trong đó có cây cao su- loại cây mang lại lợi nhuận cao. Cây cao su là một trong những loại cây quen thuộc, chúng xuất hiện và mọc thành rừng ở khu vực rừng mưa Amazon. Chính vì vậy, nó có những đặc điểm riêng biệt để thích nghi với môi trường.

Cây cao su là cây thân gỗ thuộc họ Đại kích, cao thẳng, chiều cao của nó trung bình từ 15 mét đến 30 mét, đường kính thân cây khoảng 50 cm. Cây có rễ cọc cắm sâu vào lòng đất và có nhiều dễ nhánh để hút chất dinh dưỡng. Lá cây cao su là lá kép có màu xanh đậm, mỗi năm lá rụng một lần. Có hoa nhưng không mọc thành chùm mà là hoa đơn và thụ phấn chéo. Quả cao su hình bầu dục hoặc hình cầu, màu xanh, một quả chứa rất nhiều dầu có thể dùng để pha sơn trong kỹ nghệ. Cây cao su thường sống và phát triển tốt ở các vùng khí hậu nhiệt đới ẩm, nhiệt độ thấp và mưa nhiều, nhưng khi úng nước và có gió , cây dễ dàng chết hoặc bị gãy đổ. Ngoài ra cây cao su là một loại cây khá độc có thể là ô nhiễm nguồn nước ở khu vực xung quanh và sức khỏe của những người trồng cao su cũng bị ảnh hưởng.

Cây cao su được trồng ở những cánh rừng ít gió. Thường cây cao su được 4 đến 5 năm tuổi , người ta bắt đầu thu hoạch mủ cao su. Thời gian thu hoạch chỉ trong 9 tháng, trong 3 tháng còn lại không được thu hoạch vì đây là thời gian cây đang rụng lá, nếu thu hoạch sẽ làm cây chết. Người ta thu hoạch mủ hay còn gọi là những cao su bằng cách rạch các đường trên thân cây cao su. Các vết rạch vuông góc với mạch nhựa, rạch từ trái sang phải, độ sâu phù hợp để nhựa chảy vào xô sao cho không cạo phải tầng sinh gỗ làm vỏ cây không thể tái tạo và gây tổn hại cho sự phát triển của cây. Thời gian để thu nhựa mủ vào trước 7 giờ sáng là thích hợp nhất. Theo người công nhân trên những đồi cao su thì những cây càng già càng cho ra nhiều nhựa và chất lượng nhựa cũng rất tốt.

Cây cao su là một trong loại cây công nghiệp lâu năm rất quen thuộc và phổ biến ở Việt Nam, nhất là các khu vực như Đông Nam Bộ, Tây Nguyên, trung tâm phía Bắc, duyên hải miền Trung… Người ta trồng cao su nhằm mục đích lấy nhựa mủ dùng để sản xuất cao su tự nhiên, lốp cao su,..Bên cạnh đó , gỗ cao su cũng được sử dụng trong mỹ nghệ vì gỗ của nó có màu sắc đẹp, độ co ít, nó được đánh giá là loại gỗ thân thiện với môi trường vì người ta chỉ thu thập gỗ cao su sau khi hết thời kỳ lấy nhựa mủ. Lượng dầu trong quả cao su có thể làm nguyên liệu để chiết xuất ra sơn trong mỹ nghệ. Cây cao su được công nhận là cây công nghiệp thu lại lợi nhuận kinh tế rất cao, cải thiện nâng cao đời sống con người, phát triển kinh tế quốc dân, bảo đảm an ninh quốc phòng….

Như vậy, cây cao su là một trong những cây quan trọng trong lao động sản xuất và phát triển kinh tế của Việt Nam. Chúng ta cần chung tay bảo vệ những rừng cao su xanh tươi.

Trong cuộc sống hàng ngày, con người sử dụng rất nhiều các đồ dùng được tạo ra từ cây cao su như lốp xe chúng ta đi hàng ngày, quả bóng mà bọn trẻ hay chơi đùa. Cây cao su có ích như vậy, liệu chúng ta đã hiểu rõ về nó hay chưa?

Cây cao su thuộc họ Đại kích, được chia làm hai loại: cao su tự nhiên và cao su tổng hợp. Nó được bắt nguồn từ lưu vực sông Amazon. Trải qua nhiều thập kỷ nó được du nhập về Việt Nam ta. Cây gắn bó với người dân không chỉ trong thời chiến được trồng ở Đồng Nai, các tỉnh thuộc Đông Nam Bộ mà trong thời bình nhờ sự nỗ lực bảo vệ loài cây này. Cây cao su gần như có mặt trên khắp cả nước, từ Bắc vào Nam, tập chung mạnh ở Tây Nguyên, Lai Châu, Bình Phước, khu vực Đông Nam Bộ.

Do xuất thân ở lưu vực sông cho nên cây phát triển ở những vùng có khí hậu tốt, nhiệt đới ẩm, nhiệt độ từ 25–30 độ C. Hơn nữa cây cao su còn tiết kiệm một phần sức lao động cho người dân bởi cây hấp thụ lượng nước tự nhiên do mưa hàng năm trung bình từ 1500–2000mm chứ không nhờ đến sự tưới tiêu của người dân. Cây phát triển mạnh thành từng rừng cao su, vựa cao su. Mỗi cây cao chừng 20–30 m. Thân cây rộng với đường kính khoảng 20-25cm. Lớp vỏ của thân cây không sần sùi nhiều như vỏ cây bàng, mà nó nhẵn, mang màu nâu sẫm. Để cho cây phát triển, vươn cao đón lấy chất dinh dưỡng thì rễ cây cắm sâu vào lòng đất, khoảng chừng 1m đến 2m. Lá cây cao su là lá kép, mọc thành từng tầng. Còn về quả cao su, quả này thuộc loại quả nang có hình tròn hơi dẹp.

Trồng cây cao su, ưu tiên hàng đầu của các chủ vựa cao su đó là để lấy mủ. Dựa vào các đặc tính của cây thì nó chỉ cho nhựa trong 9 tháng đầu, còn 3 tháng còn lại không cho. Vậy nên người dân tận dụng hết khả năng đế sao cho thu hoạch được nhiều mủ đem lại cuộc sống kinh tế ấm no. Thường khi lấy mủ cao su, người dân thường đi vào lúc rạng sáng bởi lúc này độ ẩm thích hợp cho cây ra nhựa. Quy trình lấy mủ tưởng đơn giản nhưng không nó đòi hỏi bàn tay khéo léo, sự cần mẫn chăm chỉ tháo vát. Ban đầu họ rạch một lớp ở thân cây với độ cao dựa vào độ tuổi của cây, thành vòng cung hình chữ S. Dùng dây buộc chén dưới chỗ nhựa chảy để hứng lấy mủ.

Một đặc tính nửa của cây mà những người lấy mủ hết sức ro đó là cây chỉ cho mủ trong độ tuổi 20 đến 25 năm. Sau khoảng thời gian ấy con người sẽ dùng cây với những mục đích khác nhau. Ngoài việc cây cho mủ để sáng chế thành lốp xe, bóng đá, dép đi, dây buộc…thì cây còn đem lại rất nhiều lợi ích khác. Mỗi bộ phận trên cây qua óc sáng tạo và bàn tay khéo léo thì lại cung cấp những giá trị khác nhau. Người ta dùng xương sống của la cây cao su phơi khô để uốn thành những bông hoa giả vô cùng đẹp mắt. Hạt cây thì ép để chế tạo thành xà bông. Nhân hạt qua xử lý sẽ trở thành nguồn thức ăn cho cá. Không những thế cây đến giai đoạn ngừng cho mủ thì sẽ cung cấp gỗ, tạo thành những sản phẩm mỹ nghệ tuyệt đẹp.

Cây cao su không chỉ phục vụ sinh hoạt hàng ngày mà nhờ những vựa cao su mà biết bao công nhân có công ăn việc làm, kinh tế ổn định. Không nhưng thế nó còn củng cố cho nền an ninh quốc phòng. Nhờ có những cây cao su tạo việc làm không chỉ cho người dân trong nước mà còn cho những công dân nước láng giềng, góp phần gia tăng mối quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam – Lào - Campuchia. Những sản phẩm từ cây cao su mang lại góp phần phục vụ cho việc buôn bán trao đổi hàng hóa. Bên cạnh những lợi ích ấy, trồng cây cao su còn góp phần bảo vệ môi trường, phủ xanh đồi trọc, tạo nên không khí trong lành tránh xa khói bụi.

Với tất cả những đặc tính cũng như vai trò ứng dụng mà cây cao su mang lại. Mỗi chúng ta cần ý thức được tầm quan trọng của cây từ đó ngăn chặn việc chặt cây khai hoang, chung tay bảo vệ những vựa cao su, rừng cao su để cuộc sống ngày thêm ý nghĩa.

Trong giai đoạn hiện nay, Việt Nam đang từng bước tiến lên trở thành một nước công nghiệp. Cây cao su là một trong những nhiều loại cây công nghiệp chính và quan trọng trong nền công nghiệp nước ta hiện nay.

Cây cao su có nguồn gốc từ khu vực Amazon. Chính vì có nguồn gốc xuất phát từ khu vực này nên có điều kiện thích nghi với môi trường rừng nhiệt đới ẩm. Cao su có thể thích nghi với nhiệt độ thấp và khu vực có lượng mưa nhiều. Cây cao su thuộc họ thân dầu. Năm 1877, cây cao su lần đầu tiên được đưa tới Việt Nam. Cao su là loại cây thân gỗ. Thân cây thẳng thẳng, hình dáng đặc biệt ấy ít có loại cây nào có được, thân cây là thân gỗ và cao khoảng 15-20 cm bao bọc bên ngoài thân cây là lớp vỏ nhẵn màu nâu nhạt. Cao su có lá màu xanh sẫm, lá cây cao su là loại lá kép. Trong mỗi một năm sẽ có một thời gian cây rụng lá khoảng thời gian này thường rơi vào mùa khô trong năm.

Cao su là loại cây rễ cọc. Rễ cây to đâm sâu vào lòng đất giúp cây có thể đứng thẳng, vững và vừa có tác dụng hút những chất dinh dưỡng và nước ở sâu trong lòng đất nuôi cây giúp cây có đầy đủ chất dinh dưỡng để tạo ra những giọt mủ quý giả. Sau giai đoạn thay lá hằng năm sẽ là thời gian cây ra hoa. Hoa cao su là hoa đơn tính, hoa có hình chum và mọc ở mỗi đầu cành. Từ những bông hoa cao su ấy nó sẽ được thụ phấn và dần dần hình thành quả, quả cao su có hình dáng rất đặc biệt, quả có ba ngăn, mỗi ngăn có một hạt.

Quả cao su hình bông hoa ba cánh, quả cao su hơi dẹt, vỏ ngoài có màu xanh. Trong mỗi quả cao su ứng với ba nhánh của quả sẽ là ba hạt. Hạt cao su màu nâu dẹt, thon, tương đương với hình dáng bên ngoài của quả. Hạt cao su chứa rất nhiều dầu bên trong nên thời gian bảo quản cũng bị rút ngắn bởi đặc tính này của cây. Trong một năm chỉ có chín tháng là ta có thể thu hoạch được cao su, còn ba tháng còn lại là khoảng thời gian cây rụng lá, không thể thu hoạch được trong khoảng thời gian này, bởi trong thời gian này mủ cao su thu được không có chất lượng cao. Cây cao su có tốc độ sinh trưởng khá nhanh. Cây cao su sinh trưởng bằng hạt cao su. Hạt cao su sau khi được chăm sóc và ươm trồng lên mầm sẽ được đem đi trồng theo hàng theo lối để dễ thu hoạch.

Ở Việt Nam cây cao su thường phân bố ở vùng Tây Nguyên, trung tâm phía bắc, cây cao su rất rễ trồng và chăm sóc, sau năm năm khi cây lớn, ta có thể bắt đầu khai thác mủ ở cây cao su, ta phải cẩn thận trong quá trình rạch thân cây nếu rạch sâu quá cây sẽ bị tổn thương ảnh hưởng tới sự sinh trưởng của cây. Cao su là loại cây lâu năm có giá trị kinh tế cao trong cuộc sống. Mủ cao su là nguyên liệu chủ lực trong việc sản xuất cao su tự nhiên. Cao su ấy được dùng để sản xuất ra những vật dụng quanh ta như găng tay, giày dép đồ chơi, lốp xe. Chính vì những lợi ích trong đời sống của cây cao su mà loại cây này đã đem lại lợi ích kinh tế cho từng hộ gia đình, nâng cao đời sống con người, góp phần phát triển kinh tế đất nước. Bên cạnh đó cây cao su còn có tác dụng phủ xanh đất trống đồi trọc, giữ cho đất đai không bị xói mòn.

Cây cao su là một loại cây quý giá, nó mang lại lợi ích kinh tế cao. Bởi vậy, mỗi chúng ta cần có ý thức bảo vệ loại cây trồng này để chúng ta thoát khỏi nạn lâm tặc hiện nay.

Chắc hẳn trong chúng ta từng có một lần nghe về cây cao su. Một loại cây công nghiệp phổ biến có giá trị kinh tế cao ở nước ta. Cây cao su có mặt từ Bình Dương, Bình Phước 2 mùa mưa nắng, đến cả núi đồi Tây Nguyên, hay tận cùng biên giới Tây Bắc. Cây cao su được trồng để khai thác mủ và gỗ ở cuối mỗi chu kỳ trồng. Đây chính là các sản phẩm giá trị nhất của cây cao su ở Việt Nam.

Cây cao su có nguồn gốc từ lưu vực sông Amazon – Mỹ La Tinh. Được du nhập vào Việt Nam từ năm 1878, những cây cao su đầu tiên được ươm trồng tại Thảo Cầm Viên hiện nay. Đến hiện tại cây cao su đã có mặt hầu hết các tỉnh thành tại Việt Nam. Từ vùng Đông Nam bộ, Tây Nguyên, duyên hải Miền Trung đến vùng núi phía Bắc. Tính đến năm 2017, tổng diện tích cây cao su ở Việt Nam đạt 969.700 ha đứng thứ 3 thế giới.

Cây cao su có tên khoa học là Hevea brasiliensis Muell. Arg. thuộc chi Hevea, họ Euphorbiaceae (họ Thầu Dầu). Cây cao su có thân cao thẳng, chiều trung bình từ 15 mét đến 30 mét, đường kính thân cây khoảng 50cm tới 100 cm. Cây có rễ cọc cắm sâu vào lòng đất và có nhiều dễ nhánh để hút chất dinh dưỡng. Lá cây cao su là lá kép có màu xanh đậm, mỗi năm cây thay lá một lần từ cuối tháng 12 hàng năm. Có hoa nhưng không mọc thành chùm mà là hoa đơn và thụ phấn chéo. Quả cao su hình bầu dục hoặc hình cầu, màu xanh. Cây cao su thường sống và phát triển tốt ở các vùng khí hậu nhiệt đới ẩm, mưa nhiều.

Hiện nay các giống cao su được trồng phổ biến ở Việt Nam đều là các dòng vô tính được nhân giống bằng phương pháp ghép mắt chồi. Cây cao su được trồng sau khoảng từ 5 đến 6 năm tùy từng điều kiện trước khi có thể bước vào giai đoạn khai thác mủ. Giai đoạn khai thác mủ thường kéo dài từ 20 đến 25 năm trước khi được cưa thanh lý để khai thác gỗ. Do đó vòng đời của cây cao su có thể kéo dài đến 30 năm. Cây cao su cũng như những loại cây trồng khác cũng bị ảnh hưởng bởi các loại bệnh hại. Có thể kể đến như bệnh phấn trắng, nấm hồng, corynespora… Tuy nhiên, các bệnh này có thể được phòng trị hiệu quả.

Cây cao su đến tuổi sẽ được khai thác mủ. Mủ cao su được khai thác bằng những vết cắt nghiêng 32 độ lên vỏ cây cao su. Sản phẩm mủ được thu lại và vận chuyển đến các nhà máy chế biến để sản xuất ra các sản phẩm từ mủ cao su. Các sản phẩm được sản xuất chủ yếu từ mủ cao su có thể kể đến như lốp xe, găng tay y tế, các sản phẩm nhựa, bao tải…. Hiện nay, ngoài mủ cao su một sản phẩm khác là gỗ cao su cũng đang là mặt hàng giá trị. Với rất nhiều sản phẩm gỗ có nguồn gốc từ gỗ cao su được sử dụng rộng rãi. Với những lợi ích kinh tế của cây cao su, cây cao su đã và đang tiếp tục giúp phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo ở các vùng trồng cây cao su. Bên cạnh đó là đảm bảo an ninh quốc phòng ở các khu vực biên giới.

Chúng ta đã nói đến tới các lợi ích của cây cao su nhưng cũng không quên nói về mặt có hại của nó. Một trong đó là các vấn đề ô nhiễm môi trường trong quá trình sản xuất và chế biến mủ cao su. Đó chính là ô nhiễm nguồn nước thải, không khí, khí thải, đây là vấn đề rất cần được quan tâm.

Cây cao su với rất nhiều lợi ích kinh tế mang lại đang đóng góp không nhỏ vào sự phát triển của ngành nông nghiệp cũng như sự phát triển kinh tế xã hội Việt Nam. Nhưng chúng ta cần thực hiện một cách nghiêm túc về các vấn đề môi trường, khí thải để đảm bảo một lợi ích lâu dài, phát triển bền vững.

Đất nước Việt Nam vốn đi lên từ nông nghiệp, quả thực nếu không có các loại cây nông nghiệp, cây công nghiệp thì đất nước ta khó mà phát triển được như ngày hôm nay. Mặc dù chúng ta đang dần tiến lên công nghiệp hóa nhưng vẫn không thể nào phủ nhận được vai trò của nông nghiệp trong việc phát triển kinh tế. Một trong những giống cây trồng đem đến cho chúng ta rất nhiều lợi ích đó chính là cây cao su.

Ở khu vực rừng mưa Amazon, cây cao su mọc thành rừng, những đặc điểm của nó cũng thích nghi với điều kiện khí hậu và thời tiết nơi đây. Thuộc họ Đại kích, cây cao su là cây thân gỗ. Thân cây cao thẳng với chiều cao trung bình là từ 15 – 30m. Đường kính thân cây khoảng 50cm. Ngoài rễ cọc cắm sâu vào lòng đất, cây cao su còn có rễ nhánh đâm ra xung quanh để hút chất dinh dưỡng nuôi cây. Cây cao su có lá kép và chúng có màu xanh đậm. Mỗi năm lá cây sẽ rụng một lần. Hoa của cây cao su không mọc thành chùm như nhiều loại hoa khác mà chúng mọc thành từng bông riêng lẻ, thụ phấn chéo. Cây cao su có quả hình bầu dục hoặc hình cầu.

Quả của chúng màu xanh, bên trong có nhiều dầu dùng để pha sơn trong kỹ nghệ. Những nơi có khí hậu nhiệt đới ẩm, nhiệt độ thấp, mưa nhiều sẽ rất tốt để cho cây phát triển. Còn những nơi có gió, hay bị úng nước sẽ làm cây bị gãy đổ hoặc chết. Mặc dù mang đến nhiều lợi ích nhưng cây cao su cũng là loại cây độc. Chúng có thể gây ô nhiễm nguồn nước xung quanh và làm ảnh hưởng đến sức khỏe của người trồng. Chính vì vậy mới có câu nói “Cao su đi dễ khó về, khi đi trai tráng khi về bủng beo”.

Cây cao su sau khi được trồng 4 – 5 năm tuổi là có thể thu hoạch được mủ cao su. Một năm người ta thu hoạch mủ cao su trong 9 tháng, 3 tháng cây rụng lá thì không được thu hoạch vì sẽ làm cây chết. Việc thu hoạch mủ cao su cũng phải khéo léo để tránh làm tổn hại cho sự phát triển của cây. Thông thường người ta sẽ rạch các đường vuông góc với mạch nhựa trên thân cây cao su. Rạch từ trái sang phải và độ sâu cũng ở mức hợp lý. 7 giờ sáng là thời điểm thích hợp nhất để thu nhựa mủ. Những cây cao su già sẽ cho chất lượng nhựa tốt hơn và cũng nhiều nhựa hơn.

Ở Việt Nam, cây cao su được trồng từ lâu ở khu vực Đông Nam Bộ, Tây Nguyên, duyên hải miền Trung, trung tâm phía Bắc,… Mục đích của việc trồng cao su là để lấy nhựa mủ nhằm sản xuất lốp cao su, sản xuất cao su tự nhiên,… Cây cao su còn được lấy gỗ để sản xuất đồ mỹ nghệ. Gỗ cao su có đặc tính độ co ít, màu sắc đẹp lại thân thiện với môi trường. Tất nhiên, gỗ cao su chỉ được thu thập khi cây cao su đã hết thời kỳ lấy mủ. Loại cây này đã mang đến nguồn lợi kinh tế cao cho người dân Việt Nam, nhờ vậy mà đời sống con người phát triển hơn. Không chỉ vậy quốc phòng an ninh cũng được đảm bảo tốt hơn.

Tóm lại, trong lao động sản xuất và phát triển kinh tế của Việt Nam cây cao su là loại cây vô cùng quan trọng. Chính vì vậy mà con người cần chung tay bảo vệ rừng cao su, khai thác nhựa mủ đúng cách để rừng cao su luôn luôn phát triển.

Thiên nhiên đã mang đến cho con người nguồn thực vật phong phú và đa dạng. Có thể kể đến các loài cây lương thực như lúa mì, đậu phộng, khoai lang ngô, bắp hay các loài cây công nghiệp có giá trị kinh tế cao như: cà phê, điều và không thể không kể đến cây cao su. Cây cao su là loại cây có đóng góp quan trọng trong GDP ngành nông nghiệp của nước ta.

Cây Cao su thuộc về họ Đại kích, chi Hevea. Cây cao su xuất hiện đầu tiên cách đây gần 10 thế kỷ tại khu vực rừng mưa Amazon, sau đó dần phổ biến ở các quốc gia khác trên thế giới. Ngày nay, phần lớn các nước trong khu vực Đông Nam Á đều trong loài cây này. Ở Việt Nam, cao su được trồng phổ biến ở các tỉnh Tây Nguyên, Nam Trung bộ, Bắc Trung bộ như Đắk- Lắk; Gia Lai, ...

Trung bình, mỗi cây cao su có chiều cao từ 12- 20 mét, có cây cao đến 30 mét. Thân cây thẳng đứng, có đường kính khoảng 15 cm, vừa người ôm. Cây cao su là loại cây rễ cọc, có nhiều nhánh cắm sâu vào lòng đất để hút chất dinh dưỡng và chống khô hạn. Lá cao su có màu xanh đậm, chiều dài tầm 20 cm. Hoa cao su dạng đơn, có các loại hoa đực bao quanh hoa cái nhưng vì hoa đực chín sớm hơn hoa cái nên thường thụ phấn chéo. Cao su có quả giống quả chè, hình bầu dục, không qua lớn, là loại quả nang được cấu tạo bởi 3 mảnh vỏ ghép thành 3 buồng, trong mỗi quả cao sư đều có hàm lượng dầu vô cùng đáng kể. Nhựa mủ cao su có màu trắng hoặc vàng có trong các mạch ở vỏ cây.

Cao su là loại cây sống và phát triển tốt ở những nơi có khí hậu nhiệt đới ẩm, tốt nhất ở 26°C đến 28°C. Thích nghi tốt với nơi có lượng mưa nhiều trong năm, tuy nhiên mưa nhiều (tốt nhất là 2.000 mm) nhưng không chịu được sự úng nước và gió. Cây cao su có thể chịu được nắng hạn khoảng 4 đến 5 tháng, tuy nhiên năng suất mủ sẽ bị giảm rõ rệt.

Thường khi được trồng khoảng 4 đến 5 năm tuổi thì người lao động sẽ bắt đầu thu hoạch mủ. Theo kinh nghiệm, người lao động không thu hoạch mủ cao su vào mùa cây rụng lá vì ảnh hưởng đến quá trình phát triển của cây, thậm chí cya sẽ chết nếu thu hoạch mủ vào thời điểm này. Khi thu hoach mủ, người ta thường rạch các đường trên thân cây từ trái qua phải sao cho các vết rạch vuông góc với mạch nhựa với độ sâu phù hợp để nhựa chảy vào xô. Thời gian thích hợp nhất để thu nhựa mủ là trước khi bình minh tới. Sản lượng mủ cao su của một cây nhiều hay ít phụ thuộc vào giống, địa điểm trồng, chế độ cạo. Một cây cao su có thể cho mủ lên đến 25 năm.

Có thể nói, cay cao su một trong các loại cây công nghiệp lâu năm nhất của nước ta. Năm 1999, diện tích cao su trên đất nước ta đạt con số 394.900 ha, đến năm 2004 là 454.000 ha. Cuối năm 2012 tổng đạt diện tích là 910.500 ha và ngày càng gia tăng. Người lao động trồng cao su với chủ đích lấy nhựa mủ dùng trong sản xuất công nghiệp như sản xuất cao su tự nhiên, lốp cao su. Bên cạnh đó, thân cây cũng thường được sử dụng để làm đồ mỹ nghệ. Nhờ cao su mà đời sống con người thêm cải thiện bởi lợi ích kinh tế mà nó mang lại.

Trên đây là những đặc điểm và vai trò của cây cao su trong đời sống. Mỗi chúng ta cần phải hiểu và ý thức được tầm quan trọng của loài cây này để chung tay phát triển những rừng cao su xanh đẹp, giàu chất lượng.

Thiên nhiên đã cung cấp cho con người nguồn thực vật phong phú và đa dạng. Có các loại cây lương thực như lúa mì, lạc, khoai lang, ngô, hoặc các cây công nghiệp có giá trị kinh tế cao như cà phê, điều, cao su. Cây cao su là cây đóng góp quan trọng vào GDP của ngành nông nghiệp nước ta.

Cây cao su thuộc họ Đại vĩ, chi Hevea. Cây cao su xuất hiện lần đầu tiên cách đây gần 10 thế kỷ tại khu rừng nhiệt đới Amazon, sau đó dần dần lan rộng ra các nước khác trên thế giới. Ngày nay, hầu hết các nước ở Đông Nam Á đều có loài này. Ở Việt Nam, cao su được trồng phổ biến ở các tỉnh Tây Nguyên, Nam Trung Bộ và Bắc Trung Bộ như Dak-Lak; Gia Lai,…

Trung bình mỗi cây cao su có chiều cao từ 12-20 mét, có cây cao đến 30 mét. Thân cây thẳng đứng, đường kính khoảng 15 cm, ôm vừa người. Cây cao su là cây thân cọc, có nhiều cành đâm sâu xuống đất để hút chất dinh dưỡng, chống hạn. Lá su su có màu xanh đậm, dài khoảng 20 cm. Hoa cao su là hoa đơn tính, có hoa đực bao quanh hoa cái, nhưng do hoa đực chín sớm hơn hoa cái nên thường giao phấn. Su su có quả giống quả chè, hình bầu dục, không quá to, là một quả nang do 3 mảnh vỏ ghép lại thành 3 buồng, trong mỗi quả su su có một hàm lượng tinh dầu vô cùng đáng kể. Mủ cao su màu trắng hoặc vàng có ở các gân trên vỏ cây.

Cao su là loại cây sống và phát triển tốt ở vùng khí hậu nhiệt đới ẩm, tốt nhất ở nhiệt độ 26 ° C đến 28 ° C. Thích nghi tốt với nơi có mưa nhiều trong năm, nhưng lượng mưa nhiều (tốt nhất là 2.000 mm) nhưng không chịu úng, chịu gió. Cây cao su có thể chịu hạn khoảng 4 đến 5 tháng, nhưng năng suất mủ sẽ giảm đi đáng kể.

Thông thường khi trồng được khoảng 4 đến 5 năm tuổi, công nhân sẽ bắt đầu thu hoạch mủ. Theo kinh nghiệm, công nhân không thu hoạch mủ cao su vào mùa rụng lá vì ảnh hưởng đến sự phát triển của cây, thậm chí nếu thu hoạch mủ vào thời điểm này cây sẽ bị chết. Khi thu hoạch mủ, người ta thường rạch trên thân cây từ trái qua phải sao cho các vết rạch vuông góc với mạch nhựa có độ sâu thích hợp để nhựa cây chảy vào gầu. Thời điểm thích hợp nhất để lấy mủ là trước bình minh. Sản lượng mủ cao su của cây nhiều hay ít phụ thuộc vào giống, vị trí trồng, chế độ cạo. Một cây cao su có thể cho mủ đến 25 năm.

Có thể nói, cao su cay là một trong những cây công nghiệp lâu đời nhất ở nước ta. Năm 1999, diện tích cao su ở nước ta đạt 394.900 ha, năm 2004 là 454.000 ha. Đến cuối năm 2012, tổng diện tích là 910.500 ha và tăng lên từng ngày. Công nhân trồng cao su với mục đích lấy mủ sử dụng trong sản xuất công nghiệp như sản xuất cao su thiên nhiên, lốp xe cao su. Bên cạnh đó, thân cây cũng thường được dùng để làm đồ mỹ nghệ. Nhờ có cao su mà đời sống của người dân được cải thiện bởi những hiệu quả kinh tế mà nó mang lại.

Trên đây là đặc điểm và vai trò của cây cao su đối với đời sống. Mỗi chúng ta cần hiểu và nhận thức được tầm quan trọng của loại cây này để chung tay phát triển những cánh rừng cao su xanh đẹp, chất lượng cao.