Từ xưa đến nay, xoài vẫn luôn là loại cây vô cùng thân thuộc và gần gũi đối với mọi người, thậm chí đây còn là loại quả yêu thích đối với một số người. Vậy đã bao giờ chúng ta thử tìm hiểu kĩ về loại quả này chưa?

Cây xoài có tên khoa học là mangifera indica L.(Anacardiaceae). Cả thế giới gọi là "Vua của loài quả". Cây ăn quả vùng nhiệt đới. Không ai biết chính xác nguồn gốc của xoài, nhưng nhiều người tin là chúng có nguồn gốc ở Nam và Đông Nam Á, bao gồm miền đông Ấn Độ, Myanmar, Bangladesh. Xoài được phân chia thành rất nhiều loại nhưng một cây xoài bình thường sẽ có những đặc điểm cơ bản sau: Một cây xoài trưởng thành thường cao khoảng ba đến bốn mét. Từ xa nhìn lại, cả cây xoài như một chiếc ô màu xanh khổng lồ.

Rễ cây to cắm sâu vào lòng đất như người mẹ hiền cần cù hút chất dinh dưỡng nuôi cây. Cũng như rễ, thân cây khá to, một vòng tay trẻ em ôm không xuể. Thân cây có màu nâu sẫm, trên thân có một vài vết cắt như in hằn dấu ấn của thời gian. Từ thân cây tỏa ra nhiều cành như những cánh tay lực lưỡng bảo vệ cây khỏi mọi thứ xung quanh. Lá cây xoài có màu xanh, to hơn lá bình thường một chút và đặc biệt là có mùi rất thơm giống mùi quả xoài. Một số người bảo chỉ cần ngửi lá xoài là có thể biết được cây đó cho ra quả xoài ngot hay chua. Đến mùa ra hoa kết quả, cả cây xoài như được tô điểm bằng những bông hoa xoài trông rất đẹp.

Hoa xoài màu trắng trắng, nhỏ li ti và thường mọc thành chùm. Khi những bông hoa rụng đi thì cũng là lúc những quả xoài bắt đầu xuất hiện và lớn dần theo thời gian. Quả xoài to to hơi dài một chút và có vỏ màu xanh, khi chín sẽ chuyển sang màu vàng. Đằng sau lớp vỏ mỏng đó là những miếng xoài thơm ngon, ngọt lịm khiến ai ăn cũng phải say mê. Những miếng xoài vàng tươi hấp dẫn biết bao khiến không ai có thể chối từ thứ quả này. Và phần bên trong cùng của quả xoài chính là hột xoài, đây là phần không thể ăn được là cũng là bộ phận dùng để gieo mầm tạo ra một cây xoài mới.

Cây xoài có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong cuộc sống của mọi người. Trước hết đó là loại cây giàu giá trị dinh dưỡng cao rất tốt cho sức khỏe của mọi người. Hơn nữa, đây còn là loại trái cây vô cùng dễ ăn. Chúng ta có thể ăn trực tiếp trái xoài khi đã chín hoặc có thể xay quả xoài để làm thành sinh tố rất hấp dẫn. Không chỉ xoài chín mà cả xoài xanh cũng được sử dụng để làm những món ăn vặt như xoài lắc vô cùng được ưa chuộng. Bên cạnh đó, xoài cũng là loại cây ăn quả đem lại nguồn thu nhập cho mọi người để có thể trang trải cuộc sống. Ở một số nơi người ta còn xuất khẩu xoài để tăng thêm thu nhập…

Như vậy, cây xoài có giá trị cao đối với cuộc sống chúng ta. Vì vậy mỗi người cần phải nâng cao nhận thức để chăm sóc và bảo vệ loài cây này để cây có thể phát triển một cách tốt nhất và cho ra những quả xoài giàu giá trị dinh dưỡng cho mọi người cùng thưởng thức.

Cây ăn quả là một trong những nguồn thu nhập rất lớn trong nền nông nghiệp nước ta. Nhắc tới cây ăn quả, một trong số những loại cây mà được ưa chuộng là cây xoài. Chúng ta cùng tìm hiểu về loài cây này nhé.

Cây xoài là một giống cây có từ rất lâu rồi. Xoài có nguồn gốc từ các nước vùng Đông Nam Á như Myanmar, Thái Lan... Dần dần được phổ biến ra các nước trên toàn vùng khí hậu nhiệt đới. Và đến Việt Nam, xoài rất được ưa chuộng, lai tạo ra rất nhiều loại giống khác nhau, mang hương vị, đặc điểm riêng. Xoài có rất nhiều loại, xoài Bắc Úc, xoài Thái Lan, xoài tím lại Đài Loan... Trong nước ta, xoài cũng được chia làm rất nhiều loại: xoài cát Chu, xoài cát Hòa Lộc, xoài tứ quý, xoài Thanh Ca, xoài Tượng, xoài Xiêm... Mỗi loại đôi khi còn có nhiều tên gọi khác nhau theo từng địa phương. Nhưng nhìn chung chúng đều là cây ăn quả, thuộc chi Xoài, có đặc tính, quá trình sinh trưởng và phát triển khá giống nhau.

Rễ của xoài là loại rễ cọc, có một cái rễ chính và hàng trăm chiếc rễ nhánh khác nữa. Rễ chính thường to bằng cổ tay người lớn, dài khoảng 50cm đến 1 mét. Rễ chính có màu trắng ngà, nhọn, cắm sâu vào lòng đất giữ cho cây đứng vững trước giông gió. Từ rễ chính tỏa ra các rễ con nhỏ hơn, chúng nhỏ nhưng lại có thể dài tới 2 mét, len lỏi trong từng thớ đất, chắt chiu chất dinh dưỡng để nuôi cây. Ngày qua tháng lại, những chiếc rễ nhỏ bé ấy vẫn luôn giữ vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của cây. Nếu không có chúng, cây xoài không thể lớn lên, cho ra các trái ngọt được. Thân của cây to, hình trụ tròn và là loại thân gỗ. Phía sát đất thường được gọi là gốc cây, mang màu xanh của rêu, cây càng già vùng gốc mang màu xanh của rêu càng nhiều. Phía trên là thân cây, có thể cao từ mười đến hai mươi mét. Vỏ của thân cây là lớp vỏ hơi sần sùi màu bàng bạc.

Ẩn sau lớp vỏ ấy là những thớ thân cây màu xanh tràn trề nhựa sống, chất dinh dưỡng mà rễ cây hút được phải nhờ có thân cây và các mạch trong thân cây mới chuyển được đến lá. Lên gần đến ngọn, từ thân cây bắt đầu tủa ra các cành cây to khỏe. Tán cây xoài rộng, cành cây không khẳng khiu mà rất to, chắc. Chúng thường to bằng bắp tay người lớn, có màu của thân cây nhưng nhạt hơn. Từ các cành cây ấy lại trổ ra các nhánh nhỏ hơn mang theo các tán lá cây xanh mơn mởn. Lá của cây xoài lá loại lá đơn, mọc so le nhau. Lá khi trưởng thành có màu xanh thẫm, mặt trên trơn láng, mặt dưới hơi ram ráp bởi các đường gân màu tim tím và có màu nhạt hơn. Lá cây xoài có mùi thơm giống như mùi hương của quả xoài vậy. Khi lá còn non, chúng con màu xanh nõn óng ánh trong nắng.

Khi lá già, sắc tố xanh biến mất, thay vào đó là màu vàng cam, mỗi khi thu đến, cây xoài cứ như một nàng thơ mộng mơ, khoác trên mình tấm áo lụa thướt tha. Mùa đông, lá đã rụng hết, chỉ còn trơ ra các cành cây nhưng nhìn cây vẫn không khẳng khiu như các loài cây khác. Hoa của xoài thường nở vào thời gian cuối xuân, chúng nở thành chùm và có màu hơi vàng, cuống hoa màu tim tím. Mỗi một làn gió thoảng qua, đưa hương hoa bay đi, mời gọi ong bướm đến cần mẫn thụ phấn cho hoa. Trong giai đoạn này nếu mưa nhiều, cây sẽ không thể đậu nhiều quả, đây cũng là lúc mà người trồng cần quan sát cẩn thận nhất nếu muốn có một mùa bội thu. Khi quả xoài nhú ra, nó nhỏ li ti màu xanh thẫm. Sau vài tuần, quả đã to lên trông thấy, lớp vỏ cũng nhạt hơn và căng hơn. Khi chín, quả có màu vàng óng, lớp vỏ căng bóng. Từng chùm xoài sẽ rủ xuống trông rất đẹp mắt.

Xoài có rất nhiều giá trị, không chỉ là nguồn thu nhập đáng kể mà còn là là loại trái cây bổ dưỡng. Các vitamin trong quả xoài giúp làn đẹp da, sáng mắt, bổ sung đường huyết... Rất tốt đối với người làm việc nhiều, suy giảm thần kinh. Xoài còn giúp bổ sung sức đề kháng, cải thiện hệ tiêu hóa, chống viêm, chống ung thư... Xoài rất tốt cho sức khỏe của con người. Cây xoài còn cho ta bóng mát trong những ngày hè nóng nực, là nơi tuổi thơ gắn bó những chiều rủ bạn chơi trốn tìm, bắt ve, chơi bi... Lá xoài có thể chữa viêm ngứa, nấu để tắm hoặc xông. Vỏ thân cây xoài còn có vitamin, giúp chữa ho hiệu quả....

Cây xoài không chỉ mang lại giá trị vật chất mà còn mang lại giá trị tinh thần, mang lại sức khỏe cho con người. Trong tương lai, khi khoa học phát triển, cây xoài sẽ ngày càng có nhiều lợi ích hơn.

Hoa quả là những món ăn rất tốt cho sức khỏe của chúng ta. Trên đất nước Việt Nam xinh tươi này, có vô vàn những loại quả tốt: mận, lê, táo, dưa hấu. Loại quả nào cũng tốt cho con người và những cây hoa quả như vậy đã thân thuộc với chúng ta từ lâu và đặc biệt phải kể đến một loại cây ăn quả đó là cây xoài.

Xoài là một loại cây ăn quả nhiệt đới, vẫn chưa biết chính xác nguồn gốc của loại cây này nhưng có tài liệu cho rằng đây là một loại cây xuất phát từ miền Đông Ấn Độ và các vùng giáp ranh như là Myanma, Việt Nam, Malaysia. Cây xoài có phần rễ mọc sâu, bám chắc, thường tập trung ở phần đất cách gốc khoảng hai mét và thích nghi với vùng đất cát ẩm ướt. Cây xoài là cây thân gỗ lớn, mọc khỏe, chắc, cao, màu nâu sẫm. Lá mọc đơn, nguyên, mọc so le, phiến lá xoài có hình thuôn mũi mác, thơm, có màu xanh tươi tốt. Xoài nở hoa rất đẹp, hoa hợp thành chùm kép ở ngọn cành, chùm hoa dài khoảng 30cm, có 200-400 hoa tủa ra trên cành xen vào những quả xoài chưa kịp chín. Mỗi chùm thường có 2 loại hoa: hoa lưỡng tính và hoa đực. Hoa xoài nhỏ li ti, có màu vàng với búp nụ màu xanh.

Mỗi hoa có năm lá đài nhỏ, có lông ở mặt ngoài. Có lẽ, phần đáng được chú ý đến nhất ở cây xoài là quả xoài. Quả xoài có ba lớp, lớp vỏ mỏng bên ngoài khi ăn có thể gọt bỏ hoặc ăn không cần thiết vì phần này vẫn có thể ăn được, phần thịt bên trong dày và hạt trắng hình bầu dục ở trong cùng. Khi chưa chín, ở trên cây, xoài có màu xanh của lá cây, khi ăn có vị chua, chua nhiều hay chua ít tùy thuộc và mức độ sắp chín của trái xoài. Nhưng đến khi xoài đã chín, vỏ ngoài của xoài từ màu xanh đã chuyển thành màu vàng tươi bắt mắt, khi ăn không còn vị chua mà vừa ngọt vừa mát. Xoài một năm có thể ra độ ba đến bốn đợt tùy theo giống, tuổi thọ của cây, thời tiết và tình hình dinh dưỡng cũng như sự chăm sóc tưới tắm của con người. Xoài có rất nhiều loại giống: Xoài cát Chu, Xoài cát Hòa Lộc, Xoài Tứ Quý, Xoài Tượng, Xoài Thanh Ca, Xoài Tím(loại xoài có vỏ màu tím),…

Cây xoài trong đời sống con người đã trở nên gần gũi và không thể thiếu. Xoài xanh có thể làm xoài dầm, một món hoa quả ngon. Khi ăn xoài xanh cũng có tác dụng chữa viêm họng và đặc biệt đây là một thức quả mà phụ nữ thai nghén những tháng đầu rất ưa thích khi thèm của chua. Còn xoài chín được dùng nhiều hơn, có tác dụng bổ não, có lợi cho người làm việc trí óc, suy nhược thần kinh, giúp tăng cường sức đề kháng, chống viêm, phòng ngừa ung thư, giảm béo, cải thiện hệ tiêu hóa, giúp hạ cholesterol máu, hạ huyết áp, phòng bệnh mạch vành, nên các chị em phụ nữ vẫn thường chọn cho gia đình những trái xoài chín khi đi chợ. Vào mùa hè, khi dầm xoài chín ra làm sinh tố thì đúng là không còn gì ngon lanh bằng, vừa mát mẻ, vừa bổ dưỡng. Ta vẫn hay thấy quả xoài xuất hiện trong mâm ngũ quả ngày tết như một biểu tượng về sự đủ đầy no ấm. Ngoài ra vỏ thân cây xoài có thể dùng để chữa ho, sưng cổ họng, đau răng, tẩy giun sán, khử trùng, lá xoài có thể dùng để chữa viêm da, viêm họng.

Tuy là một loại quả tốt nhưng nếu sử dụng quả xoài quá nhiều cũng có một số những hạn chế nhất định ví dụ như là tiêu chảy, nổi nhọt, sưng mủ. Cần lưu ý rằng không ăn xoài, nhất là xoài xanh vào lúc đói, dễ bị cồn ruột, người bị sốt, có vết thương thì không nên ăn xoài chín sẽ gây nên những hậu quả đáng tiếc.

Cây xoài đã trở thành một loại cây rất quen thuộc với chúng ta, mang lại cho con người rất nhiều những lợi ích đáng kể. Trên đất nước mình không chỉ cây xoài mà còn rất nhiều những loại cây khác cũng rất có giá trị như vậy, biết được điều này, ta càng thấy tự hào vì non sông tươi đẹp.

Mỗi người lại yêu thích một hương vị trái cây riêng. Có người thì thích vị béo, hương thơm đặc biệt của sầu riêng, có người lại thích vị ngọt mát của những trái táo, nhưng cũng có không ít người yêu thích hương vị của những quả xoài. Cây xoài cũng chính là một trong những loài cây gần gũi, thân thuộc với cuộc sống của mỗi chúng ta.

Xoài có nguồn gốc ở Nam Á và Đông Nam Á, từ đó nó đã được phân phối trên toàn thế giới để trở thành một trong những loại trái cây được trồng hầu hết ở vùng nhiệt đới. Ở Việt Nam, xoài được trồng nhiều nhất ở Đồng bằng sông Cửu Long và một số khu vực miền Trung, Tây Bắc. Xoài cát Hòa Lộc là một trong những giống xoài nổi tiếng nhất ở đồng bằng Sông Cửu Long và là một trong những loại quả được ưa chuộng bởi màu sắc hấp dẫn, mùi vị thơm ngon và có giá trị dinh dưỡng cao.

Dạo bước trên mỗi cung đường, không khó để bắt gặp những hàng xoài đua nhau tỏa bóng xanh mát. Thân cây to, chắc khỏe, vươn cao đón những tia nắng mặt trời buổi sớm. Khoác lên mình chiếc áo nâu giản dị, đơn sơ nhưng thân xoài không hề sần sùi, xấu xí trái lại còn nhẵn nhụi. Dáng cây cao, thẳng, tỏa nhiều cảnh. Điểm ở đó là sắc xanh tươi, tràn trề sức sống của những chiếc lá xoài mọc so le nhau nhưng vẫn đủ sức tạo một khoảng râm mát. Điểm xuyết vào đó là những mầm lá non mới nhú. Dưới cái nắng ban mai, những mầm non vươn mình đón những tia nắng đầu tiên, óng ánh sắc tím hồng tươi tắn. Chỉ nay mai thôi những mầm non ấy sẽ từ từ hé mở để rồi xòe ra chiếc lá xanh thẫm mơn dáng rung rinh cùng gió cùng mây. Quen với những mùi hương nồng nàn của hoa hồng, hoa huệ, đôi khi hương hoa xoài dịu nhẹ, thoang thoảng lại làm lòng con người ta xao xuyến nhớ nhung. Hương vị nhẹ nhàng của những chùm hoa xoài li ti, trắng muốt như muốn báo hiệu một mùa xoài trĩu quả sắp ghé tới. Cây xoài sau tháng ngày phải còm cõi vì giá lạnh của mùa đông, thì giờ đây tựa như một nàng thiếu nữ xinh đẹp điểm tô lên mình cái sắc cái hương dịu dàng, duyên dáng.

Tuy nhiên, cây xoài có lẽ trong mắt mọi người hấp dẫn nhất là những ngày trĩu quả. Những chùm xoài căng mọng, mập mạp trĩu trịt chen nhau luồn lách ra ngoài những tán lá xanh dày. Cây xoài khi ấy dường như giống như một bà mẹ đôi lúc trĩu xuống nặng nề vì những đứa con béo mập. Quả xanh quả chín cứ thế mà đu mà chen khoe mình bóng mượt, ngon lành dưới ánh nắng lấp lánh. Những trái xoài ấy tràn ngập nơi mỗi nẻo đường, góc phố, căn nhà và thậm chí là cả những mảnh sân trường. Có lẽ vì vậy mà nó gắn liền với biết bao kỉ niệm, làm lòng người xuyến xao. Ai mà quên được khoảnh khắc cùng lũ bạn nghịch ngợm vặt trộm những trái xoài xanh.

Hương vị chua chua ngòn ngọt hòa cùng chút cay mặn của muối ớt luôn là sự yêu thích, thèm thuồng của những lứa học trò tinh nghịch, láu lỉnh. Đâu chỉ làm lũ học sinh thèm muốn, mà trái xoài cũng làm người lớn phải say mê. Vị chua ngọt không thể thiếu trong những món nộm hay cái hương vị ngọt lịm của trái xoài chín vàng óng lên hấp dẫn bất cứ ai thưởng thức. Trái xoài còn chính là một loại quả không thể thiếu của những người dân Nam Bộ trong những ngày tết. Nó tượng trưng gửi gắm một ước nguyện cho năm mới "cầu vừa đủ xài sung". Thế mới thấy cây xoài cũng thật quen thuộc, gần gũi, được mọi người dành nhiều tình cảm yêu mến, trân trọng.

Mỗi loài cây đều mang đến một vẻ đẹp, giá trị riêng cho cuộc sống con người và cây xoài cũng vậy. Câu xoài không chỉ mang giá trị vật chất mà trong nó còn chứa đựng cả giá trị tinh thần, gắn bó với kỉ niệm của mỗi chúng ta.

Đất nước Việt Nam với khí hậu nóng ẩm là nơi thích hợp cho nhiều loài cây sinh sống, mỗi mùa lại cho ta những thức quả khác nhau. Nếu xuân là hồng xiêm thơm nức, thu là quả ổi dân dã, đông là lê thanh mát thì hạ là những trái xoài lúc lắc trên cây. Xoài vừa là loại trái cây quen thuộc, vừa là hình ảnh gắn liền với tuổi thơ của những đứa trẻ thôn quê.

Người ta không biết xoài có nguồn gốc từ đâu, nhưng nhiều phát hiện chỉ ra xoài có nguồn gốc ở Nam Á và Đông Nam Á, từ đó nó đã được phân bố trên rộng khắp thế giới và trở thành loài cây quen thuộc tại các vùng đất nhiệt đới. Xoài là cây thân gỗ lớn, khỏe và chắc, một cây trưởng thành có thể cao từ mười đến hai mươi mét. Để có thể giúp cây cao lớn và vững chắc như vậy không thể không kể đến bộ rễ của cây. Rễ cây xoài là rễ cọc có thể dễ dàng ăn sâu xuống dưới đất, hút nước và các chất khoáng để nuôi dưỡng sự sống cho cây. Không chỉ là một loài cây cho trái, xoài, cũng như bàng, phượng hay bằng lăng, được trồng để lấy bóng mát. Tán của xoài rất rộng bởi cành lá xum xuê, nhìn từ xa trông như chiếc dù xanh mát rộng lớn rợp bóng râm cả một khoảng sân, che mát trong những ngày hè nóng nực. Khác với phượng, xoài là cây lá đơn với những phiến lá thuôn dài, bề mặt nhẵn và có mùi thơm riêng biệt độc đáo. Khi còn non, lá xoài có màu tím pha đỏ; khi lá đã trưởng thành thì có màu xanh nhạt; còn lúc đã về ”xế chiều” thì lá lại mang sắc xanh đậm đà.

Xoài cho bóng mát, cho lá, cho cành còn cho cả hoa. Hoa xoài nhỏ xíu như ngôi sao trên bầu trời rộng lớn nhưng không đứng riêng lẻ mà mọc thành chùm ở ngọn cành, mỗi chùm hoa dài tầm ba mươi centimet, cứ mỗi chùm như thế là xoài đơm nở cho ta hai trăm đến bốn trăm bông hoa. Cũng như nhiều loài cây cho trái khác, có hoa xoài rồi mới có quả. Khi hoa già, rụng xuống đất cũng là lúc xoài kết trái. Trái xoài thon ở hai đầu và phình to hơn ở giữa. Khi mới còn là trái non thì xoài có màu xanh đậm, nhưng khi đã chín và có thể thu hoạch thì thường mang sắc vàng hoặc xanh pha vàng. Chính màu vàng ươm như màu nắng hạ này khiến cho trái xoài trở thành loại hoa quả được ưa chuộng mỗi khi hè về, với vị chua và ngọt rất hài hòa, không ngọt sắc như mía hay chua gắt như quất, như chanh. Vẻ ngoài đẹp mắt cùng vị thơm ngon hài hòa, kết hợp với mùi hương dịu nhẹ nhưng đầy hấp dẫn, đã khiến cho loại trái cây này như một đặc sản không thể thiếu mỗi khi hè về.

Xoài có thể được chia ra thành nhiều loại như xoài Cát, xoài Tượng, xoài Thái, với nhiều hương vị khác nhau phù hợp với sở thích và gu ăn uống của từng người. Được trồng phổ biến không chỉ ở Việt Nam mà còn ở nhiều quốc gia khác, xoài là một loài cây có nhiều giá trị sử dụng. Tán rộng nên được trồng để lấy bóng mát. Nhưng chiều hè nắng chói, được ngồi dưới gốc xoài, nhìn nhưng quả xoài mới nảy lúc lắc trên cây khi gió thổi qua cũng là thú vui của nhiều người muốn yên tĩnh sau những giờ làm việc căng thẳng. Những ai đã đi qua thời học sinh la cà quán ăn vặt cổng trường hẳn cũng không thể nào quên hương vị của những túi xoài muối ớt, ăn vừa cay vừa chua mà vẫn rất nghiền. Xoài cũng được trồng như một loại cây xanh đô thị bởi không cần phải quan tâm nhiều đến việc chăm bón. Nhưng giá trị nhất ở xoài là lấy trái, ăn rất ngon và bổ. Bởi vậy mà không chỉ được yêu thích trong nước mà xoài còn là loại trái cây được xuất khẩu, đóng góp một phần không nhỏ cho nguồn thu ngoại tệ của đất nước. Người dân không chỉ ăn xoài khi đã chín mà còn lấy xoài xanh để ăn sống, và có vị chua không quá gắt, chấm với mắm đường ăn rất ngon và có hương vị độc đáo. Chưa có loại quả nào được ăn với loại nước chấm như vậy cả. Bên cạnh đó, với thân to và chắc, gỗ xoài cũng được dùng làm bàn ghế, tủ giường.

"Một vườn xoài rung rinh lá sáng
Một vườn xoài chạy dài thăm thẳm
Một vườn xoài rợp mát tuổi thơ ngây
Một vườn xoài xanh biếc dưới mây bay"

Đó là những câu thơ Lưu Quang Vũ viết trong “Mùa xoài chín”. Xoài từ lâu đã trở thành loài cây quen thuộc với người dân Việt Nam, là dấu hiệu mỗi khi hè về và cành lá rung rinh trong gió cũng gọi về cả một miền kí ức tuổi thơ tươi đẹp

Cây xoài có tên khoa học là mangifera indicaL.(Anacardiaceae). Cả thế giới gọi là “Vua của loài quả”. Cây ăn quả vùng nhiệt đới.

Người ta không biết chính xác nguồn gốc của xoài, nhưng nhiều người tin là chúng có nguồn gốc ở Nam và Đông Nam Á, bao gồm miền đông Ấn Độ, Bangladesh. Cây to cao 15-20m. Lá nguyên, mọc so le, đơn, thuôn dài, nhẵn, bóng dài 15-30cm, rộng 5-7cm. Hoa nhỏ, màu vàng nhạt, thành chùy ở đầu cành. Quả hạch khá to, hạch dẹt, hình thận, cứng trên có những thớ sợi khi nảy mầm thì hơi mở ra. Hạt có lớp vỏ mỏng, màu nâu, không phôi nhũ, lá mầm không đều.

Thành phần dinh dưỡng: Chứa đường, đạm, cellulose, flavine, acid folic, calci, phosphor, sắt, beta caroten, vitamin B1, B2… Còn có các acid, saponin. Tác dụng thực dưỡng: Quả có vị ngọt, chua, tính bình, tác dụng lý khí kiện trị ho. Hột có vị ngọt, đắng, tính bình, tác dụng hành khí giảm đau. Dùng trị các chứng như miệng khát họng khô, tiểu tiện không thông. Giúp phòng ngừa ung thư kết tràng và bệnh do thiếu chất thô trong thức ăn. Thực nghiệm chứng minh: saponin trong xoài có tác dụng khử đờm trị ho và ngăn ngừa ung thư.

Đặc điểm: Là một trong những loại quả được ưa chuộng bởi màu sắc hấp dẫn, mùi vị thơm ngon và có giá trị dinh dưỡng cao. Hình dáng: đầu to đầu nhỏ. Hình thuôn dài, khi chín vỏ màu vàng nhạt, thịt quả màu vàng tươi, cấu trúc thịt chắc, mịn và ít xơ, vị rất ngon và thơm. Các loại xoài: xoài tượng, xoài thơm, xoài cát nổi tiếng như xoài cát Hòa Lộc, xoài Thanh ca, Xoài Hòn, xoài mủ, xoài mút, xoài ăn giòn nguồn gốc từ Thái Lan, Xoài Tứ quí nguồn gốc Từ Đài loan. Giá trị dinh dưỡng, các thức sử dụng: Ăn chín, ăn sống với mắm đường, trộn gỏi, muối chua ngọt, làm mứt, làm kẹo, làm sinh tố.

Quả xoài là một thứ quả ngon có giá trị lớn so với nhiều quả khác. Cách thưởng thức thú vị là thái xoài thành từng miếng mỏng ngâm trong rượu vang và đường, thêm ít quế cho thơm. Tuy nhiên, xoài không chỉ là nguồn cung cấp Vitamin C hiệu quả. Xoài cát Hòa Lộc được trồng tại xã Hòa Lộc, quận Giáo Đức, tỉnh Định Tường nay là ấp Hòa, xã Hòa Hưng, huyện Cái Bè tỉnh Tiền Giang, nên được mang tên là xoài cát Hòa Lộc. Đây là vùng đất phù sa ven sông nên giàu chất dinh dưỡng, rất thích hợp cho xoài cát Hòa Lộc sinh trưởng và phát triển.

Trên quê hương tôi có biết bao nhiêu là cây ăn quả, thế nhưng nhiều nhất phổ biến nhất có lẽ phải nói đến cây xoài. Mỗi nhà trong thôn phải có đến ít nhất một cây xoài không thì là ba bốn cây, có những nhà trồng lấy quả đi bán thì có hẳn một vườn xoài. Trong cuộc sống của chúng ta không thể nào thiếu loại cây ăn quả ngon ngọt thơm đến như vậy.

Trước hết là về đặc điểm của cây xoài. Loài cây này thường được trồng bằng cây con khi người ta đã ươm hạt lớn chừng hai đến ba mươi đến năm mươi xăng ti mét sau đó người ta sẽ đem ra để trồng. khi cây xoài còn nhỏ thì cây có thân rất bé và yếu. Chỉ cần sức một đứa trẻ con cũng có thể bẻ gãy cây ra làm đôi. Lúc này nó giống như một người đứa trẻ con yếu ớt vậy. Lá của cây xoài khi này vẫn còn mượt của những lá non, màu của nó là màu xanh vàng nhẹ nhàng. Rễ cũng ít và cành nhỏ. Lúc này cây vẫn phải chăm sóc một cách kĩ lưỡng, tưới nước hàng ngày. Khi lớn hơn một chút những chiếc lá non trước đó sẽ già đi mang một màu xanh lá cây đậm, còn thân cũng trở nên cứng cáp hơn. Những chiếc lá to hơn, cứng hơn. Và cứ thế nó sống ở đó cao dần, lớn dần đến khi thành một bóng mát tỏa một góc vườn. Cành cây nhỏ bé ngày nào giờ đã chắc khỏe như một cánh.

Cây xoài ra có hoa rất đẹp, nó mọc thành những chùm màu vàng hoa nhỏ li ti. Nó thường nở hoa vào mùa xuân vì khi ấy tất cả những tinh túy của trời đất sẽ ngấm vào nó, mùa sinh sôi nảy nở bắt đầu. Sau một thời gian thì những bông hoa ấy rụng dần và để lại quả non bé nhỏ nhú ra và lớn lên dần theo năm tháng. Những quả xoài khi chưa chín thì có màu xanh còn khi ăn được thì nó có màu vàng và mềm ra. Người ta có thể cầm nguyên quả xoài lột vỏ đi mà ăn rất ngon lành. Về phân loại thì xoài được phân ra làm rất nhiều loại khác nhau như xoài Cát, xoài Tượng, xoài Tròn Yên, xoài Thanh Ca, xoài tròn, xoài Đức. Mỗi loại xoài có một hương vị khác nhau. Theo hương vị thì còn phân ra làm xoài chua và xoài ngọt. Ngày nay khi khoa học phát triển thì chúng ta còn biết đến nhiều loại cây xoài nữa.

Xoài chiếm vai trò quan trọng trong đời sống hiện nay của chúng ta mà vai trò thứ nhất và thiết yếu nhất đó chính là một cây ăn quả ngon hấp dẫn. Xoài khi chín có mùi rất thơm và ngọt. Tùy theo từng loại xoài mà có vị ngọt khác nhau. Vỏ xoài không cần lấy dao gọt như những loại quả bình thường mà chỉ cần lấy tay tước là có thể ăn được rồi. Màu sắc vàng ươm ấy không những đẹp mắt mà ăn thì lại rất ngon. Vị ngọt của nó không phải ngọt sắc như mít, cũng không thào thào như ổi mà đó là một vị ngọt thanh thanh nhẹ nhàng. Ăn xoài không bị nóng như ăn mít. Không chỉ ăn như thế mà người ta còn ăn cả xoài xanh chấm muối ớt cũng rất ngon. Khi ấy xoài sẽ giòn và ăn có vị chua chua rất dễ ăn. Xoài chín người ta còn mang dầm ra thành sinh tố xoài kèm theo sữa và đá mát lạnh là một thức uống mùa hè.

Đó là về thực phẩm cây xoài còn có cả công dụng để chữa bệnh nữa. Vỏ quả xoài chín cũng như quả xoài có tác dụng cầm máu tử cung, khai huyết, chảy máu ruột, dưới dạng cao lỏng với liều 10g cao lỏng cho vào 120ml nước rồi cứ cách một hay hai giờ cho uống một thìa cà phê. Chữa đau răng, viêm lợi: Vỏ xoài phơi khô 3 phần, quả me 1 phần, quả bồ kết 1 phần. Tất cả sấy khô tán nhỏ, đắp vào nơi răng đau, lợi viêm đã rửa sạch.Nhân xoài: được người Malaysia, Ấn Độ và Brazil dùng làm thuốc trị giun sán (liều 1,5 đến 2g sấy khô, tán bột); chữa chảy máu tử cung, trĩ; kiết lị. Với bệnh kiết lị, nghiền 20 đến 25g nhân với 2 lít nước, nấu kỹ cho tới khi cạn còn hơn 1 lít thì lọc để bỏ bã, thêm vào nước lọc 300 – 400g đường và tiếp tục đun cho tới khi còn 1 lít. Mỗi ngày dùng hai hay ba lần, mỗi lần dùng 50 đến 60g thuốc chế như trên.

Như vậy qua đây ta thấy được đặc điểm và công dụng của cây xoài. Chính vì thế mà nó có ý nghĩa rất lớn đến đời sống của nhân dân ta. Nó không chỉ là một loài cây ăn quả mà người đời con dùng nó với nhiều công dụng chữa bệnh khác. Mỗi quê hương nên gìn giữ những cây xoài hữu ích này.

Việt Nam may mắn được thiên nhiên ban tặng cho thiên nhiên phong phú, nhờ vậy mà cây cối sinh sôi, phát triển, đặc biệt là có rất nhiều loại hoa quả tươi ngon. Nào là quả dưa hấu, quả táo, quả lê, quả mận,… Mỗi một loại quả có một vị ngon riêng và loại quả nào cũng rất bổ dưỡng. Trong số những loại cây thân thuộc với chúng ta, cây xoài có lẽ là loài cây quen thuộc nhất.

Cây xoài là cây ăn quả của vùng nhiệt đới. Mặc dù tới thời điểm hiện tại chưa có một tài liệu nào nói về nguồn gốc của cây xoài nhưng theo một số tài liệu, cây xoài xuất phát từ miền Đông Ấn Độ và các vùng Malaysia, Myanmar, Việt Nam. Ở Việt Nam hầu như đi đến nơi đâu bạn cũng có thể nhìn thấy cây xoài. Rễ của cây xoài cắm sâu xuống dưới lòng đất. Chúng bám rất chắc để giữ cho cây được chắc chắn. Thân cây xoài thuộc loại thân gỗ, có màu nâu sẫm, mọc khỏe và rất cao. Thân cây cao phải tới 4 – 5 mét hoặc hơn. Lá của cây xoài mọc đơn, phiến lá thuôn mũi mác, nhẵn và có mùi thơm nhẹ. Vào mùa xuân cây xoài nở hoa màu trắng li ti.

Hoa xoài là hoa lưỡng tính hoặc hoa đực. Chúng mọc với nhau thành từng chùm dài khoảng 30cm. Mùa hè là thời điểm mà cây xoài ra quả. Quả xoài có 3 lớp, trong cùng là hạt, ở giữa là thịt xoài và ngoài cùng là lớp vỏ. Vỏ xoài có màu xanh khi chúng còn nhỏ nhưng khi xoài chín vỏ của chúng sẽ chuyển sang màu vàng. Khi chín, thịt xoài cũng trở nên mềm hơn và cũng chuyển sang màu vàng. Ở những vùng khí hậu thích hợp và cũng tùy vào giống mà xoài có thể ra quả tới 3 – 4 đợt trong 1 năm. Hiện nay ở Việt Nam có nhiều giống xoài như xoài tím, xoài thanh ca, xoài tượng, xoài tứ quý, xoài Hòa Lộc, xoài Cát Chu,…

Với những người dân sống ở vùng trồng nhiều xoài, cây xoài có một ý nghĩa vô cùng to lớn. Với những quả xoài xanh còn chua có thể dùng làm xoài dầm hoặc dùng để ăn với món nem cuốn. Xoài xanh có thể chữa viêm họng và là món ăn ưa thích của nhiều người phụ nữ khi mang thai. Trong khi đó xoài chín có vị ngọt, chúng được dùng để ăn tráng miệng. Xoài chín có nhiều công dụng như phòng bệnh mạch vành, hạ huyết áp, hạ cholesterol máu, cải thiện hệ tiêu hóa, giảm béo, phòng chống ung thư, chống viêm, tăng sức đề kháng,… Mùa hè đến, có thể dùng xoài chín làm thành sinh tố xoài ăn rất ngon.

Tuy nhiên, ăn nhiều xoài cũng có thể gây ra một số vấn đề như sưng mủ, nổi nhọt, tiêu chảy. Lúc đói thì không nên ăn xoài xanh vì như vậy rất dễ bị cồn ruột. Khi đang bị sốt hoặc có vết thương thì không nên ăn xoài chín. Với những công dụng tuyệt vời, cây xoài trở thành một người bạn của chúng ta. Nếu nhà bạn có trồng cây xoài thì thật đáng tự hào.

Hôm nay, họ hàng nhà xoài chúng tôi có một cuộc họp mặt các giống xoài trên khắp cả nước Việt Nam. Họ nhà xoài chúng tôi rất đa dạng và nhiều loại, có thể kể tên như anh chị xoài Tượng, các em xoài Thơm và xoài Gòn. Còn chúng tôi đây là giống xoài Cát Hòa Lộc được con người biết đến với hương vị ngon ngọt, thịt dày, hạt lép và ăn rất giòn.

Họ nhà xoài chúng tôi rất dễ trồng. Chúng tôi có mặt ở khắp nơi trên mọi miền đất nước, nhưng phổ biến và nổi tiếng nhất là ở miền Tây Nam Bộ. Đó là vì vùng đó đất rất tốt, lại nhiều mùn, nhiều chất dinh dưỡng, rất thích hợp cho việc trồng cây ăn quả và nhất là họ nhà xoài chúng tôi.

Xoài tuy có nhiều giống khác nhau nhưng hình dáng cây của các loại chẳng khác gì nhau mấy. Thân của các mẹ cây có lớp vỏ sần sùi và rất cứng cáp, giúp đảm bảo hoạt động trao đổi chất bên trong được diễn ra suôn sẻ, tốt đẹp. Vì thế, những quả xoài con chúng tôi được xanh tốt hơn. Cây mẹ thường có nhiều cành, mỗi cành lại chia thành nhiều nhánh giúp mẹ cây vươn cao hơn và trở nên hùng vĩ hơn. Trong họ nhà xoài, các mẹ cây xoài Tượng có dáng cao to hơn các cây mẹ khác. Nhưng tán của mẹ cây xoài Tượng không rộng bằng tán của mẹ cây xoài Cát của chúng tôi đâu.

Ban đầu, chúng tôi chỉ là những bông hoa vàng nhỏ xíu mọc trên nhánh của mẹ cây. Mỗi nhánh thường có rất nhiều bông. Nhưng mỗi khi mưa gió, các bông hoa yếu ớt không chịu đựng được đành phải lìa cành. Cuối cùng, khi tới mùa quả, mỗi nhánh chỉ còn lại sáu, bảy quả mà thôi. Chúng tôi may mắn là một trong số đấy. Hình dáng của chúng tôi rất dễ thương với cái đầu nhọn, phần đuôi tròn tròn và ở giữa thì phình to ra. Các anh chị lá cùng cành cũng trông rất đơn giản với hình dáng thon dài. Lúc còn non, các anh chị ấy có màu đỏ tím. Khi trưởng thành có màu xanh nhạt. Lúc về già chuyển sang màu xanh đậm. Mẹ cây mỗi năm còn thay lá từ một đến hai lần.

Ở vùng đất nhiệt đới như Việt Nam, họ nhà xoài chúng tôi vừa có giá trị dinh dưỡng, vừa có giá trị xuất khẩu. Họ nhà xoài chúng tôi không chỉ ăn được mà còn có nhiều lợi ích khác nữa đó. Thân của các cây mẹ lâu năm dùng làm gỗ để đóng bàn ghế, tủ giường, … Ở miền Tây Nam Bộ, các anh chị lá được dùng để cuốn bánh xèo ăn rất ngon. Hiện nay, do khoa học ngày càng phát triển nên con người đã tạo ra mẹ cây có thể cho những quả xoài con quanh năm.

Ở các thành phố lớn trên thế giới như Bắc Kinh, Thượng Hải, … người ta thường trồng cây xoài mẹ ở ven đường để tạo bóng mát. Đó là vì họ nhà xoài chúng tôi thân cao to và có tán lá rộng. Ở Việt Nam, tại thành phố Hồ Chí Minh, người ta đang trồng thử nghiệm hai bên đường Cộng Hòa, quận Tân Bình. Nếu thành công, chúng tôi sẽ có mặt ở khắp nơi. Các bạn đi đâu cũng sẽ thấy chúng tôi đó. Điều rất đặc biệt là chúng tôi được vinh hạnh có mặt trong mâm ngũ quả ngày Tết. Các bạn có biết mâm ngũ quả không? Con người thường gọi tên chúng tôi và các bạn trái cây khác thành “Cầu Dừa Đủ Xoài Thơm” để mong năm mới sung túc, bình an.

Chúng tôi là thế đấy, cả đời luôn cống hiến hết mình cho con người không một lời than phiền, mà ngược lại, chúng tôi thấy rất vui. Vì thế, con người không ai không biết đến chúng tôi. Các bạn ơi, đừng ai quên họ nhà xoài chúng tôi nhé!

Mùa hè về, có biết bao loại hoa thơm trái ngọt, trong đó không thể không kể đến trái xoài. Cây xoài, trái xoài, nước sinh tố xoài từ lâu có lẽ đã chẳng có gì mới lạ đối với những đất nước nhiệt đới nói chung và toàn thế giới nói riêng.

Không ai rõ cây xoài có nguồn gốc từ đâu, nhưng theo một số giả thiết cho rằng, cây xoài lần đầu tiên xuất hiện ở vùng Đông ấn Độ, tiếp giáp với các nước Đông Nam Á như MYanmar, Việt Nam, Campuchia. Tuy nhiên, sự không rõ ràng của lai lịch xuất thân cũng không làm giảm đi sức hấp dẫn của nó. Cây xoài thuộc loại rễ cọc, bám sâu xuống lòng đất tầm hai mét ngày đêm hút chất dinh dưỡng nuôi cây, chắt chiu từng ngày để cho ra những quả xoài mũm mĩm. Thân cây là thân gỗ, cao chừng 15-20 mét, màu nâu sậm, cành lá xum xuê như những nan ô khổng lồ, khiến cho cây xoài không chỉ có giá trị ở những trái xoài mà còn được trồng như một loài cây lấy bóng mát. Khắp các cành cây là lá cây, lá đơn, mọc so le, thuôn dài, nahwnx bóng dài chừng 15 - 30 cm, chiều rộng khoảng 4 - 7cm, có mùi thơm đậm đà riêng biệt. Khi lá còn là chồi non, có màu tím biếc, trưởng thành chuyển mình sang sắc xanh và khi đã già thì dần dần đậm lại.

Những cô thôn nữ yêu xoài không chỉ vì trái, vì bóng mát mà còn vì những bông hoa xoài thơm ngọt ngào. Hoa xoài mọc thành từng chùm chứ không đứng riêng lẻ, những bông hoa nhỏ li ti như sao gộp lại thành một chùm đến vài trăm bông, dài tầm ba mươi centimet, thơm đằm thắm. Hoa nở trên cành, rồi dần dần rụng xuống, cũng là lúc mà cây bắt đầu kết trái. Ở chỗ mà bông hoa cũ khi trước, từng quả xoài nho nhỏ bắt đầu hiện ra. Trái xoài thon ở hai đầu, phần ở giữa phình to như hai bàn tay úp ngược với nhau. Khi còn là một trái non, xoài có màu xanh sẫm, cứng và có vị chua, nhưng theo thời gian, quả xoài lớn dần, chuyển dần sang màu vàng ươm như màu nắng hạ, mềm hơn và có vị ngọt thanh mát. Màu vàng của xoài như được hấp thụ từ nắng hè vàng ươm, rực rỡ. Xoài không ngọt lịm như nước đường, không chua gắt như nước chanh mà chua ngọt rất cân đối, vừa đẹp mắt vừa ngon miệng

Trong trái xoài có rất nhiều những chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, chứa đường, đạm, cellulose, acid folic, calci, phosphor, sắt, beta caroten, các loại vitamin B1 B2,... và các acid, saponin. Vì có nhiều chất dinh dưỡng nên tác dụng của trái xoài cũng rất tốt. Vị chua, ngọt hài hòa của thịt quả giúp lý khi tiện tỳ, trị ho. Hội có vị ngọt và đắng giúp giảm đau rất tốt, dùng trị các chứng như miệng khát họng khô, tiểu tiện không thông,... Ngoài ra, còn giúp -phòng ngừa ung thư kết tràng và các bệnh do thiếu chất thô trong đồ ăn. Nghiên cứu đã chứng minh, saponin trong xoài có thể ngừa đờm trị ho và ngăn ngừa ung thư. Tuy nhiên, với những người đang bị ốm phải uống thuốc không nên ăn nhiều xoài dễ làm tăng bệnh nặng hơn.

Đối với cuộc sống hàng ngày, quả xoài còn có rất nhiều giá trị. Xoài chưa chín, khi còn xanh, có vị chua có thể để bóp với muối ớt, đường làm xoài dầm ăn giải khát, hoặc có thể để bóp với nộm, thành món nộm xoài ăn thanh mát, ngọt ngào. Xoài chín có thẻ bổ trực tiếp, ăn bỏ vỏ cũng đã là một món ăn tuyệt mĩ vào ngày hè. Cầu kì hơn có thể xay thành những ly sinh tố, buổi tối ngồi trên đê vừa hóng gió vừa thưởng thức. Xoài có nhiều loại, xoài cát, xoài tượng, xoài thái,... tuy có vài phần khác nhau xong vị ngon của chúng đều khó cưỡng

Cây xoài là một loại cây có giá trị cao, không chỉ thu hoạch xoài để gia tăng thu nhập mà rất nhiều nơi còn trồng xoài trong sân hay các bên vỉa hè để làm cây bóng mát. Xoài trong cuộc sống gắn bó với con người và gắn bó với cả thơ ca:

"Một vườn xoài rung rinh lá sáng
Một vườn xoài chạy dài thăm thẳm
Một vườn xoài rợp mát tuổi thơ ngây
Một vườn xoài xanh biếc dưới mây bay"

Xoài được biết đến là một loài cây thuộc chi Xoài và có vị ngọt. Nguồn gốc chính thức của cây xoài được tìm thấy ở khu vực Đông Nam Á và Nam Á. Từ đây, xoài được nhân rộng và trở thành loài cây đặc trưng vùng nhiệt đới.

Về cấu tạo, xoài là một loài cây thân gỗ đứng và chắc chắn, thân mọc thẳng và có chiều cao từ 10 m đến khoảng 20 m tùy giống. Thân cây xù xì, màu nâu đậm. Từ thân cây mọc ra nhiều cành, từ cành đâm ra nhiều chánh, tán cây hình vòm, tỏa rộng. Lá xoài trực tiếp mọc ra từ các nhánh, lá xoài thon dài, màu xanh sẫm, mặt sau nhạt hơn mặt trước, bề mặt lá nhẵn nhụi, thường không mọc thẳng cùng nhau trong một nhánh mà mọc so le. Hoa xoài mọc thành từng chùm, nhỏ li ti, trắng hay hơi vàng. Một cụm hoa gồm cả hoa đực và hoa cái, hương thơm nhàn nhạt, hăng hắc. Rễ xoài thuộc dạng rễ cọc, cắm sâu xuống đất chắc chắn để tìm chất dinh dưỡng nuôi cây.

Có giá trị cao nhất trong các bộ phận của cây chính là quả xoài, quả thường có hình bầu dục, tròn ở phần cuống quả và thuôn nhọn dần về đuôi. Tùy từng giống xoài mà có độ to nhỏ hay nặng nhẹ khác nhau. Xoài khi còn non thường có vỏ xanh, mỏng, cùi giòn, chua, hột trắng. Khi chín, xoài chuyển sang màu vàng, hột cứng chắc. Bên ngoài lớp vỏ xoài nhẵn nhụi là lớp thịt quả vàng tươi đẹp mắt, thịt quả chua ngọt thanh thanh.

Xoài có thể trồng được trên nhiều loại đất khác nhau nhưng cây phát triển mạnh nhất trên những vùng đất cát pha thịt hoặc đất cát. So với những loại cây ăn quả khác, xoài là cây rất giỏi chịu úng, có thể trồng quanh năm nhưng tốt nhất là đầu mùa mưa. Bởi những đặc điểm sinh trưởng trên nên xoài được trồng nhiều ở những vùng khí hậu nhiệt đới ẩm.

Xoài là loài cây phổ biến nên có rất nhiều các giống khác nhau. Ở nước ta, một số giống phổ biến là: Xoài Cát, xoài tượng, xoài Thanh ca,….Xoài Cát là giống xoài nổi tiếng dễ đậu trái với năng suất cao, quả xoài thường chắc, hơi tròn, thơm thanh, vị ngọt pha ít chua dịu. Xoài Xiêm cũng dễ cho trái, thịt xoái mềm, hạt nhỏ. Xoài tượng có đặc điểm nổi bật là trái xoài to, thường được ăn khi xoài vẫn còn xanh rất ngon. Xoài Thanh ca thường phát triển nhanh, lá hơn thon dài, quả dài, hơi cong….Tất cả các giống xoài đều cho giá trị cao về năng xuát và chất lượng.

Tất cả các bộ phận của cây xoài đều mang giá trị đối với đời sống con người. Thân xoài có thể dùng phơi khô làm than củi. Chiết xuất lá xoài có thể sử dụng như một dược phẩm chữa tiểu đường, nước lá xoài chữa cảm lạnh và rối loạn tiêu hóa…là khô có thể dùng làm chất đốt,…Bộ phận có giá trị nhất trên cây xoài chính là quả xoài, quả xoài dù xanh hay chín đều có nhiều lợi ích. Xoài xanh có thể bảo vệ mắt, cải thiện tiêu hóa, bổ sung sắt cho cơ thể. Xoài chín mềm, có vị ngọt thanh, chua nhẹ giúp làm đẹp da, hỗ trợ giảm cân và phòng chống ung thư. Xoài không chỉ được sử dụng là món ăn trực tiếp mà còn dùng cchees biến thành rất nhiều sản phẩm khác: nấu chè, làm xoài sấy, xoài ngâm đường, xôi xoài….Nhiều sản phẩm từ xoài có giá trị xuất khẩu.

Xoài là một loại cây tương đối dễ trồng nhưng để cây phát triển tốt, người trồng phải thực hiện một số kĩ thuật như chọn đất, chọn giống,..Nên chọn trồng xoài ở nhũng vùng đất cát hoặc đất pha cát, đất nhẹ, kém mầu mỡ sẽ giúp cây có nhiều hoa và dễ ra trái. Hiện nay ở nước ta có rất nhiều giống xoài, tùy vào điệu kiện tự nhiên và mục đích của người trồng mà chọn giống cho phù hợp. Nên trồng xoài vào thời điểm đầu mùa mưa, chú trọng bón phân, tỉa cành tạo tán và phòng ngừa sâu bệnh thường xuyên cho cây để cây phát triển tốt.

Trong đời sống con người, xoài hiện diện thường xuyên. Đó là loại cây dễ trồng, không phải chăm sóc nhiều. Tất cả những bộ phận xủa xoài đều phục vụ con người. Loài cây ấy hiện diện như một người bạn đồng hành với tất cả người dân từ Bắc xuống Nam.

Xoài là một loài cây lành tính, giàu giá trị. Bởi vậy, mỗi người cần có ý thức giữ gìn, chăm sóc theo đúng chuẩn mà các nhà nghiên cứu đưa ra. Từ đó giúp cho sản lượng và chất lượng loại cây này mang lại cũng được tăng cao.

Đến bất cứ đâu trên đất nước Việt Nam, người ta cũng có thể thưởng thức những trái xoài thơm mềm, ngọt lịm và mọng nước. Trái xoài từ lâu đã trở thành một thứ quả vô cùng quen thuộc của người dân ta. Thế nhưng cây xoài có nguồn gốc như thế nào, có công dụng ra sao thì chắc hẳn ít có người biết tới.

Xoài là một loại trái cây ngọt, thuộc chi Xoài, có nguồn gốc nhiệt đới từ vùng Nam Á và Đông Nam Á. Nhưng cũng có một số giải thuyết cho rằng, cây xoài bắt nguồn chính xác từ vùng Đông Ấn Độ, các vùng giáp ranh của Việt Nam, Malaysia, Myanma. Phần lớn các loại xoài được tìm thấy đều là các loài hoang dã nhưng đều có thể ăn được. Hiện nay, xoài đã có mặt ở tất cả các châu lục, trở thành một thứ quả nhiệt đới được ưa chuộng trên toàn thế giới.

Xoài là loài cây thân gỗ, thường mọc cao với các tán lá cao và rộng. Thân cây sần sùi, có màu nâu đậm đặc trưng của các loài thân gỗ. Phần rễ cây là rễ cọc, cắm sâu vào lòng đất hút các chất dinh dưỡng. Các phần rễ này thường cách gốc từ 1,5m đến 2m. Cây xoài thích nghi tốt với loại đất cát, nơi ẩm ướt và có lượng mưa nhiều. Về phần lá cây, các lá già có màu xanh thẫm, mọc so le nhau. Phiến lá có hình thuôn dài, khi vò nát có mùi thơm đặc trưng của xoài. Điểm đặc biệt là các lá non của cây xoài có màu xanh pha một chút huyết dụ, sau vài ngày thì mới chuyển dần sang màu xanh lục.

Hoa xoài nở thành từng chùm, mỗi chùm có chiều dài từ 30cm đến 40cm. Hoa xoài nhỏ li ti, màu vàng nhạt. Mỗi chùm có từ 200 đến 400 hoa đâm ra tua tủa bên ngoài. Nhiều hoa là thế, nhưng mỗi chùm hoa chỉ đậu từ 2 đến 5 quả tuỳ từng chùm. Về quả xoài, khi mới kết quả, quả xoài nhỏ, có màu xanh nhạt. Quả dần phát triển lớn lên thì có màu xanh đậm hơn, đến khi chín thì có màu vàng tươi, mọng nước. Vỏ quả mỏng, có thể bóc ra một cách dễ dàng để ăn phần thịt bên trong. Thịt xoài rất thơm, ngọt và rất mọng nước, khác hẳn với quả xoài khi còn xanh có vị khá chua.

Tuỳ vào giống cây, tuổi thọ cây cũng như loại xoài mà mỗi cây có thể ra từ hai đến ba đợt hoa và kết quả. Mức độ đậu quả của các cây tuỳ thuộc vào tình hình thời tiết, môi trường cũng như cách thức chăm sóc của con người. Hiện nay trên thế giới, xoài được nhân giống ra khắp nơi và có nhiều loại khác nhau như xoài Úc, xoài Đài Loan, xoài Thái... Ở Việt Nam, cây xoài cũng có đa dạng các loại với đủ các kích cỡ và hương vị khác nhau như xoài keo, xoài Cát Chu, xoài tượng, ... Nhưng nổi tiếng nhất và thơm ngon nhất thì có lẽ là loại xoài Cát Chu. Xoài Cát Chu là giống xoài thuần 100% của Việt Nam, xuất hiện lần đầu tiên tại Cao Lãnh, Đồng Tháp. Xoài Cát Chu có quả nhỏ, khi xanh có vị chua gắt nhưng khi chín lại mềm, ngọt, có hương thơm hấp dẫn, khác hẳn với các loại xoài khác. Loại khác như xoài tượng lại có kích thước khá lớn, một quả có thể nặng tới một kilogam.

Xoài tượng khi chín vỏ trơn nhẵn, màu vàng hơi ửng xanh, có mùi thơm ngọt thế nhưng vị ngọt thì không bằng các loại khác. Xoài tượng thường xuất hiện dân dã hơn, thường được ăn khi còn xanh kèm với nước mắm đường. Miếng xoài giòn, chua hoà chung với vị mặn ngọt của mắm đường cũng tạo nên một hương vị rất khó quên... Trong cuộc sống, xoài cũng có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe. Là một thức quả phổ biến, ngon lành, xoài còn có khả năng ngăn ngừa bệnh ung thư. Bởi trái xoài có chứa hydroxyl liên kết trực tiếp với các nguyên tử cacbon vòng benzen có khả năng ngăn ngừa các loại ung thư. Hơn thế, xoài còn chứa nhiều chất xơ hoà tan trong nước như pectin giúp giảm thiểu các bệnh ung thư về đường tiêu hoá. Cứ mỗi 165g xoài sẽ cho tới 70% vitamin c, một loại vitamin cực kì cần thiết trong đời sống hằng ngày cũng như trong việc giảm thiểu khả năng mắc ung thư cho con người.

Ngoài ra xoài cũng rất tốt cho đường tiêu hoá, làm đẹp da, điều trị bệnh tiểu đường và có lợi cho người thiếu máu cũng như phụ nữ mang thai... Bởi xoài chứa nhiều sát cũng như vitamin c, làm cân bằng sự hấp thụ sắt từ các loại thực phẩm, từ đó giúp bổ máu cho con người. Xoài cũng thường hay xuất hiện trong mâm ngũ quả ngày tết với biểu tượng là sự no đủ, sum túc và ấm êm.

Tuy là một loài cây có nhiều công dụng tốt nhưng con người cũng cần hạn chế ăn xoài trong những trường hợp như tiêu chảy hay mụn nhọt, sưng viêm. Đặc biệt là xoài xanh, cần tránh ăn lúc còn đói bụng, sẽ gây cồn cào, khó chịu về đường ruột. Người bị sốt, có các vết thương hở cũng cần tránh ăn xoài để tránh những hậu quả khôn lường.

Cây xoài hiện nay đã trở thành một trong những loài cây nhiệt đới mà phổ biến nhất thế giới. Cùng với các loài cây khác như chuối, thanh long, mãng cầu, ...xoài là một trong những thức quả đặc sản của Việt Nam đã được khẳng định trên thị trường quốc tế. Là một người Việt, chúng ta thật tự hào khi khẳng định vị thế của mình về hàng nông sản nói chung cũng như các giống xoài Việt trên thế giới.

Việt Nam là một đất nước với khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa. Khí hậu và điều kiện tự nhiên tương đối thuận lợi nên dọc từ Bắc chí Nam, đâu đâu ta cũng bắt gặp muôn vàn cây trái ngọt lành. Một trong số những loài cây nằm trong danh sách ấy, chính là xoài.

Xoài là một loại cây có vị ngọt thuộc chi xoài. Loài cây này xuất hiện đầu tiên từ khu vực Nam Á và Đông Nam Á. Từ nơi xuất phát này, Xoài nhanh chóng trở thành một loài cây quen thuộc và phổ biến trên toàn thế giới, đặc biệt là ở những nơi có khí hậu nóng ẩm, trong đó có Việt Nam. 

Là một loài cây quen thuộc với làng quê, cấu tạo của cây xoài không quá phức tạp. Đó là cây thân gỗ, màu nâu, hơi xùi xì, cấu tạo rễ thuộc loại rễ cọc. Cây có độ cso khác nhau tùy vào giống, tuy nhiên độ cao của cây dao động trong khoảng từ 10 m đến 20m. Điểm đặc biệt, xoài càng được trồng ở những nơi giàu chất dinh dưỡng, chiều cao của cây sẽ càng nhanh phát triển. Xoài là loài cây có tán rộng, tròn, độ rộng của tán cây phụ thuộc vào từng loại xoài. Lá xoài nhỏ, thuôn dài, màu xanh sẫm, lá được mọc so le nhau. Trên bề mặt lá nhẵn nhụi, gồm một gân chính to hơn ở giữa, chạy dài từ cuống lá đến đuôi, từ gân chính mọc ra nhiều gân nhánh nhỏ. Gân lá hình xương cá. Hoa xoài không mọc riêng lẻ mà chụm lại thành từng chùm gồm cả hoa đực và hoa cái, hoa nhỏ li ti, màu trắng đục, hương hoa hăng hắc. Qủa xoài thường có hình bầu dục, tròn ở đầu và có phần thuôn nhọt ở đuôi. Quả xoài gồm một số bộ phận chính như vỏ, thịt xoài và hột. Khi còn non, xoài có màu xanh, vỏ mỏng, ăn sát vào thịt, thịt xoài trắng, giòn, thường có vị chua; hột xoài trắng đục. Khi chín, xoài chuyển sang màu vàng óng mượt, vỏ dày hơn, tách khỏi thịt xoài dễ hơn. Thịt xoài vàng, vị ngọt dịu, chua thanh, hột xoài cứng chắc.

Ở nước ta có rất nhiều các loại xoài khác nhau. Tuy nhiên nếu xét về độ nổi tiếng có thể chia dừa thành: Xoài Cát, xoài tượng, xoài tứ quý, xoài Thanh ca,….Xoài Cát là giống xoài ngon nhất, trái xoài có phần thịt thơm, dày, màu vàng sẫm và ngọt. Điểm nổi bật để nhận diện loại xoài này chính là có các chấm cát li ti trên bề mặt vỏ. Xoài Tứ quý thường có vỏ rất mỏng và mịn, xoài có hộ nhỏ, thịt xoài ngọt thơm. Xoài Xiêm là giống cây dễ cho trái, thịt xoài mềm, dẻo, vỏ dày. Xoài tượng và xoài thanh ca thường được trồng để ăn lúc còn xanh. Thịt xoài giòn, hơi chua, chấm mắm đường rất thích hợp.

Cây xoài có nhiều công dụng.

Quả xoài có rất nhiều chất dinh dưỡng cung cấp cho cơ thể. Thịt xoài khi còn non hay lúc chín đều có thể được dùng ăn trực tiếp rất ngon. Đặc biệt xoài chín rất mềm và ngọt. Vào trưa hè nắng gắt, được thưởng thức hương vị ngọt thanh của xoài hay vị ngọt ngọt béo béo của cốc xoài dầm thì thích thú và thoải mái vô cùng. Không chỉ vậy, xoài còn được dùng là nguyên liệu cho một số món ăn: chè xoài, sinh tố, kẹo xoài, xoài sấy hay xôi xoài – món ăn rất nổi tiếng Thái Lan. Vỏ xoài có tác dụng chữa các bệnh liên quan đến răng, lợi. Lá xoài có thể sử dụng như một dược phẩm chữa tiểu đường, nước lá xoài chữa cảm lạnh và rối loạn tiêu hóa…là khô có thể dùng làm chất đốt,…Thân xoài có thể phơi khô làm than củi. Xoài không chỉ có giá trị trong nước mà nhiều sản phẩm từ dừa được dùng xuất khẩu đem lại giá trị kinh tế cao.

Xoài là loại cây có sức sống bền bỉ và mạnh mẽ, nhưng thích hợp nhất để trồng xoài là đất cát hoặc đất pha cát với khí hậu nóng ẩm, nhiệt độ sinh trưởng tốt nhất của xoài là từ 24 cho tới 27 độ. Người ta thường trồng xoài vào đầu mùa mưa để cây dễ sống và phát triển nhanh hơn. Là loại cây dễ trồng, tuy nhiên cũng cần lưu ý thời gian bón thúc, bón lót, phòng trừ sâu bệnh, tỉa cành tỉa tán mới có thể cho năng suất cao. Khi trồng xoài, không nên trồng quá dày để đảm bảo đủ không gian cho cây sinh trưởng, ngoài ra, cũng cần quan tâm bảo bảo vệ khi cây bước vào giai đoạn đơm hoa, kết trái.

Từ bao đời nay, xoài luôn là một loài cây gần gũi thân quen, gắn bó với tuổi thơ mỗi người, ngày ngày hiến dâng cho người những gì tốt đẹp nhất. Ngày qua ngày, sự hiện diện của cây xoài đối với người dân Việt Nam như một người bạn thủ thỉ tâm giao tâm tình. Hiểu như vậy để mỗi chúng ta càng thêm yêu quý thêm người bạn ấy, cũng là để thêm tự hào về thiên nhiên Việt Nam đã ban tặng chúng ta nhiều loại cây ăn quả phong phú.